Adenomyozis, rahim içi zarının (endometrium) rahim kaslarına ilerleyip bu kasları kalınlaştırması sonucu ortaya çıkar. Ağrılı ve yoğun adet kanamalarına sebep olan sinsi bir hastalıktır. Adenomyozis yaygın olarak karşılaşılan bir jinekolojik problemdir, ancak nedeni bilinmez.
Çoğunlukla ameliyat gerektirmez ancak ameliyat gerektiren ve risk teşkil eden türleri de vardır. Adenomyozis yaşayan kadınların çoğunda beraberinde myom , endometriosis, endometrial polip ve hiperplazi gibi rahatsızlıklar da mevcuttur.
Adenomyozis Semptomları Nelerdir?
Hastaların bir kısmı asemptomatiktir. Asemptomatik kadınlara teşhis muayene sırasında, görüntüleme yöntemleri ile veya histerektominin incelenmesi sonucunda tesadüfen tanı konulur.
Semptomlar arasında:
- Uzun adet kanaması,
- Şiddetli ve sancılı adet kanaması,
- Adet dönemleri arasında kanama,
- İlişki sırasında ağrı,
- Kasık ağrısı,
- Mesaneye veya makata bası hissi bulunur.
Tanı Nasıl Konur?
Adenomyosis için spesifik bir tanı testi yoktur. Pelvik USG, HSG ve MRI gibi görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır.
1. Pelvik USG
Adenomyosis tanısında transvajinal ultrasonografi abdominal ultrasonografiye göre daha yararlıdır. Ultrasonografi bulguları arasında uterusun iri olması, myometriumun ön ve arka duvarlarının asimetrik bir şekilde kalın olması, sınırları net belli olmayan alanlar, endometrium sınırlarının belirsiz olması ve değişik boyutlarda anekoik kistler sayılabilir.
2. HSG
HSG’nin adenomyosis tanısında duyarlılığı düşüktür. Endometriumdan myometriuma doğru uzanan multiple küçük dikensi oluşumlar ve kontrast maddenin myometrium içinde bal peteği görünümü oluşturacak şekilde lokal olarak birikmesi HSG bulguları arasında sayılabilir.
3. MRI
Bazı diğer çalişmalarda ise usg ile tam karar verilemediğinde veya leiomyom , endometriosis gibi patolojilerin eşlik ettiği zor vakalarda MRI dan fayda sağlanabileceği gösterilmiştir. Bu gibi durumlarda MRI daha aydınlatıcı olabilir ve tanının doğruluğunu arttırır
Medikal Tedavi Nasıl Gerçekleşir?
Hormonal olmayan tedaviler septomatik rahatlamaya yöneliktir. Doktorunuz yoğun adet kanama semptomlarınız için ilaçlar yazabilir.
Hormonal tedavi ise farklı hormon salınımlarını dengelemektir. Ancak bu tedavilerin etkileri değişkendir ve tedavi kesildikten sonra etkileri kaybolur ve semptomlar geri döner. Hormonal tedaviler arasında progestagenler, levonorgestrel salgılayan intrauterin sistem, oral kontraseptifler, GnRH analogları ve danazol içeren rahim içi araçlar sayılabilir.
Cerrahi Tedavi Nasıl Yapılır?
Adenomyozisin yerini ve yaygınlığını belirlemedeki güçlük nedeniyle uterusu koruyarak hastalığın cerrahi olarak tamamen çıkarılması zorlaşır. Adenomyotik dokunun sert olması, sınırlarının tam belirlenememesi ve eksizyon alanına kuvvetli ve fazla miktarda sütür gerekmesi nedeniyle laparaskopik cerrahi yaygın adenomyoziste faydalı olmayabilir. Ancak lokalize olgularda (Adenomyoma) tercih edilebilir.
Adenomyoziste uterus koruyucu cerrahinin en önemli problemi myometriumun ne kadarının çıkarıldıktan sonra gebelik ve doğumda sorun olup olmayacağının belirsizliğidir. Adenomyozis cerrahisi sonrası gebeliği myomektomi sonrası gebelikle kıyaslamak doğru olmaz. Çünkü myomların sınırı bellidir. Adenomyoziste ise cerrahi müdahale sonrası doku kaybı olabilir. Önemli miktarda myometrium kaybına yol açarak komplikasyonlara ve erken doğuma yol açabilir.
Ancak adenomyozis varsa ve çocuk istiyorsanız kaygılanmayın. Adenomyozis cerrahisi geçiren hastalarda IVF (tüp bebek) ile gebelik ve canlı doğum oranlarında artış izlenmiştir.
Uygun cerahi tekniğin seçimi adenomyozisin yerleşim yerine ,yaygınlığına, hastanın yaşına gebelik arzusuna ve kesin tedavi isteyip istemediğine bağlı olarak değişir. Eldeki güncel verilere göre çocuk isteyen hastalara rutin konservatif cerrahi önerilmemelidir. Ancak tıbbi tedavinin başarısız olduğu genç, tekrarlayan implantasyon başarısızlığı ya da tekrarlayan gebelik kayıpları olan hastalara konservatif cerrahi önerilebilir.
Doktorunuz en doğru tedavi sürecini sizinle paylaşacaktır.
