Kadın üreme sistemi iç genital organlar ve dış genital organlar olmak üzere iki ana bölüme ayrılmaktadır. Dış genital bölge vulva adı verilen kısımdan oluşurken iç genital bölge ise yumurtalıklar, tüpler, rahim ağzı ve rahimden oluşmaktadır. Rahim, sahip olduğu görevler ile kadın üreme sistemindeki en önemli organlardan biridir. Erkek üreme hücresi olan sperm hücresi ile kadın üreme hücresi olan yumurtanın döllenmesi ile oluşan embriyo rahim içerisine tutunarak büyür, gelişir ve böylece doğum gerçekleşir. Rahim veya rahim ile bağlantılı diğer kısımlarda ortaya çıkabilecek sağlık problemleri ise her ne kadar gebeliğin oluşmasını engellemese de gebeliğin devam etmesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Rahim ile ilgili sağlık problemlerinde ise kullanılan görüntüleme sistemleri teşhis, tanı ve tedavi yönteminin belirlenmesinde büyük önem taşımaktadır. Bu görüntüleme yöntemlerinden biri de rahim filmi olarak da bilinen Histerosalpingografi yani HSG yöntemidir. HSG nedir, nasıl yapılır ve önemi nedir gibi konular aynı zamanda rahim ile ilgili en çok merak edilen ve araştırılan konular arasında yer almaktadır.
Histerosalpingografi ya da HSG en basit tanımı ile rahim boşluğunu ve sperm hücrelerinin yumurtaya ulaşmasını sağlayan tüplerin detaylı bir şekilde görüntülemesini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. HSG aynı zamanda sağladığı görüntüleme sayesinde bir çeşit tanı yöntemidir. HSG genellikle infertilite yani kısırlık durumunda infertilitenin altında yatan nedeni araştırmak için tercih edilen bir yöntemdir. Ayrıca infertilitenin yanı sıra rahim ve tüplerden kaynaklanabilecek rahim kanseri, tüplerin kapalı olması, rahim yapışıklıkları ya da miyom, polip gibi rahimde ve tüplerde oluşabilecek bütün sağlık problemlerinin tespit edilmesi için de kullanılmaktadır.
HSG Testinin Amacı ve Önemi
HSG nedir sorusunu daha net bir şekilde yanıtlayabilmek için HSG testinin amacı ve önemini belirrtmek gerekir. Sağlıklı bir gebeliğin oluşabilmesi ve devam edebilmesi için kadın üreme sisteminde birçok organın bir arada çalışması gerekir. Gebeliğin oluşmasında önemli bir role sahip organlardan biri de fallop tüpleridir. Fallop tüpleri rahmin her iki tarafında yer alan rahmin yumurtalıklara bağlantısını sağlayan kanallardır. Erkek üreme hücresi olan sperm hücreleri bu tüplerden geçerek yumurtaya ulaşır ve burada döllenme gerçekleşir. Sonrasında ise döllenmiş yumurta rahme ulaşır, burada gelişir ve büyümeye başlar. Eğer doktor fallop tüpleri ve rahim ile ilgili bir sağlık probleminden şüpheleniyor ise HSG testi isteyecektir. Çünkü rahim filmi olarak bilinen HSG testinin öncelikli amacı rahmin şeklini, rahim boşluğunu ve rahme bağlı olan fallop tüplerinin görüntülenmesi ve eğer bir sağlık problemi var ise bunun tanılanmasını sağlamaktır.
HSG testi sonucunda elde edilen veriler ise rahimde ve tüplerde var olan sağlık probleminin belirlenmesi ve tedavi yöntemine karar verilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle tüpler ile ilgili sorunların belirlenmesinde HSG oldukça önemlidir. Çünkü rahim ultrason gibi yöntemler ile de görüntülenebilirken fallop tüpleri HSG testi ile görüntülenebilmektedir.
HSG Testi Nasıl Yapılır
HSG nedir sorusu soran bir insanın aklına ikinci olacak HSG testi nasıl yapılır soru gelir. Rahim ya da fallop tüpleri ile ilgili bir sağlık problemi olduğu düşünüldüğünde genellikle HSG testi istenir. HSG testi yapılırken ise öncelikle doğru zamanı belirlemek son derece önemlidir. Test regl kanaması bittikten sonra yaklaşık 3-4 gün içerisinde gerçekleştirilmelidir. Bunun nedeni ise bu dönemde rahim içinde yer alan dokunun daha ince olması böylece daha iyi bilgi vermesidir. Ayrıca bu dönemde rahim duvarı ince olduğu için gebelik riski de daha düşüktür. Böylece hem olası bir gebeliğe verilebilecek zararın önüne geçilir hem de daha detaylı bir görüntülenme elde edilebilir.
HSG testine başlamadan önce hastaya genel bir jinekolojik muayene ve değerlendirme yapılır. Bunun en önemli nedeni ise eğer var ise pelvik enfeksiyonun tespit edilmesidir. Çünkü enfeksiyon var iken HSG testinin uygulanması enfeksiyonun daha da yayılmasına neden olabilmektedir. Duruma göre ilaç tedavisine başlanır ve HSG testi iyileşme sağlanana kadar ertelenir. Eğer herhangi bir engel söz konusu değil ise hasta jinekolojik muayene pozisyonunda iken spekulum adı verilen alet vajinaya yerleştirilir. Böylece rahim ağzı sabitlenir ve rahim ağzına pipet benzeri bir alet yerleştirilir. Kanül adı verilen bu pipet benzeri alette yer alan enjektörden ise kontrast madde adı verilen bir sıvı enjekte edilir. HSG yani rahim filmi çekilirken bu sıvı ile dolan yerlerde radyoopak yani parlak beyaz bir görüntü elde edilir. Söz konusu işlem yaklaşık 10 dakika sürmektedir.
HSG Testinin Tanısal Önemi
Bir çeşit ilaçlı rahim röntgeni olan HSG testi hastalıklara tanı konulabilmesi açısından son derece büyük bir önem taşımaktadır. HSG testinde rahim içerisine gönderilen sıvı sayesinde sıvının içerideki dağılımına bakarak rahimdeki ya da fallop tüplerindeki sorunlar kolaylıkla tespit edilebilmektedir. Özellikle infertilite yani kısırlık durumunda HSG testinin tanısal önemi daha da ön plana çıkmaktadır. Çünkü HSG testi uygulanmadan kesin olarak infertilite tanısından bahsetmek mümkün değildir.
HSG testi sayesinde gebeliğin oluşmasına veya oluşan gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine engel oluşturabilecek birçok durum tespit edilebilmektedir. Döllenmiş embriyonun rahim içerisine yerleşmesine engel olan miyom, polip gibi kitlelerin varlığı, rahim bölgesinde bulunan yapışıklıklar ve doğuştan var olan rahim şekil bozuklukları HSG sayesinde tespit edilebilmektedir. Ayrıca tüplerde spermin yumurtalıklara ulaşmasını engelleyen tıkanıklıklar ya da balonlaşmalarda yine HSG ile tespit edilerek infertilite tanısının konmasına yardımcı olmaktadır.
HSG Testinin Sonuçları ve Tedavi Planlaması
HSG testi sonrasında elde edilen test sonuçlarına göre uygulanacak tedavi yöntemi ve tedavi planlaması da farklılık gösterecektir. Eğer HSG testi sonuçlarına göre rahim ile ilgili sağlık problemleri söz konusu ise bu problemin çözülmesine yönelik tedavi planlaması yapılacaktır. Aynı şekilde eğer gebeliğin oluşmasına engel olacak şekilde fallop tüplerinde tıkanıklık söz konusu ise yine bu duruma göre bir tedavi planlaması uygulanacaktır. Ayrıca karar verilecek tedavi yöntemi ve planlamasına göre doktorunuz başka testlere ya da değerlendirmelere de ihtiyaç duyabilir. HSG testinin sonuçlarına göre gebeliğin oluşmasına engel olan durumlarda tüp bebek tedavisi ya da aşılama yöntemi ile çiftler bebek sahibi olabilmektedir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “HSG nedir ” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve HSG testi konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
