Polikistik over sendromu, hastalığın şiddetli seyrettiği durumlarda gebeliğin oluşumunu olumsuz yönde etkileyebilen kadın hastalıklarından biridir. Bu yüzden de birçok kadın tarafından polikistik over tedavisi ve hamilelik konusu en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır. Polikistik over sendromu en basit tanımı ile kadın üreme sisteminin sağlıklı bir şekilde görevlerini yerine getirmesini sağlayan hormonların dengesinde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan bir sağlık problemidir. Kadın üreme sistemi iç üreme organları ve dış üreme organları adı verilen birkaç organdan oluşmaktadır. Üreme sisteminin yumurtlama, gebelik oluşumu ya da gebeliğin devamı gibi görevlerini yerine getirebilmesi için ise bütün bu organların bir arada ve uyum içerisinde çalışması gerekmektedir. Ayrıca bir diğer önemli unsur ise vücudumuzda bulunan organ ve sistemlerin doğru bir şekilde çalışmasını sağlayan hormonlardır. Oldukça hassas ve karmaşık bir yapıya sahip olan kadın üreme sisteminin görevlerini yerine getirmesinde birçok farklı hormon rol oynamaktadır. Bu hormonların arasındaki denge bozulduğunda ise bütün üreme sistemi olumsuz olarak etkilenebilmekte ve üreme sistemi görevlerini yerine getirme noktasında sorun yaşayabilmektedir. Bir çeşit endokrin hastalığı olan polikistik over sendromunda da üreme sistemi için oldukça önemli hormonların seviyesinde meydana gelen değişikliklere bağlı olarak üreme sistemi görevlerini yerine getirememektedir. Bu durumun neden olduğu sonuçlardan biri de gebeliğin doğal yollar ile oluşamaması yani infertilite durumudur. Yapılan son araştırmalara göre infertilite yani kısırlık tanısı alan kadınların %6 ile %8’inde polikistik over sendromu tanısı bulunmaktadır.
Yazımızda ise kadınlarda infertilitenin en önemli nedenlerinden biri olan ve en sık karşılaşılan kadın hastalıklarından polikistik over sendromu hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacak polikistik over nasıl anlaşılır, nedenleri nelerdir ve polikistik over tedavisi hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Polikistik Over Nasıl Anlaşılır?
Polikistik over sendromu, son yıllarda yapılan araştırmalara göre günümüzde üreme çağındaki kadınların yaklaşık olarak %10’unda karşılaşılan bir hastalıktır. Bu yüzden özellikle adet düzensizliği yaşayan kadınları en çok tedirgin eden ve en çok araştırılan kadın hastalıkları arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Polikistik over sendromu ile ilgili en çok merak edilen sorulardan biri ise polikistik over nasıl anlaşılır sorusudur. Aslında kadınların polikistik over sendromu hakkında bilgilenmesi ve hastalık hakkında bilgi sahibi olması son derece önemlidir. Çünkü hastalık ne kadar erken teşhis edilir ve gerekli tedaviler ne kadar erken uygulanır ise kişinin sağlığı üzerinde yaratabileceği olumsuz etkiler de o kadar erken önlenebilecektir.
Polikistik over sendromunun anlaşılabilmesi için ise öncelikli olarak hastanın şikayetleri dinlenir sonrasında ise kesin tanı için bazı testler yapılmaktadır. Hastalığın en önemli belirtilerine kısaca bakacak olursak ise ilk sırada adet düzensizliği gelmektedir. Hastalığa bağlı olarak yumurtalıklarda oluşan kistik yapılar ve değişen hormon dengeleri adet düzensizliğine neden olmaktadır. Adet döngüsü olması gerekenden daha erken ya da daha geç zamanda gerçekleşir. Hatta bazı durumlarda adet kanamalarının tamamen kesildiği görülmektedir. Diğer önemli belirtiler ise hormon dengesizliğine bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerdir. Kişide erkeksi tüylenme, ses kalınlaşması, aşırı kilo alımı ya da sivilcelenme görülebilir. Hastalığın belirtisi olarak kabul edilen bu durumlarla karşılaşıldığında ise kesin tanı için kandaki hormon seviyelerinin kontrolü için kan testi uygulanır. Adetin 3. Gününde gerçekleştirilen kan testlerinde adet döngüsünü düzenlemeye ve yumurtlamaya yardımcı olan LH ve FSH hormonu seviyeleri normal olarak kabul edilen değerlerin dışında aynı zamanda kadınlık hormonu olarak da bilinen östrojen hormonu da olması gerekenin altında ise kişiye polikistik over sendromu tanısı konur.
Polikistik Over Nedenleri?
Hastalık ile ilgili en çok merak edilen sorulardan bir diğeri ise polikistik over sendromu nedenleri nelerdir sorusudur. Bilim insanları tarafından uzun yıllardır yapılan bütün araştırmalara rağmen hastalığın nedeni tam olarak belirlenememiştir. Sağlıklı bir üreme sistemine sahip olan kadınlarda yumurtlamanın düzenli bir şekilde devam etmesini sağlayan hormonlar salgılanmaktadır. Ayrıca sağlıklı çalışan yumurtalıklardan çok az miktarda da olsa erkeklik hormonu olarak da bilinen androjen hormonu salgılanmaktadır. Polikistik over sendromunda ise söz konusu hormonlarda dengesizlikler görülür. Ayrıca erkeklik hormonu yani androjen hormonu da olması gerekenden çok daha fazla üretilir. İşte bilim insanları tam olarak hormon seviyelerinin neden değiştiğini araştırmaktadır. Ancak hormonlara etki eden nedenler henüz belirlenememiştir.
Her ne kadar hastalığın nedeni tam olarak bilinmese de yapılan araştırmalar sonucunda bilim insanları bazı nedenlerin kadınlarda polikistik over sendromuna neden olabileceğini düşünmektedir. Aynı zamanda risk faktörleri olarak da adlandırılan bu nedenlerin başında ise öncelikle ailesel yatkınlık gelmektedir. Yapılan araştırmalar ailesindeki kadınlarda polikistik over sendromu öyküsü bulunan kadınlarda hastalığın görülme oranının daha yüksek olduğunu gözlemlemiştir. Ancak bu bilgiyi hastalığın nedeni olarak belirleyecek kadar kesin veriler bulunmamaktadır. Risk faktörü olarak kabul edilen bir diğer neden ise her geçen gün daha da artan obezite hastalığıdır. Hatta bazı bilim insanları polikistik over sendromunun giderek artmasının nedenleri arasında artan obeziteyi göstermektedir. Obeziteyle birlikte yaşanan aşırı kilo alımı kişinin aynı zamanda insülin direnci yaşamasına neden olur. Bu durum ile kanda artan insülin seviyesi ise androjen hormonu sentezini etkileyerek üretimini artırır. Kanda giderek artan androjen yani erkeklik hormonu ise hormon dengesi bozulacağı için üreme sistemini etkilemeye başlar. Kadın üreme sistemi bir müddet sonra bozulan hormon dengesiyle birlikte yumurtlama ve adet düzeni ile ilgili problemler yaşamaya başlar. Bu nedenlerin yanı sıra bilim insanları kimyasallara aşırı maruz kalmanın da hormon dengesini etkilediğini ve polikistik over sendromuna neden olduğunu düşünmektedir.
Polikistik Over Tedavisi
Günümüzde yaşanan teknolojik ve medikal gelişmelere rağmen hastalığı tamamen sonlandıracak kesin olarak bir polikistik over tedavisi bulunmamaktadır. Polikistik over tedavisi daha çok hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan ve kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyen durumların tedavi edilmesine yöneliktir. Hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan durumlar ise her hastada farklı olduğu için tedavi planlaması da kişiden kişiye değişebilmektedir. Genel olarak bakıldığında ilk uygulanan tedavi yöntemi ise hormon tedavisidir. Çünkü polikistik over sendromu üreme sisteminin çalışmasına yardımcı olan hormonların dengesizliğine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden hormon içerikli ilaçların kullanımı ile öncelikle kandaki hormon seviyelerinin olması gereken değerlere gelmesi sağlanır. Böylelikle aynı zamanda hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan birçok semptom da normale dönmeye başlar. Hastalığın obezite yani insülin direncine bağlı olarak ortaya çıktığının düşünüldüğü durumlarda ise antidiyabetik ilaçlar kullanılarak kandaki insülin ve şeker seviyelerinin normale dönmesi sağlanır. Yine hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan erkeksi tüylenme, adet düzensizliği ya da aşırı akne oluşumu gibi durumların kontrol altına alınması için ise doğum kontrol hapı tedavisi uygulanmaktadır.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “ polikistik over tedavisi” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve polikistik over tedavisi konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir, dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.
