FSH Yüksekliği ile Hamile Kalanlar

Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre çiftlerin bir yıl boyunca aktif olarak korumasız olarak cinsel ilişkiye girmesine rağmen gebeliğin oluşmaması infertilite olarak tanımlanmaktadır. Yapılan son araştırmalara göre infertilitenin ya da bilinen diğer adı ile kısırlık durumunun dünya genelinde çiftlerde görülme oranı %25’lere kadar ulaşmış durumdadır. Her yıl neredeyse milyonlarca insan bebek sahibi olabilmek için geliştirilen tedavi yöntemleri uygulayabilme konusunda uzman doktorlardan destek almaktadır. Çiftlere uygulanacak tedavi yöntemi her ne olursa olsun doktorların ilk yaptığı şey ise gebeliğin doğal yollar ile oluşmasına engel olan durumu tespit etmek ve bu duruma göre bir tedavi yöntemi uygulamaktır. Doğal yollar ile bebek sahibi olmakta güçlük çekenlerde yapılan ilk testlerden biri de hormon testleridir.  Kadın ve erkek üreme sisteminde, üreminin gerçekleşmesini sağlayan son derece önemli hormon salınımları bulunmaktadır. Bu hormonları ise FSH, LH, LTH ve oksitosin hormonları oluşturmaktadır. Hipofiz bezinden salgılanan ve yumurtalıklarda önemli bir etkiye sahip olan FSH hormonu seviyesinde gözlemlenen yükseklik ise kadın ve erkek üreme sisteminde bir sorun olduğunun habercisidir. Bu yüzden infertilite ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri de FSH yüksekliği ile hamile kalanlar konusudur. Yazımızda ise doğal yollar ile bebek sahibi olmakta güçlük çeken çiftlerin en çok merak ettikleri ve araştırdıkları konulardan biri olan FSH hormonu hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız. 

FSH Nedir ve Hamilelikte Rolü Nedir?

Follicle Stimulating Hormon kısaltması olan FSH dilimizde ise folikül uyarıcı hormon olarak bilinmektedir. Beynimizden bulunan hipotalamus kısmından Gonadotropin-Releasing Hormon ( GnRH ) adı verilen bir hormon salgılanmaktadır. Bu hormon beynimizde bulunan damar yapısı sayesinde beynin ön hipofiz adı verilen kısmına ulaşarak bu bölgenin uyarılmasına neden olur. Uyarılan hipofiz bölgesinden ise iki temel hormon salgılanmaktadır. Bunlar: Follicle Stimulating Hormon yani FSH ve Luteinizan hormon yani LH hormonudur. 

Hipofiz tarafından salgılanan FSH hormonu hem erkeklerde hem de kadınlarda bulunan bir hormondur. Kan dolaşımı sayesinde kadınlarda yumurtalıklara, erkeklerde ise testislere ulaşarak üreme fonksiyonlarının başlaması ve devam etmesini sağlamaktadır. Erkek üreme sistemine FSH direkt olarak sperm üretimine etki etmektedir. Sperm üretiminin başlaması tamamen FSH hormonunun uyarması ile gerçekleşir. 

Kadın üreme sisteminde ise FSH hormonu, adet siklusu yani adet döngüsünün düzenlenmesinde rol oynayan son derece önemli bir hormondur. Kadın üreme sisteminde tek bir yumurta hücresini saran, onu koruyarak besleyen, folikül adı verilen bir yapı mevcuttur. Kadınların her yumurtlama döneminde foliküller olgunlaşarak içerisinde yer alan yumurta hücresini serbest bırakır. Ayrıca folikülün bir diğer önemli görevi ise östrojen salgılamasıdır. Foliküler içerisinde yer alan yumurta olgunlaşmaya başladığında ise hipofiz tarafından FSH salgılanmaya başlar. Çünkü FSH hormonu yumurtaların büyüyüp gelişmesini sağlayan hormondur. Her yumurtalama döneminde 6 ila 12 adet kadar yumurta FSH hormonunun salınımı ile büyüyüp gelişir. Ancak sadece tek bir yumurta gerekli olgunluğa ulaşarak yumurtalıklardan atılır. Eğer atılan yumurta sperm hücresi ile döllenirse gebelik oluşur. Bu yüzden FSH hormonu gebeliğin oluşabilmesi açısından da son derece önemli bir hormondur. 

Yüksek FSH Seviyeleri: Ne Anlama Gelir ve Nedenleri Nelerdir?

Doğal yollar ile gebeliğin oluşmadığı durumlarda uygulanan ilk testlerden biri de FSH testidir. Kadın üreme sisteminde yumurta oluşumunu erkek üreme sisteminde ise sperm oluşumunu sağlayan FSH hormona ait bilgiler, kadın ve erkek üreme sistemi hakkında oldukça önemli bilgiler vermektedir. FSH testi infertilitenin yanı sıra kadınlarda menopoz döneminde, yumurta ve yumurtalıklar ile ilgili hastalıkların tanısında, erkeklerde testisler ile ilgili hastalıkların tanısında çocuklarda ise erken ya da geç ergenlik durumunun tespit edilmesinde de kullanılmaktadır. 

Bir çeşit hormon testi olan FSH testi, kan veya idrar alınarak iki şekilde de yapılabilmektedir. Kadınlarda FSH seviyesi yaşa ve adet döngüsüne göre değişkenlik gösterdiği için normal olarak kabul edilen seviyelerde farklılık gösterebilmektedir. Normal olarak kabul edilen seviyeler ise kadınlarda şu şekildedir:

0-7 yaş: <6.7 mIU/mL

8 yaş ve ergenlik sonrası ise:

Foliküler faz: 3.1-7.9 mIU/mL

Ovulasyon fazı: 2.3-18.5 mIU/mL

Luteal faz: 1.4-5.5 mIU/mL

Menopoz: 30.6-106.3 mIU/mL

Erkeklerde ise bu değerler:

0-7 yaş: <6.7 mIU/mL

8 yaş sonrası:1.3-19.3 mIU/mL

Seviyelerinde normal olarak kabul edilir. Eğer bu seviyeler olması gerekenden daha yüksek ise bu kadın üreme sisteminde yumurtalıklarda erkek üreme sisteminde ise testislerde bir sorun olduğu anlamına gelmektedir. Çünkü yumurtalıkların ya da testislerin yeteri kadar iyi çalışmaması durumunda beyin FSH salınımını arttırarak bu durumu telafi etmeye çalışmaktadır. FSH yüksekliği kadınlarda erken menopoz, polikistik over sendromu, yumurtalık tümörü ya da menopoza bağlı olarak görülebilmektedir. Erkeklerde ise kemoterapi, enfeksiyon ya da alkol kullanımına bağlı olarak oluşan testis hasarında veya cinsel gelişimi etkileyen Klinefelter sendromunda görülebilmektedir. 

FSH Yüksekliği ve Kadın Üreme Sağlığı: Doğurganlık Potansiyelini Etkiler mi? 

FSH testi sonucunda FSH hormonu olması gereken seviyeden daha yüksek bir seviyede ise bu durum FSH yüksekliği olarak kabul edilir. FSH birçok faktöre bağlı olarak yükseliş gösterebilmektedir. Aynı zamanda infertilite yani kısırlığın bir semptomu olarak kabul edilmektedir. Yani FSH yüksekliği tek başına gebeliğin oluşmasına engel bir durum değildir. Ancak gebeliğin oluşmasına engel olan duruma bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. 

Kadın üreme sağlığında FSH yüksekliği, vücudun yumurtaların olgunlaşması ve serbest kalması için normalden daha fazla çaba sarf ettiğinin bir göstergesidir. Çünkü sağlıklı bir üreme sisteminde beyin yumurtlama işlemi meydana gelene kadar FSH üretir. Ancak yumurtlama meydana gelmemiş ise yumurtalamanın meydana gelmesi için daha fazla FSH salgılar ve bu durumda da FSH seviyesi yükselir. Kısacası FSH yüksekliği direkt olarak doğurganlık potansiyelini etkilemez ancak doğurganlık potansiyeli hakkında önemli bir bilgi vermektedir. 

FSH Yüksekliği ile Hamile Kalma Şansı

FSH yüksekliği tanısı alan ve bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin en çok merak ettiği konuların başında FSH yüksekliği ile hamile kalma şansı ve FSH ile hamile kalanlar konusudur. FSH yüksekliği eğer kadında yumurta rezervlerinin azalması, erken menopoz, menopoz, ya da yumurta yetmezliği gibi nedenlerden dolayı kaynaklanıyorsa FSH seviyesini düşürmek için herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak FSH yüksekliğinin fark edildiği andan itibaren yapılacak erken tedavi yöntemleri sayesinde çiftler bebek sahibi olma şansı yakalayabilirler. Aşılama ya da tüp bebek tedavisi gibi yardımcı üreme teknikleri FSH yüksekliği tanısı alan çiftlerde bebek sahibi olmaya yardımcı olacaktır. 

Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “FSH yüksekliği ile hamile kalanlar” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve FSH yüksekliği hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.