İnsanlarda yaklaşık olarak 40 hafta süren gebeliğin doğal yollar ile oluşabilmesi için kadın ve erkek vücudunda birçok organ ile sistemin bir arada ve uyum içerisinde çalışması gerekmektedir. Doğurganlık ve gebeliğin oluşumu, insanlığın devamı konuları uzun yıllar boyunca bilim insanlarının en çok merak ettikleri ve üzerine araştırmalar yaptıkları konular arasında yer almaktadır. Gebeliğin oluşmasında her bir detay ayrı bir önem taşımakla birlikte özellikle iki faktörün varlığı son derece önemlidir. Bunlar ise kadın üreme hücresi olan yumurta ve erkek üreme hücresi olan spermin varlığıdır. Kadınlar dünyaya belirli sayıda yumurtaya sahip olarak gelirler. Ergenlik döneminde üreme çağının başlamasıyla birlikte aynı zamanda yumurtlama dönemi de başlamaktadır. Sağlıklı bir üreme sistemine sahip olan her kadın yaklaşık 21 ila 35 günde yani ortalama 28 günde bir regl olmaktadır. Kadınlarda regl döngüsü aslında beyin tarafından salgılanan hormonların yumurtaların içinde bulunduğu kesecik benzeri bir yapı olan folikülleri uyarması ile başlamaktadır. Hormonların etkisi ile olgunlaşan yumurtalar, içerisinde yer aldıkları foliküllerin de çatlamasıyla birlikte fallop tüplerine bırakılırlar. Eğer bu süreçte yumurta sperm hücresi ile karşılaşır ise döllenme gerçekleşir. Oluşan embriyonun rahme tutunmasıyla ise gebelik başlar. Kısacası gebeliğin oluşumu bu süreçler doğrultusunda gerçekleşmektedir. Bu yüzden erkek ve kadınlarda gebeliğin doğal yollar ile oluşmadığı durumlarda kadınlarda yumurtalıklar, yumurta ve rahim ile ilgili değerlendirmeler yapılırken erkeklerde ise sperm sağlığı ön plana çıkmaktadır. Sperm testi ise erkekler sperm sağlığı hakkında bilgi sahibi olmayı sağlayan en önemli testtir. Bu yüzden de sperm testi ve sperm testi normal değerler nedir soruları en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır.
Yazımızda ise sperm testi ve sperm testi normal değerler konusu hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacak sperm testi normal değerleri neden önemlidir, normal değer aralıkları, sperm değerleri ve doğurganlık ilişkisi konusu hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Sperm Testi ve Normal Değerler: Neden Önemlidir?
Bebek sahibi olmak isteyen çiftler herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan ve düzenli olarak bir yıl boyunca cinsel ilişkiye girdikleri halde gebelik oluşumu söz konusu değil ise bu durum infertilite olarak tanımlanmaktadır. Birçok faktöre bağlı olarak hem kadınlarda hem de erkeklerde ortaya çıkabilecek bir durum olan infertilitenin görülme oranı ise son yıllarda her geçen gün giderek daha da artmaktadır. Öyle ki yapılan son araştırmalara göre doğal yollar ile bebek sahibi olmak isteyen her altı çiftten biri infertilite tanısı almaktadır. İnfertilite tanısı alan çiftlerde gerekli tedavinin uygulanabilmesi için gebeliğin neden doğal yollarla oluşmadığının belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden hem kadın üreme sistemi hem de erkek üreme sistemi için uygulanan bazı testler bulunmaktadır. Erkeklere uygulanan en önemli testlerden biri ise spermiogram testi olarak bilinen sperm testidir. Sperm testi en basit tanımı ile meni içerisinde yer alan sperm hücreleri hakkında bilgi sahibi olmayı sağlayan bir çeşit testtir. Erkekler boşalma esnasında meni adı verilen yoğun kıvamlı, yapışkan, beyaz ve içerisinde milyonlarca sperm hücresinin yer almadığı bir sıvı salgılarlar. Ayrıca meni içerisinde spermin yumurtaya ulaşmasına yardımcı olan bazı enzimler ve maddeler de yer almaktadır. Sperm testinde ise meni içerisinde yer alan bütün enzimler ve maddeler temizlenerek sperm hücreleri özenle temizlenmektedir. Böylelikle gebeliğin oluşması için gerekli olan sperm sağlığı ile ilgili sperm sayısı, sperm morfolojisi ve sperm hareketliliği gibi detaylardan bilgi sahibi olunur. Ayrıca en önemli bilgilerden biri de sperm hücresinin yumurtayı dölleyebilme yeteneği hakkında bilgi vermesidir. Böylelikle sperm sağlığının gebeliğin oluşumunda nasıl bir rol oynadığı detaylı bir şekilde belirlenmiş olur.
Sperm Testi Sonuçları ve Normal Değer Aralıkları
Erkek üreme sisteminde doğurganlığı belirleyen en önemli faktör sperm sağlığı ya da bilinen diğer adı ile sperm kalitesidir. Bu yüzden infertilite yani gebeliğin doğal yollar ile oluşmadığı durumlarda gerçekleştirilen sperm testi sonuçları büyük önem taşımaktadır. Dünya Sağlık Örgütü neredeyse her yıl düzenli aralıklarla erkek üreme sistemi ve sperm ile ilgili araştırmalar yapmaktadır. Bu araştırmalar ile elde edilen sonucu ise kılavuz olarak yayınlamakta ve kılavuzda yer alan sperm testi analizleri değerleri sperm testi normal değerler olarak kabul edilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından normal değer aralığı olarak kabul edilen parametrelere göz atacak olursak ise öncelikli olarak sperm sayısı gelmektedir. Sperm testi sonuçlarına göre sağlıklı bir erkek üreme sisteminde 1 mililitre menide 15.000.000 ila 200.000.000 arasında sperm bulunuyor ise bu normal değer aralığı olarak kabul edilmektedir. Ayrıca sperm morfolojisi, sperm yoğunluğu gibi parametreler de bulunmaktadır. Ayrıca dünya Sağlık Örgütü tarafından en son 2010 yılında yayınlanan kılavuz doğrultusunda sperm testi normal değerler şu şekildedir:
- Volüm: 1.5 ml
- Sperm yoğunluğu (sperm konsantrasyonu): 15 milyon/ml
- Total sperm sayısı: 39 milyon
- İleri hareketli sperm yüzdesi: %32
- Total hareketli sperm yüzdesi: %40
- Normal sperm morfoloji yüzdesi: %4
Eğer sperm testi sonucunda elde edilen veriler normal değer aralığı olarak belirlenen parametreler ile uyuşuyor ise kişi sağlıklı sperm hücrelerine sahip demektir.
Sperm Değerleri ve Doğurganlık İlişkisi
Kadın üreme sisteminde doğurganlığı belirleyen en önemli etken nasıl ki üreme hücresi olan yumurta ise bu etken erkekte sperm hücresidir. Kadınlar dünyaya belirli bir sayıda yumurta rezervi ile gelirler ve ilerleyen yaşla birlikte yumurta rezervlerinin bitmesi ile doğurganlıklarını kaybederler. Ancak erkek üreme sisteminde ise durum çok daha farklıdır. Ergenlik çağının başlamasıyla birlikte erkek üreme hücresi olan spermler vücut tarafından üretilmeye başlanır ve bu üretim her ne kadar azalma yaşansa bile ilerleyen yaşlarda da devam eder. Erkeklerde sperm kalitesi ise doğurganlığı direkt olarak belirleyen en önemli faktördür. Bu yüzden sperm testi sonucunda elde edilen sperm değerleri erkekte doğurganlık ile ilgili bilgi vermesi açısından son derece önemlidir.
Sperm testi sonuçları normal olarak kabul edilen değerlere uygunluk gösteriyor ise sağlıklı spermler söz konusudur. Ancak değerler olması gerekenden farklı ise kişi şu tanıları alabilmektedir:
- Oligospermi: Meni sıvısı içerisinde yer alan sperm sayısının az olması,
- Oligoastenospermi: Sperm sayısının düşüklüğünün yanı sıra ayrıca hareketliliğinin de düşük olması,
- Azospermi: Meni sıvısının içerisinde hiç canlı sperm hücresi bulunmaması,
- Astenospermi: Sperm hareketliliğinin olması gereken değerden daha az olması,
- Teratospermi: Normal olarak kabul edilen şekle sahip sperm hücresi sayısının az olması
Sperm testi sonucunda konulan bu tanılar, tedavi yönteminin ve planlanmasının doğru bir şekilde belirlenmesi açısından son derece önemlidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “sperm testi normal değerler” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve sperm testi normal değerler konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir, dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.
