Histerosalpingografi ya da kısaltılmış hali ile HSG filmi, kadın hastalıklarında hastalık tanısı koymak için uzun yıllardır kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. Özellikle de kadın infertilitesinde gebeliğin neden doğal yollar ile oluşmadığını detaylı bir şekilde öğrenebilmek açısından son derece önemlidir. İnfertilite, Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre çiftlerin bir yıl boyunca herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan, düzenli ve aktif olarak cinsel ilişkiye girmelerine rağmen gebeliğin oluşmaması durumu olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca bu tanımlama kadınlarda ilerleyen yaşla birlikte yumurta rezervlerinin azalmasına bağlı olarak 35 yaş ve altı için bir yıl olarak kabul edilirken 35 yaş üzeri için ise 6 ay olarak kabul edilmektedir. Her geçen gün artan hava ve çevre kirliliği, işlenmiş gıdalar, kimyasal içeriğe sahip ürünlerin kullanımı gibi nedenlere bağlı olarak dünya üzerinde yaşayan neredeyse milyonlarca insan infertilite tanısı almaktadır. İnfertilite hem kadınlarda hem de erkeklerde farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Erkek infertilitesinin nedenlerine bakıldığında genellikle sperm sağlığı ya da üreme sistemi organları anomalileri ile karşılaşılır. Kadın infertilitesinde ise nedenlere bakıldığında çok daha geniş bir yelpaze söz konusudur. Bunun nedeni ise kadın üreme sisteminin çalışması için üreme sistemindeki birçok organın ve vücutta bulunan diğer sistemlerin bir arada çalışması gerekliliğidir. Kadın infertilitesinde doğru ve gerekli tedavinin uygulanabilmesi için ise infertilite nedeninin detaylı bir şekilde tespit edilmesi son derece önemlidir.
HSG Filmi Nedir ve Ne Amaçla Yapılır
Kadın hastalıkları konusunda uzman doktorlar şüphe ile yaklaştıkları bazı durumlarda hastadan HSG filmi çektirmesini isteyebilirler. Bu durumda en çok merak edilen soruların başında ise HSG filmi nedir sorusu gelmektedir. HSG filmi ya da uzun hali ile Histero-Salpingo-Grafi, kelime anlamlarına bakıldığında “rahim ve tüp filmi” anlamına gelmektedir. Bu yüzden aslında HSG filmi nedir sorusuna daha iyi cevap verebilmek için rahim ve tüplerin işlevlerine bakmak gerekir. Kadın üreme sistemi dış üreme organları ve iç üreme organlarından oluşmaktadır. Gebeliğin sağlıklı bir şekilde oluşabilmesi ve yine sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için ise bu organların bir arada ve uyum içerisinde çalışması son derece önemlidir. Gebeliğin oluşmasında ve devam etmesinde rol oynayan organların başında ise rahim ile fallop tüpleri gelmektedir. Kadın üreme sisteminde yer alan yumurtalar folikül adı verilen kesecik benzeri dokuların içerisinde yer almaktadır. Yumurtalardan belirli bir olgunluğa ulaşanlar her ay yumurtlama döneminde fallop tüplerinin içerisine salınmaktadır. Fallop tüpleri içerisinde yer alan yumurtanın erkek üreme hücresi sperm ile karşılaşması sonucunda ise gebelik oluşur. Sonrasında ise döllenen yumurta, gelişerek büyümek için rahim içerisine yerleşir. Rahim doğuma kadar bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesini sağlar. Bu yüzden eğer kadınlarda infertilite tanısına göre gebeliğin doğal yollar ile oluşumu söz konusu değil ise ya da doktor rahim veya fallop tüpleri ile ilgili bir durumdan şüpheleniyor ise HSG filmi çekilmesini isteyecektir.
Genellikle rahim filmi olarak da bilinen HSG filmi rahmin iç kısmı, rahim boşluğu ve fallop tüplerinin detaylı bir şekilde görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme sistemidir. HSG filmi sayesinde gebeliğin doğal yollar ile oluşmasını engelleyen ya da kişinin sağlığını olumsuz olarak etkileyen rahim ve fallop tüpleri ile ilgili sağlık sorunları belirlenebilmektedir. HSG filmi, fallop tüplerinin yapışık veya tıkalı olması, rahim şekil bozuklukları, rahim ve fallop tüplerindeki kistik oluşumları, rahim içi yapışıklıkları ve rahim içerisinde perde oluşumu gibi durumlar da kesin tanı ve teşhisi için tercih edilen bir görüntüleme yöntemidir.
HSG Filmi Nasıl Yapılır: İşlem Adımları ve Süreci
HSG filmi ile ilgili en çok merak edilen ve araştırılan konulardan bir diğeri ise HSG filmi ne zaman ve nasıl yapılır sorusudur. Görüntüleme sonucunda en iyi görüntüyü elde edebilmek için süreç öncelikle doğru zamanlama ile başlamaktadır. Bunun için en uygun zaman ise regl kanaması bittikten 3-4 gün sonrasıdır. Regl döneminde döllenmiş yumurtanın rahim içerisine yerleşme durumuna kendini hazırlayan rahmin içerisinde yer alan doku kalınlaşmaktadır. Döllenme gerçekleşmediği takdirde ise bu doku incelmeye ve parçalanarak dökülmeye başlar. Regl kanamasıyla birlikte ise vajinal yoldan vücuttan atılır. Regl kanaması bittikten sonraki 3-4 gün ise rahim içi duvarının en ince olduğu dönemdir. Böylelikle daha iyi bir görüntüleme sağlanmaktadır. Ayrıca bu günlerde gebeliğin oluşma ihtimali de son derece düşüktür. Bu yüzden olası bir gebelik ihtimali olmadığı için gebeliğe de zarar vermek gibi bir risk bulunmaz.
Doğru zamanlamayla birlikte hastanın çekimine engel olacak herhangi bir durum söz konusu değil ise HSG filmi çekimi süreci başlar. Hasta jinekolojik muayene masasına alınarak burada jinekoloji muayenesi pozisyonunda iken vajinaya spekulum adı verilen bir alet yerleştirilir. Bu alet sayesinde hem rahim ağzı genişletilmiş hem de sabitlenmiş olur. Spekulum ile sabitlenmiş rahim ağzından içeriye tıpkı pipet benzeri kanül adı verilen bir alet daha yerleştirilir. Kanül adı verilen alette yer alan enjeksiyon sayesinde basınç uygulanarak aşamalı bir şekilde içeriye özel bir sıvı verilir. Kontrast madde adı verilen bu sıvı, rahim filmi çekilirken sıvı ile dolu olan kısımların radyoopak yani parlak beyaz bir şekilde görünmesini sağlamaktadır. Yaklaşık olarak 10 dakika süren bu işlem neticesinde rahim içi, rahim boşluğu ve tüpler ile ilgili istenilen bilgiler elde edilmektedir.
HSG Filmi Sonuçları ve Yorumlanması
Sağlıklı bir üreme sistemine sahip olan kadınlarda HSG filmi görüntüsü olması gerektiği gibi elde edilecektir. Ancak rahimde yapışıklıklar, fallop tüplerinde tıkanıklıklar ya da kistik oluşumlar gibi sağlık problemleri söz konusu ise HSG filminde anormal görüntü göze çarpacak. HSG filmi sonucunda elde edilen bu anormal görüntü, rahim veya fallop tüplerinde bulunan sağlık probleminin belirlenmesi açısından son derece önemlidir. Çünkü uygulanacak olan tedavi yöntemi ve tedavi planlaması HSG filmi sonuçlarına göre belirlenecektir. Eğer fallop tüplerinde bir yapışıklık ya da tıkanıklık söz konusu ise gebelik oluşumu için çiftler tüp bebek tedavisi düşünebilmektedir. Rahim ile ilgili kistik oluşumlarda ise gerekli ilaç tedavisi ya da cerrahi müdahale sağlanarak çiftlerin bebek sahibi olması sağlanır. HSG filmi sonuçları ile ilgili merak edilen konulardan biri de gebelik şansı üzerindeki etkisidir. Yapılan bazı araştırmalar HSG filminde basınçlı ve aşamalı olarak verilen özel sıvının, fallop tüplerindeki hafif tıkanıklıkları açabildiğini göstermektedir. Bu durum ise HSG filminin doğurganlığı arttırdığı şeklinde yorumlanabilmektedir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “ HSG filmi” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve HSG filmi konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.