İnsanlarda gebeliğin doğal yollarla ve sağlıklı bir şekilde oluşabilmesi için birçok faktörün bir araya gelmesi gerekir. Ayrıca hassas bir yapıya sahip olan kadın ve erkek üreme sisteminde yer alan organların uyum içerisinde ve birlikte çalışması da büyük önem taşımaktadır. Üreme sistemlerinde meydana gelen bazı sağlık problemleri ise gebeliğin doğal yollar ile oluşmasını engelleyebilir. Buna bağlı olarak bebek sahibi olmak isteyen çiftler çeşitli zorluklar ile karşı karşıya kalabilirler. Tüp bebek tedavisi ise tüm dünyada başarı ile uygulanan, çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlayan yardımcı üreme tekniklerinden biridir. Öyle ki yakaladığı başarı oranı ile bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin uyguladığı tedavi yöntemleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Doğal yollar ile gebeliğin oluşabilmesi için nasıl ki belirli aşamaların gerçekleşmesi gerekiyor ise bu durum tüp bebek tedavisi içinde geçerlidir. Her ne kadar tüp bebek tedavisinde yumurta ve sperm hücresinin laboratuvar ortamında döllenmesi ile gerçekleştirilse de tedavi sürecinde çeşitli zorluklar söz konusu olabilmektedir. Bu yüzden tüp bebek tedavisini düşünen, tedaviye karar veren ya da tedavinin son aşamalarından olan çiftlerin merak ettikleri birçok konu bulunmaktadır. Genel olarak baktığımızda en çok merak edilen konulardan biri ise tüp bebekte geç tutunma yaşayanlar konusudur.
Geç Tutunma Nedir ve Tüp Bebek Tedavisi Sürecinde Karşılaşabileceğiniz Zorluklar
Gebeliğin oluşumu insanlık tarihi boyunca insanların en çok merak ettiği, bilim insanlarının en çok araştırdıkları konular arasında yer almıştır. Günümüzde ilerleyen teknolojiyle birlikte ise üreme sistemlerinin nasıl çalıştığı, gebeliğin nasıl oluştuğu, geliştiği ve doğum ile ilgili pek çok önemli bilgiye ulaşılmıştır. Bu bilgiler sayesinde artık bilim insanları sağlıklı bir gebeliğin oluşabilmesi için hangi faktörlerin bulunması gerektiğini önemli bir ölçüde bilmektedir. Tüp bebek tedavisi ise bu bilgiler ışığında hazırlanmış, doğal yollar ile bebek sahibi olamayan çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlayan bir çeşit yardımcı üreme tekniğidir. Nasıl ki doğal yollar ile gebeliğin oluşabilmesi için birçok aşama ve faktörün bir araya gelmesi gerekiyor ise tüp bebek tedavisinde de bu şartlar sağlanmaya çalışılır. Ayrıca her tedavi gibi tüp bebek tedavisinde de tedavi süreci boyunca çiftler bazı zorluklar ile karşılaşabilirler.
Tüp bebek tedavisi sürecinde çiftlerin karşılaşabileceği zorluklara kısaca göz atacak olursak ilk sıralarda üreme sistemine bağlı olarak ortaya çıkabilecek zorluklar bulunmaktadır. Tedavinin başarı ile gerçekleştirilmesi için en önemli iki faktör yumurta ve sperm kalitesidir. Ancak bazı durumlarda erkekte sperm hücresi bulunmaması ya da kadında yumurta rezervi azlığı, yumurtaların olgunlaşmaması gibi durumlar karşılaşılabilecek en önemli zorluklar arasında yer almaktadır. Yapılan testler ve değerlendirmeler sayesinde uygulanan bazı tedavi yöntemleri ile sağlıklı yumurta ve sperm hücresinin elde etmek mümkün olabilmektedir. Ayrıca yanlış tüp bebek uzmanı seçimi, döllenmenin gerçekleşmemesi, ilaçların doğru dozda kullanılmaması gibi durumlarda çiftlerin karşılaşabileceği zorluklar arasında yer almaktadır.
Tedaviye başlayan çiftlerin karşısına çıkan ve onları olumsuz olarak etkileyebilecek zorluklardan biri ise geç tutunma durumudur. Tüp bebek tedavisinin son aşaması olarak kabul edilen embriyo transferinden 12 gün sonra kanda gebelik testi gerçekleştirilir. Bu testte, hamilelik hormonu olarak da bilinen HCG hormonunun yükselerek belirli bir seviyede olması beklenir. Böylelikle gebelik oluşumu hakkında net bir bilgi edinilmiş olur. Ancak bazı durumlarda kandaki HCG seviyesi yüksek olduğu halde ultrason ile görüntüleme de kese görüntülenmeyebilir. Bu durum embriyonun anne rahmine henüz tutunmamış olmasından kaynaklanıyor ise “ geç tutunma” olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca gerçekleştirilen gebelik testinin negatif çıkıp sonra pozitife dönmesi de geç tutunmanın bir sonucu olabilmektedir.
Tüp Bebekte Geç Tutunma Nedenleri: Faktörler ve Etkileyen Durumlar
Tüp bebek tedavisi sonucu elde edilen embriyonun anne rahmine transferi, tüp bebek tedavisinin son aşaması olarak kabul edilmektedir. Bu aşamadan 2 gün sonra embriyonun anne rahmine tutunma sürecinin başladığı kabul edilir ve bu süreç transfer sonrası 6. ve 7. güne kadar devam etmektedir. Embriyonun gebelik süreci boyunca korunarak gelişmesini ve büyümesini sağlayan aynı zamanda rahime tutunmasını da sağlayan plasentanın oluşmasıyla birlikte ise hamilelik hormonu adı da verilen beta HCG hormonu salınımı başlar. Embriyoyla birlikte plasenta da geliştikçe ise hormon salımını da yükselmekte ve kana karışmaya başlamaktadır. Bu yüzden transfer sonrası 12. Günde gebelik oluşumu hakkında net bir bilgi edebilmek için kanda gebelik testi gerçekleştirilerek kandaki HCG seviyesi kontrol edilmektedir. Eğer hormon düzeyi beklenilen yükseklikte ise sonrasında gebeliğin kontrolü için detaylı ultrason görüntülenmesi gerçekleştirilir. Ancak bazı durumlarda HCG seviyesinin yüksek olmasına rağmen ultrason görüntülenmesinde doktor kese ile karşılaşmayabilir. Bu durumda akıllara ilk olarak geç tutunma olasılığı gelmektedir.
Geç tutunma aslında hem doğal yollar ile oluşan gebeliklerde hem de tüp bebek tedavisi sonrası oluşan gebeliklerde görülebilen bir durumdur. Ancak tüp bebek tedavisinde embriyo transferinin gerçekleştirildiği tarih bilindiği için daha sık karşımıza çıkmaktadır. Geç tutunma farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Anne adayının siklus hesaplamasının yanlış yapılması ve rahim içi dokunun kalın olması ise geç tutunma nedenlerine bakıldığında ilk sıralarda yer almaktadır.
Geç Tutunma Yaşayan Çiftler İçin Destek ve Stratejiler
Tüp bebek tedavisine karar verene çiftler bir an evvel sağlıkla bebeklerini kucaklarına almak isterler. Tedavi süreci onlar için bir yandan umut verici iken aynı zamanda bir yandan da endişeler ile doludur. Bu yüzden tüp bebek tedavisinde karşılaşabilecekleri zorluklar onları özellikle psikolojik anlamda son derece olumsuz etkiyebilir. Bu zorluklardan biri de geç tutunma durumudur. Hatta çoğu zaman tüp bebekte geç tutunma yaşayanlar konusunu merak ederler. Öncelikle embriyo transferi sonrası annenin stresten uzak durması tutunmanın sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için son derece önemlidir. Bu yüzden pozitif gebelik testine rağmen eğer kese görüntülenemiyor ise geç tutunma ihtimalini göz önüne alarak çiftler sakinliğini korumaya çalışmalıdır. Bu süreçte tüp bebek uzmanı doktorun gerekli testleri, görüntülemeleri ve değerlendirmeleri tekrar yapmak isteyebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca anne ve baba adayı, geç tutunma ile ilgili merak ettiği bütün soruları doktora danışarak kafasındaki soru işaretlerini gidermelidir. Aksi takdirde bilinmezlik ile daha da strese girebilirler. Geç tutunma bazı durumlarda gebelik testinin önce negatif sonra pozitif çıkmasına da neden olabilmektedir. Bu durumda da çiftler yine sakinliğini korumalı ve 1-2 gün sonrasında gebelik testi tekrar edilmelidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “tüp bebekte geç tutunma yaşayanlar ” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan başlıklar ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve tüp bebekte geç tutunma yaşayanlar ile ilgili daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir, dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.