Tüp bebek tedavisi, çocuk sahibi olmak isteyen ve doğal yollar ile olamayan her ebeveyn adayı için umut veren bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavi sürecine uyum sağlamak isteyen her çift, tüp bebek ne demek ve tedavi adımları hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Tüp bebek tedavisinin başarısını etkileyen birçok etken mevcuttur. Bu etkenler ise; sperm sayısı, yumurta kalitesi, rahmin durumu, doktor seçimi ve laboratuvar olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda ise tedavi sürecine başlayacak her çiftin bu etkenler hakkında detaylı şekilde bilgi edinmesi son derece önemlidir. Bunun yanı sıra tüp bebek başarısı, birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Anne adayının yaşının yanı sıra, yumurtalık rezervi, transfer edilen embriyoların sayısı ve kalitesi ve baba faktörü gibi etkenler de başarı şansını önemli ölçüde etkiler. Bu yazımızda ise tüp bebek ne demek, adım adım tedavi süreci ve tedavi nasıl yapılır durumlar hakkında bilinmesi gereken temel kriterler ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Tüp Bebek Ne Demek?
Günümüzde sıklıkla tercih edilen infertilite tedavisi olan tüp bebek tedavisi, kadın ve erkek üreme hücrelerinin laboratuvar koşullarında bir araya getirilmesi ile döllenmiş yumurtanın anne rahmine yerleştirilmesi sürecini kapsayan yapay döllenme tekniği olarak ifade edilir. Tedavi sürecinde kadın üreme hücresi olan yumurta ile erkek üreme hücreleri olan spermler belirli koşullar altında birleştirilerek döllenme süreci beklenir. Döllenme sağlıklı bir şekilde tamamlandıktan sonra ise yumurtanın bölünme sürecine başlaması ve embriyo adı verilen yapıya dönüşmesi beklenir. Daha sonra embriyonun anne rahmine yerleştirilmesi ve başarılı bir şekilde tutunması ile gebelik süreci de başlamış olur. Bu aşamadan sonra gebeliğin doğal yöntemlerle oluşmuş gebeliklerden herhangi bir farkı söz konusu değildir.
Tüp bebek tedavisinde laboratuvar ortamında döllenen yumurtaların rahme yerleştirilmesinde iki farklı yöntem tercih edilmektedir. Bu yöntemlerden biri klasik tüp bebek tedavisidir. Bu tedavide yumurta hücresi ve sperm hücreleri belirli bir ortamda yan yana bırakılarak kendi kendine döllenmesi sürecine geçmesi beklenir.
Bir diğer yöntem ise mikroenjeksiyon yöntemidir. Bu yöntemin uygulamasında ise sperm hücreleri özel pipetler kullanılarak direkt olarak yumurta hücresinin içerisine enjekte edilmektedir. Bu iki teknikten hangisinin tercih edilmesi gerektiğine çiftlerin bireysel özelliklerine göre uzman doktorlar karar vermelidir. Tüp bebek tedavisinde birincil amaç, döllenme ve sağlıklı bir gebeliğin elde edilmesi için en uygun ortamın sağlanmasıdır.
Tüp Bebek Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Tüp bebek tedavisi, sebebi bilinmeyen çeşitli sağlık problemleri veya diğer etkenler nedeniyle doğal yollar ile gebelik elde edemeyen çiftler için en etkili tedavi yöntemi olarak görülmektedir. Bu sağlık problemleri ve diğer etkenler ise infertilite, ileri yaş, erkeklerde sperm sayısı veya kalitesinin düşük olması, kadınlarda enfeksiyon ve fallop tüplerindeki tıkanıklık gibi problemler olarak ele alınabilir. Bu bağlamda tüp bebek tedavisi, söz konusu problemler sonucu çocuk sahibi olamayan çiftler için sağlıklı bir doğumla çocuk sahibi olabilme imkânı sunar. Tüp bebek tedavisinin uygulandığı durumlar genel olarak aşağıdaki gibidir:
- Endometriosis nedeni ile infertilite sorunu yaşayan hastalara uygulanır.
- Yumurtalık kisti, kanseri veya endometrioma gibi ameliyatlar geçirmiş hastalara uygulanır.
- Polikistik over sendromu yaşayan kadınlar için uygundur.
- Yumurta sayısının ve kalitesinin azaldığı durumlarda tercih edilir.
- Açıklanamayan infertilite yaşayan çiftler için uygundur.
- Semen analizinde bozukluk olan erkekler için önerilir.
- Kanser tedavileri için kemoterapi ve radyoterapi almış erkekler için uygundur.
- Kabakulak ve ateşli hastalıklara bağlı sperm üretiminde bozukluk olan erkekler için uygundur.
- Diğer tedavi yöntemleri ile gebelik elde edilemeyen çiftler tarafından tercih edilebilirdir.
- İmmunolojik (bağışıklık sistemini ilgilendiren) problemleri olan çiftler için uygundur.
Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tüp bebek tedavisi, anne adayından alınan yumurta hücrelerinin ve baba adayından alınan sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenmesi ile döllenen embriyonun da kadının rahim içine yerleştirilmesini kapsamaktadır. Bu bağlamda ise tüp bebek tedavisinin aşamaları, detaylarıyla aşağıdaki gibidir:
Ön Görüşme ve Değerlendirme: Tüp bebek aşamalarında ilk adım ön görüşmedir. Tüp bebek doktoru, çiftin neden çocuk sahibi olamadığına dair hikayelerini dinler. Anne adayı muayene edilir. Daha sonra ise anne ve baba adayından başlangıç testleri talep edilir.
Yumurtalıkların Uyarılması: Tüp bebek tedavisinde ilk amaç, fazla miktarda folikül-yumurta elde etmektir. Bu nedenle yumurtalıkların uyarılması sürecine adet kanamasının 2. ya da 3. günü itibari başlanmaktadır. Yumurtaların uyarımı her anne adayında farklılık gösterse de ortalama 8- 12 gün kadar sürebilir.
Yumurta Toplama: Tüp bebek tedavisinde yumurta toplama işlemi son derece önemli bir adımdır. Yumurtalık uyarımı sonrasında doktorunuz olgunlaşan yumurtaları ameliyathane ortamında toplayacaktır. Kısa süren yumurta toplama işlemi, vajinal ultrasonografi ile yapılmaktadır.
Sperm Alma İşlemi veya Mikroenjeksiyon: Tüp bebek tedavisinde döllenme, standart tüp bebek (IVF) veya mikroenjeksiyon (ICSI) ile uygulanmaktadır. ICSI daha çok sperm problemi olan ve izah edilemeyen infertilite durumunda tercih edilir. Yumurta toplama işleminin olduğu gün içerisinde baba adayından sperm örneği alınır (mastürbasyon yolu ile) ve laboratuvara gönderilir. Alınan spermler laboratuvar ortamında meni sıvısından ayrılır.
Döllenme İşlemi: Alınan sperm ve yumurtalar laboratuvar ortamında döllenmek üzere hazırlanır. Bu süreçte doktorunuz döllenme sürecini yakından takip edecektir.
Embriyo Transferi: Döllenme gerçekleştikten sonra, embriyo gelişimi adım adım takip edilmektedir. Gelişim tamamlandığında ise embriyo transferi gerçekleşir. Döllenen embriyolar anne adayının rahmine yerleştirilir. Transfer işlemi, ince bir kateter ile yapılır. Hafif şişkinlik, hafif kanama ve hassasiyet belirtileri görülmesi muhtemeldir. Transfer sonrası şiddetli bir yan etki ve ağrı gördüğünüz takdirde mutlaka doktorunuza danışmanız gerekir.
İki Hafta Bekleme Süresi: Transfer süreci sonrası, gebelik testi yapmadan önce iki hafta beklemeniz gerekir. Bu süre içerisinde sağlıklı beslenmeniz, günlük aktivitelerinize devam etmeniz ve stres düzeyinizi düşük tutmanız tavsiye edilir. Bu durum rahat bir hamilelik süreci ve bebeğinizin sağlıklı gelişmesi açısından da son derece önemlidir. Ayrıca evde gebelik testi yapmamanız tavsiye edilir. Evde yapılan gebelik testleri klinik ortamda yapılan kan testleri kadar güvenilir değildir. Bu sebeple yanlış sonuçlar verebilirler. Bu sebeple iki haftalık bekleme süresi boyunca gebelik testi yapmamanız gerekir.
Gebelik Testi: Doktorunuz, transfer sürecinden iki hafta sonra size bir takip randevusu verir ve bu randevuda kan örneği alarak bir gebelik testi uygular. Test sonucu pozitif ise 3 hafta sonraya kalp atımlarını gözlemlemek için bir ultrason randevusu verir.
Tüp bebek tedavisinde gebelik oluştuktan sonra tüm süreçler normal hamilelik süreçleri ile aynıdır. Bu sebeple kaygılanmanız gereken herhangi bir durum söz konusu olmaz. Ancak sağlığınıza dikkat etmeniz son derece önemlidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Tüp Bebek Ne Demek? Umut Veren Çözüm, Adım Adım Tedavi” hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek ne demek, tüp bebek tedavisi kimler için uygundur, hangi durumlarda tercih edilir ve tedavi süreci hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Dilerseniz görüşmek için web sitemiz üzerinden randevu oluşturabilirsiniz.