Bilim insanları uzun yıllar boyunca yaptıkları çalışmalar ile erkek ve kadın üreme sistemini araştırmış, üreme sisteminde yer alan organların nasıl çalıştığını, gebeliğin nasıl oluştuğunu ya da doğumun nasıl gerçekleştiğini anlamaya çalışmıştır. Yapılan bu araştırmalar sayesinde üreme sistemleriyle ilgili oldukça faydalı bilgiler edinmenin yanı sıra ortaya çıkan sağlık problemleri ile ilgili de önemli veriler elde edilmiştir. Üreme sistemlerinde yaşanan sağlık problemlerinin nedeni daha iyi bir şekilde anlaşılmış, tedavi yöntemleri geliştirilmiş ve en önemlisi gelişen teknolojiyle birlikte tedaviye yardımcı medikal cihazlar tasarlanmıştır. Gelişen teknolojiyle birlikte kadın üreme sisteminde yaşanan birçok sağlık probleminde hem tanı hem de tedavi için yardımcı olan yöntemlerden biri ise histeroskopi uygulamasıdır. Bir çeşit rahim içi görüntüleme teknolojisi olan histeroskopi, aynı zamanda histeroskopi ameliyatı uygulaması ile bir çeşit tedavi yöntemidir.
Yazımızda ise histeroskopi ve histeroskopi ameliyatı hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorulardan olan histeroskopi nedir, nasıl uygulanır, histeroskopi ile infertilite tedavisi ve sonrasında iyileşme süreci ile ipuçları konuları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Histeroskopi Nedir ve Nasıl Uygulanır?
Tarih boyunca belki de en çok merak edilen, araştırılan ve incelenen konuların başında kadın üreme sistemi gelmektedir. Oldukça karmaşık bir yapıya sahip olan kadın üreme sistemi ile ilgili yapılan araştırmalar ise günümüzde birçok önemli bilginin elde edilmesini sağlamıştır. Bu çalışmaların bir sonucu olarak ortaya çıkan histeroskopi uygulamasını daha iyi anlayabilmek için ise öncelikle kadın üreme sistemini anlamak gerekir. Birden fazla organdan oluşan kadın üreme sistemi, aynı zamanda bu organların ve bazı sistemlerin birlikte, uyum içerisinde çalışmasından oluşan bir sistemdir. Son derece hassas olan bu sistemde meydana gelebilecek bir uyumsuzluk veya rahatsızlık, bütün üreme sistemini olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Üreme sisteminde yer alan organlar ve bağlı bulundukları sistemlerin her biri her ne kadar ayrı bir öneme sahip olsa da, özellikle rahim ve rahim ile bağlantılı organlar ayrı bir önem taşımaktadır. Rahim, döllenmiş yumurtanın tutunarak, büyüyüp geliştiği, ayrıca sahip olduğu kaslar ile doğumun gerçekleşmesini sağlayan kısımdır.
Kelime anlamına bakıldığında “histero” ve “skopi” kelimelerinden meydana gelen histeroskopi ise dilimize çevrildiğinde “rahim” ve “görüntüleme” anlamlarına gelmektedir. Bu yüzden histeroskopi nedir sorusuna en basit tanımı ile “rahim görüntülenmesini sağlayan medikal cihaz” cevabını verebiliriz. Oldukça ince bir malzemeden üretilmiş olan histeroskopi cihazı rahmin ve rahim ile bağlantılı kısımların incelenmesine olana sağlayan bir cihazdır. Günümüzde histeroskopi uygulaması iki farklı amaç için gerçekleştirilebilmektedir. Bunlardan biri ofis histeroskopisi adı da verilen ve tamamen görüntüleme amacı ile yapılan uygulamadır. Bir diğeri ise histeroskopi ameliyatı yani tedavi amaçlı gerçekleştirilen yöntemdir.
Tanı amacı ile uygulanan histeroskopi uygulamasında rahim ağzını genişletmeden, oldukça ince bir yapıya sahip olan histeroskopi aleti rahim içerisine yerleştirilerek görüntülenme sağlanmaktadır. Uygulama esnasında içeriye özel bir sıvı verilerek, rahim boşluğunun şişmesi ve cihazın uç kısmında yer alan optik görüntüleyici ile detaylı bir inceleme yapılması sağlanır. Tedavi amacı ile uygulanan histeroskopi ameliyatında ise görüntüleme cihazının yanı sıra olası cerrahi müdahale için elektrocerrahi aletleri de kullanılabilir. Bu yüzden işlem öncesince rahim ağzı spekulum adı verilen bir alet ile genişletilir ve ayrıca gerçekleştirilecek müdahaleye göre hastaya anestezi uygulanması gerekebilir.
Histeroskopi ile İnfertilite Tedavisi
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre “herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmayan ve aktif bir cinsel hayata sahip olan çiftlerde 1 yıl boyunca gebeliğin oluşmaması” durumu infertilite olarak tanımlanmaktadır. İnfertilite tanısı alan ve doğal yollarla bebek sahibi olamayan çiftlerin sayısı ise dünya genelinde neredeyse %25 oranına ulaşmış durumdadır. Her geçen gün artan hava ve çevre kirliliği, kimyasal ve koruyucu içeren gıda ürünleri, genetiği ile oynanmış besinlerin tüketimi, aşırı kilo alımı, obezite ya da stresli bir yaşam gibi birçok faktörün infertilite üzerinde etkisi olduğuna inanılmaktadır. Bunun yanı sıra kadınlar ve erkekler farklı üreme sistemlerine sahip oldukları için infertilite nedenleri de aslında kişiden kişiye değişiklik göstermektedir.
Kadınlarda gebeliğin oluşabilmesi için başta üreme sistemi olmak üzere vücudumuzda bulunan bazı sistemlerinden bir arada ve uyum içerisinde çalışması gerekmektedir. Bu yüzden kadınlarda infertilite nedenleri oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Ancak genel olarak bakıldığında rahim ve rahime bağlı organlar ile ilgili nedenler ilk sıralarda yer almaktadır. Fallop tüpü ile ilgili sorunlar, rahim incelmesi ya da sarkması, rahim iç duvarının kalınlaşması, myom ve poliplerin varlığı, rahim iç duvar yapışıklığı gibi durumlar kadın infertilitesinde en sık karşılaşılan nedenlerden bazılarıdır. Kadınlarda infertilitenin nedenini anlayabilmek ise uygulanabilecek tedavi yönteminin belirlenmesi açısından oldukça büyük önem taşımaktadır. Histeroskopi ise hem rahim görüntülenmesi hem de bazı durumlarda tedavi şansı sunduğu için bu anlamda son derece önemli bir yere sahiptir.
Histeroskopi yöntemi sayesinde rahim ve rahim ile ilgili bütün kısımlar detaylı bir şekilde görüntülenebilmektedir. Elde edilen detaylar bilgiler sayesinde ise infertilite nedeni de kolaylıkla belirlenebilmektedir. Histeroskopi ameliyatı sayesinde ise yine rahim ile ilgili olan ve gebeliğin doğal yollar ile oluşmasını engelleyen durumlara müdahale edilmektedir. Rahim içerisinde myom ve polip varlığında, rahim içi yapışıklıklarda, fallop tüplerinin tıkanmasında ya da rahim ile ilgili bazı problemlerde histeroskopi ameliyatı ile müdahale edilerek infertilite tedavisi sağlanabilmektedir.
Histeroskopi Sonrası İyileşme Süreci ve İpuçları
Histeroskopi ile ilgili en çok merak edilen ve araştıran konulardan biri de işlem sonrası iyileşme süreci ve iyileşme süreci ile ilgili ipuçlarıdır. Tanılama amacı ile yapılan histeroskopi uygulaması, sadece rahim ve rahim ile ilgili kısımların görüntülenmesi için gerçekleştirilir. Bu yüzden aslında doktor tarafından belirtilmediği müddetçe işlem sonrasında dikkat edilmesi gereken önemli bir detay bulunmamaktadır. Ancak söz konusu tedavi amacı ile gerçekleştirilen histeroskopi ameliyatı ise cerrahi müdahale olacağı için hastanın iyileşme sürecinde dikkat etmesi gereken detaylar bulmaktadır.
Histeroskopi ameliyatı sonrası iyileşme sürecinde öncelikle doktorun verdiği tavsiyelere mutlaka uymalıdır. Bu tavsiyelerin başında ise işlem sonrası cinsel ilişki konusu gelmektedir. Histeroskopi işlemi sonrasında 10 gün süre ile cinsel ilişki yasağı bulunmaktadır. Ayrıca bu süre işlemin şiddetine göre değişkenlik gösterebilmektedir. İyileşme sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise işlem sonrasında meydana gelebilecek lekelenme şeklindeki hafif kanamalardır. Bu kanamalar şiddetli olmadığı müddetçe sürecin bir parçası olarak, normal kabul edilmektedir. Ancak şiddetli bir kanama söz konusu ise hasta en kısa sürede doktoru ile iletişime geçmelidir. Yine aynı şekilde şiddetli ağrılar söz konusu olduğunda da en kısa sürede doktora başvurulmalıdır.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda “histeroskopi ameliyatı” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve histeroskopi ameliyatı konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.