Tüp bebek tedavisi öncesi yumurta kalitesi ve yumurta sayısı, tüp bebek tedavi başarısını öngörmek için kullanılan en önemli etkenler arasında yer alır. Bunun yanı sıra tüp bebek öncesi yumurta kalitesi herhangi bir test kullanılarak anlaşılmaz ve kalitesiz yumurta belirtilerine dikkat etmek gerekir. Kadınların yumurta rezervi yaşla birlikte azalmaktadır. Çocuk sahibi olabilmek için yumurta rezervi kadar yumurta kalitesi de önemlidir ve yumurta kalitesi de yaşla birlikte azalır. Bu kapsamda ise kalitesiz yumurta belirtileri her anne adayının bilmesi gereken konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yazımızda ise tüp bebek tedavisinde kalitesiz yumurta belirtileri, doğurganlığın azalmasını etkileyen etkenler ve dikkat edilmesi gerekenlerin yanı sıra, yumurta kalitesinde düzensiz adet döngüsü ve yaşın ilerleme gibi konular ile ilgili bilgi sahibi olmanızı sağlayacak detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Düzensiz Adet Döngüsü
Adet düzensizliği, kadınların sık olarak karşılaştıkları ve nedenini merak ettikleri bir durumdur. Yaşam kalitesinin düşmesine sebep olan adet düzensizliği, genellikle adet döngüsü yeni başlayan kız çocuklarında veya adet döngüsünün kesilme sürecinde olan perimenopazal dönemdeki kadınlarda görülebilir. Bu durumlar dışında yaşanan bir düzensiz adet döngüsü, yumurta kalitesi ile ilişkilendirilir.
Henüz dünyaya gelmemiş bir bebeğin anne karnındaki yumurta hücresi yaklaşık 6- 7 milyon arasındadır. Bebeğin doğması ile doğal bir olay olarak bu yumurta hücrelerinde azalma meydana gelmektedir. Bu durumda yaklaşık 1-2 milyon arası yumurta hücresinin varlığından söz edilebilir. Doğurganlığın başlaması ile her ay sabit şekilde yumurta hücresi kaybı olur. Bunun yanı sıra 35 yaşından sonra bu durum daha hızlı bir şekilde ilerler ve yumurta kaybı ve kalitesindeki değişim daha hızlı gelişir. Bu durumda yumurta azlığı söz konusudur. Doğurganlık durumundaki azalma, her adet döneminin 2 ila 3 gün oranında kısalması şeklinde kendini gösterebilir. Düzenli adet görülmesine rağmen yumurta kalitesinin düşmesinden dolayı gebe kalma oranı da azalabilmektedir.
Bu kapsamda düzensiz adet döngüsü, yani sık aralıklarla veya uzun süreli gecikmelerle adet görmek, yumurtlama sorunlarının ve potansiyel olarak yumurta kalitesiyle ilgili problemlerin habercisi olabilmektedir. Ayrıca adet kanamasının miktarında azalma veya adet kanamasının tamamen kesilmesi gibi durumlar da yumurta kalitesini etkileyen etkenler arasında yer alır.
İnfertilite veya Tekrarlayan Düşükler
Bir yılı aşkın süre korunmasız ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması durumunda çiftlerden birinde veya ikisinde de infertilite durumu değerlendirilir. Sebebi açıklanamayan infertilite söz konusu olduğunda en çok rastlanan durumda tekrarlayan düşükler olarak karşımıza çıkmaktadır. Tekrarlayan düşükler, 2- 3 defa gerçekleşenden daha fazla görülen düşüklerdir. Bu kapsamda ise tekrarlayan düşükler de özellikle ilk trimesterde gerçekleşen düşükler, yumurta kalitesinin yetersiz olmasıyla ilişkilendirilebilmektedir. Bu kapsamda ise infertilite ve düşüğün farklı birçok nedeni olabilir. İnfertilite veya tekrarlayan düşüklerde yumurta kalitesinin etkisi son derece önemlidir. Yumurta kalitesinin infertilite veya tekrarlayan düşükler üzerindeki etkisi ise şu şekildedir:
Fertilizasyon Başarısı
Düşük kaliteli yumurtalar, döllenme ve embriyo oluşumunu engeller. Bu durum, hamile kalma olasılığını da olumsuz etkiler.
Embriyo Gelişimi
Yumurta kalitesi, döllenmiş yumurtanın sağlıklı bir embriyoya dönüşmesini ve rahime yerleşme durumunu etkiler. Bunun yanı sıra kalitesiz yumurtalar, embriyonun gelişimini ve sağlıklı bir gebeliği destekleme olasılığını da azaltabilmektedir.
Doğal Seleksiyon
Doğal seleksiyon süreci, sağlıklı embriyoların yaşamaya devam etmesini ve düşük kaliteli embriyoların düşüklerle sonuçlanmasını mümkün kılsa da sürekli olarak düşük kaliteli yumurtalarla karşılaşmak, tekrarlayan düşüklere sebep olabilir.
Genetik Sorunlar
Kalitesiz yumurtalar, genetik anormalliklere neden olabilir. Bu durum ise embriyonun sağlıklı bir şekilde gelişmesini ve gebeliğin sürmesini engelleyebilir.
Tüp Tıkanıklığı ile İlişkisi
Yumurta kalitesindeki düşüş, bazı durumlarda tüp tıkanıklığı veya endometriozis gibi anatomik sorunlarla ilişkili olabilmektedir. Bu durum da doğal yollarla hamilelik olasılığını azaltmaktadır.
Özellikle tüp bebek tedavi sürecinde, yumurta kalitesi önemli bir faktördür. Yumurta kalitesini artırmak için beslenme, yaşam tarzı değişiklikleri, uygun tedaviler ve bazen yumurta donasyonu gibi yöntemler de tercih edilir
Yaşın İlerlemesi
Kadın yaşı ilerledikçe yumurta sayısı ve kalitesi de doğal olarak azalmaktadır. Bu kapsamda ise 35 yaşından sonra yumurta kalitesinde belirgin bir düşüş gözlemlenmektedir. Bu durum, gebelik elde etme şansını düşürür ve tüp bebek tedavisi başarı oranlarını da olumsuz etkiler.
Kadınlar 30’lu yaşların ortasına doğru geldiğinde hamile kalma olasılıklarının azalmasının sebebi yumurta sayısının ve yumurta kalitesinin azalmasıdır. Bu nedenle, bir kadının yaşı, yumurta kalitesinin en önemli belirtilerindendir. Yumurta kalitesindeki önemli bir değişiklik, anöploidi adı verilen genetik anormalliklerin sıklığı olarak ele alınır. Bir kadının yaşı ilerledikçe, yumurtalarının çoğunda, çok az veya çok fazla kromozom bulunur. Bu durum ise döllenme meydana gelirse, embriyoda çok fazla veya çok az kromozom olacağı anlamına gelmektedir. Çok fazla veya az sayıda kromozomu olan embriyoların çoğunda hamilelik gerçekleşmez veya düşükle sonuçlanabilir.
Yumurtalıklarda yumurta içeren foliküllerin azalması “yumurtalık rezervinin kaybı” olarak ifade edilmektedir. Kadınlar sahip olacakları tüm foliküller ile doğdukları için bekleyen follikül havuzu yaşam boyunca yavaş yavaş kullanılır. Yumurtalık rezervi azaldıkça, foliküller FSH stimülasyonuna daha az duyarlı hale gelir. Bu nedenle bir yumurtanın olgunlaşması için daha fazla stimülasyona ihtiyaç olur. Sonunda, foliküller, sürekli olarak yumurtlayacak kadar iyi tepki veremediğinde düzensiz döngülere zemin hazırlar.
İleri Yaştaki Kadınlarda Tüp Bebek Başarısını Artırmanın Yolları Nelerdir?
İleri yaştaki kadınların gebelik şansını artırabilmeleri ve sağlıklı çocuk sahibi olabilmeleri için preimplantasyon genetik tanı (PGT) adı verilen testler uygulanabilir. Bu testler, embriyoların tüm
Kromozomlarını inceler ve bozukluklarını tespit eder. Embriyologlar tarafından embriyoya zarar vermeden yapılan biyopsi sonrası genetik laboratuvarda embriyonun 24 kromozomu taranır. Bu sayede genetik olarak normal bir embriyo bulunur ve transfer işlemi gerçekleştirilir. Bu yöntem ile kadının gebelik şansı, devam eden gebelik oranları ve normal genetik özelliklerde bir bebeğe sahip olma şansı artar.
Tüp bebek tedavisinde yumurta kalitesini artırmak için bir diğer yöntem ise yumurta geliştirici ilaçların kişiye özel olarak seçilmesidir. Kadınlarda yumurta gelişimi ve olgunlaşma süreci farklılık gösterebileceği için her kadında farklı ilaç türlerinin doktor kontrolü ile kullanılması gerekir.
Tüp bebek tedavisinde yumurta kalitesini artırmak için yapılması gereken bir diğer en önemli yöntem ise sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmaktır. Akdeniz tipi diyetle beslenen kadınlarda, yumurta kalitesini artıracak yiyecekler, yumurta geliştirici besinler ve yumurta verimini artıran yiyecekler daha fazla tüketildiğinden tüp bebek tedavisi başarı oranı da artmaktadır. Ayrıca Sigara ve alkol kullanımının tamamen bırakılması, bitki çaylarının tüketilmemesi, kahve tüketiminin azaltılması da tüp bebek başarı oranını doğrudan etkiler. Tüm bu kriterlere dikkat etmek tüp bebek başarısı için son derece önemlidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Kalitesiz Yumurta Belirtileri: Doğurganlığın Azalması ve Dikkat Edilmesi Gerekenler” hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Yumurta kalitesinin önemi, kalitesiz yumurta belirtileri ve yumurta kalitesini artırmak için bilinmesi gerekenler gibi aşamalar hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Dilerseniz görüşmek için web sitemiz üzerinden randevu oluşturabilirsiniz.
Ücretsiz ön görüşme randevusu oluşturmak için buraya tıklayın.