İnsan üreme sisteminde gebeliğin oluşabilmesi için birçok faktörün bir araya gelmesi, birçok organ ve sistemin bir arada, uyum içerisinde çalışması gerekmektedir. Bu yönüyle bakıldığında oldukça hassas ve karmaşık bir yapıya sahip olan kadın ve erkek üreme sistemlerinde oluşabilecek bazı problemler doğurganlığı direkt olarak etkileyebilmektedir. Son yıllarda özellikle çevresel faktörlere bağlı olarak neredeyse milyonlarca kişi doğal yollar ile bebek sahibi olmakta zorluklar ile karşılaşmaktadır. Bu konuya çözüm getirmek isteyen bilim insanları ise uzun yıllar yaptıkları araştırmalar sonucunda çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlayan yardımcı üreme teknikleri geliştirmişler. Son yıllarda yakaladığı başarı oranı dikkatleri çeken ve bebek sahibi olmak isteyen çiftlere umut olan bu yardımcı üreme tekniklerinden biri de tüp bebek tedavisidir. Tüp bebek tedavisinde amaç gebeliğin oluşması için uygun şartları sağlamak, elde edilen yumurta ve sperm hücresi ile döllenmeyi gerçekleştirerek anne adayının rahmine transferi ile gebeliğin oluşumunu sağlamaktır. Ancak nasıl ki doğal yollar ile oluşan gebeliklerde, gebeliğin oluşmasını ya da devamını etkileyen olumsuz faktörler bulunuyor ise bu durum tüp bebek tedavisi içinde geçerli olabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre ilk tüp bebek tedavisinde her ne kadar başarısızlık normal kabul edilse de tekrarlayan başarısız tüp bebek tedavilerinde nedeni mutlaka araştırmalıdır. Tüp bebek tedavisi düşünen ya da tedaviye başlayan çiftlerin bu konular hakkında bilgi sahibi olması ise son derece önemlidir. Tüp bebeğin tutmadığını nasıl anlarız, tüp bebeğin tutmama nedenleri nelerdir gibi sorular aynı zamanda en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır.
Yazımızda ise tüp bebeğin tutmadığını nasıl anlarız sorusunun yanı sıra tüp bebek başarısızlığı hakkında bilgilere sahip olmanızı sağlayacak konularla ilgili detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Tüp Bebek Başarısızlığı Belirtileri: İlk Haftalarda Nelere Dikkat Edilmeli?
Tüp bebek tedavisine başlayan her çiftin hayali bir an evvel sağlıkla dünyaya gelen bebeğini kucağına almaktır. Ancak uygulanan her tedavi de olduğu gibi tüp bebek tedavisinde de tedaviyi olumsuz olarak etkileyen ve başarısızlık ile sonuçlanmasına neden olabilecek bazı faktörler bulunmaktadır. Tüp bebek tedavisi, bilim insanlarının uzun yıllar yaptıkları araştırmalar sonucunda üreme sistemleri hakkında elde ettikleri bilgiler doğrultusunda uygulanan bir tedavi yöntemdir. Tıpkı doğal yollar ile oluşan gebelikte olduğu gibi bazı aşamalardan oluşmaktadır.
Genel olarak bakacak olursak tüp bebek tedavisinde tüp bebek tedavisi yumurtaların olgunlaştırılması, yumurtaların toplanması, yumurta ve spermin döllenmesi ve son olarak embriyo transferi aşamalarından oluşmaktadır. Her aşama kendi içerisinde büyük önem taşımaktadır. Ayrıca gebeliğin sağlıklı bir şekilde oluşabilmesi için anne adayının kullandığı bazı ilaçlar bulunmaktadır. Tüp bebek tedavisinde son aşama olan embriyo transferinden 12 gün sonra kanda gebelik testi gerçekleştirilir. Böylelikle tedavinin başarı ile sonuçlanıp sonuçlanmadığı da belirlenmiş olur. Bu 12 günlük süreç aynı zamanda embriyonun anne rahmine tutunmaya başladığı süreçtir ve bu yüzden ayrıca önem taşımaktadır.
Birçok anne ve baba adayı bu ilk haftalarda heyecanlı ve stres dolu bir sürece girebilirler. Ancak yapılan son araştırmalar anne adayının sakin ve stressiz bir hayata sahip olmasının embriyonun tutunma ihtimalini arttırdığını göstermiştir. Ayrıca birçok anne adayı bu süreci yatarak geçirmek gibi bir düşünceye sahip olabilir. Embriyo transferi sonrası 1-2 günlük süreçte anne adayının istirahat etmesi tavsiye edilir ancak sonraki süreçte hafif tempolu yürüyüşlerinde tutunmayı desteklediği bilinmektedir. Embriyonun tutunup tutunmadığını transferden 12 gün sonra gerçekleşecek kanda gebelik testi sonucu dışında öğrenmek ya da herhangi bir şekilde anlayabilmek mümkün değildir. Ancak kanamalar ya da ciddi ağrılar bir sorun olduğunun göstergesi olarak kabul edilir.
Tüp Bebek Tedavisinde Başarısızlık Nedenleri ve Analizi
Tüp bebek tedavisi başarısızlık ile sonuçlanan çiftlerin en çok merak ettikleri konuların başında tedavinin başarısızlık nedenleri gelmektedir. Genel olarak bakıldığında tüp bebek tedavisinde başarı oranları 35 yaş altındaki kadınlarda %32 oranında iken 35 ile 37 yaş aralığındaki kadınlarda %27, 38-39 yaş aralığındaki kadınlarda %20 civarındadır. İlerleyen yaş ile birlikte yumurta rezervleri giderek azalırken tüp bebek tedavisi başarı oranı 44 yaş üstündeki kadınlarda %1,9’a kadar düşmektedir.
Bilimsel araştırmalara sonucu elde edilen bu verilere bakacak olursak anlaşılacağı üzere tüp bebek tedavisinde en önemli başarısızlık nedenlerinden biri kadının sahip olduğu yumurta rezervidir. Kadınlar dünyaya belirli bir yumurta rezervine sahip olarak gelmektedir. İlerleyen yaşla birlikte yumurta rezervleri azalırken kaliteli yumurtaya ulaşma ihtimali de giderek azalmaktadır. Buna bağlı olarak tüp bebek tedavisinde kullanılacak yumurta sayısı ve kalitesi de düşecek, elde edilen kalitesi embriyo başarı oranını direkt olarak etkileyecektir.
Genel olarak bakıldığında aslında her ne kadar öncelikli olarak kadının sahip olduğu yumurta rezervleri karşımıza çıksa da aslında tüp bebek tedavisinde başarısızlığa neden olabilecek birçok faktör bulunmaktadır. Hatta bunlar birincil, ikincil ve üçüncül sebepler olarak 3 başlık altında incelenmektedir.
Birincil sebepler gebeliğin oluşumunu ya da devamını direkt olarak etkileyen faktörlerdir. Elde edilen embriyonun genetik yapısının bozuk olması ya da embriyo zarının kalın olmasından dolayı rahme tutunamaması gibi nedenler birincil sebepler arasında yer almaktadır. İkincil ve üçüncül sebepler ise gebeliğin oluşumunu ve devamını direkt olarak etkilemese bile tedavinin başarısızlık ile sonuçlanmasına neden olabilecek sebeplerdir.
Anne adayının rahminde bulunan myom ya da poliplerin embriyonun rahme tutunmasını engellemesi, embriyo transferi sonrası anne adayının bağışıklık sisteminde meydana gelen bozukluklar ikincil sebepler arasında yer almaktadır. Çikolata kisti, fallop tüplerinin fonksiyonlarını yerine getirmemesi ya da şişerek tıkanması ise üçüncül sebepler olarak kabul edilmektedir. Tüp bebek tedavisinde başarısızlığın nedenini anlamak sonraki tüp bebek tedavisinde başarı oranını arttırmak açısından büyük önem taşımaktadır.
Tüp Bebek Başarısızlığı Sonrası Yeniden Planlama ve Motivasyon
Tüp bebek tedavisi çiftlerin için heyecanlı olduğu kadar aynı zamanda zorlu ve yorucu bir süreç olabilmektedir. Bu yüzden başarısızlık ile sonuçlanan tedavilerde çiftler özellikle psikolojik olarak oldukça olumsuz olarak etkilenebilirler. Ancak tüp bebek tedavisi başarısızlığı sonrasında başarısızlığa neden olan durumun belirlenmesiyle birlikte bir sonraki tedavide başarı oranının arttırılabileceğini unutmamalıdırlar. Ayrıca bilim insanları ilk tüp bebek tedavisinde tedavisinin başarısızlık ile sonuçlanmasını normal olarak kabul etmektedir. Önemli olan konusunda uzman ve deneyimli bir tüp bebek doktoru ve doğru ekiple birlikte başarısızlığın arkasında yatan nedeninin doğru bir şekilde tespit edilmesidir. Başarısızlıkla sonuçlanan tedavilerde ise öncelikle embriyonun anne adayının rahmine tutunmasını engelleyen durumlar araştırılmaktadır. Son yıllarda gelişen teknolojiyle birlikte artık günümüzde üreme sistemi organları bütün detayları ile görüntülenebilmektedir. Böylelikle aslında gebeliğin devam etmesini engelleyen durum detaylı bir şekilde belirlenerek bir sonraki tüp bebek tedavisinde başarı oranı daha da attırabilmektedir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “tüp bebeğin tutmadığını nasıl anlarız” sorusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve tüp bebeğin tutmadığını nasıl anlarız konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir, dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.