Erkeklerde ve kadınlarda sağlıklı bir üreme sistemine sahip olmak, gebeliğin oluşumu ve sağlıklı bir şekilde devam etmesi için son derece önemlidir. Bu yüzden bilim insanları üreme sistemini anlamak ve üreme sisteminde bulunan sağlık problemleri ile ilgili önemli çalışmalar yapmışlardır. Ayrıca gelişen teknolojiyle birlikte üreme sistemini daha iyi anlamak adına çeşitli medikal cihazlar geliştirilmiştir. Günümüzde kadın üreme sistemi ile ilgili sağlık problemlerinde hem tanı hem de tedavi için kullanılan yöntemlerden biri ise histeroskopi yöntemidir. Birçok kadın, üreme sistemi ile ilgili sorunlar yaşadığında detaylı görüntüleme ve müdahale için histeroskopi yönteminin kullanılması gerekebilir. Bu durumda en çok merak edilen sorulardan biri ise histeroskopi nedir sorusudur.
Histeroskopi, dilimizde “rahim” ve “görüntüleme” anlamlarına gelen “ histero” ve “skopi” kelimelerinden oluşmaktadır. Anlamından da anlaşılacağı üzere histeroskopi, en basit tanımı ile rahmin detaylı bir şekilde görüntülenmesini sağlayan cihaza verilen isimdir. Kadın üreme sisteminde rahim, sahip olduğu görevler ile gebeliğin oluşması ve devamı için en önemli kadın üreme sistemi organlarından biridir. Ayrıca rahim ile ilgili sağlık problemleri, kadının genel sağlığını olumsuz olarak da etkileyebilmektedir. Histeroskopi sayesinde serviks yani rahim ağzı, rahim duvarı ve de rahim içi detaylı bir şekilde incelenebilmektedir. Ayrıca histeroskopi hem tanı hem de tedavi amaçlı uygulanabilen bir yöntemdir.
Yazımızda ise histeroskopi nedir hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmanızı sağlayacak histeroskopi hangi durumlarda kullanılır, ne zaman yapılır, sonrasında bakım ve iyileşme süreci hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Histeroskopi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Kadın üreme sistemi, dış organlar ve iç organlar olmak üzere farklı organların bir arada ve uyum içerisinde çalışması ile görevlerini yerine getirebilen bir sistemdir. Aynı zamanda son derece hassas bir sistemdir ve özellikle üreme çağının başlamasıyla bazı sağlık problemleri ortaya çıkabilmektedir. Kadın üreme sisteminde her bir organ, doğurganlık yani gebeliğin oluşumu ve devamı için önemlidir ancak en önemlilerinden biri de sahip olduğu görevler ile rahim organıdır. Rahim, gebeliğin oluşmasıyla birlikte embriyonun tutunarak geliştiği ve anne karnında sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayan organdır. Bu yüzden rahim sağlığı büyük önem taşımaktadır. Bebek sahibi olmak isteyen kadınlarda rahim ile ilgili problemler, gebeliğin oluşmasını ya da devam etmesini olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Rahim ile ilgili sağlık problemlerinde ise histeroskopi yöntemi hem tanı hem de tedavi için kullanılabilmektedir.
Histeroskopi yönteminin gerek tanı gerekse tedavi için kullanıldığı bazı durumları ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tekrarlayan gebelik kayıplarında nedeninin araştırılmasında,
- Rahim içerisinde yer alan miyomlar ya da poliplerin belirlenmesinde,
- Rahim içi dokusunda yer alan yapışıklıklarda,
- Menopoz öncesinde ya da sonrasında rahimden kaynaklandığı düşünülen kanamalarda,
- Rahim içi duvarı kalınlaşmasında,
- Regl dönemi düzensizliklerinde,
- Fallop tüpleri tıkanıklığında,
- Başarısız tüp bebek denemelerinde,
- Kullanılan diğer görüntüleme yöntemlerine rağmen daha kesin bilgilere ihtiyaç duyulduğunda,
- Bir doğum kontrol yöntemi olarak spiral kullanımında spiralin içeride kaldığı durumlarda tanı veya tedavi amacı ile kullanılabilmektedir.
Ayrıca infertilite tanısı yani bilinen diğer adı ile kısırlık durumunda da gebeliğin neden doğal yollar ile oluşmadığını araştırmak için de histeroskopi yöntemi ile değerlendirme yapılabilmektedir.
Histeroskopi Ne Zaman Yapılır?
Kadınlarda rahim ile ilgili sağlık problemlerinde histeroskopi yöntemi uygulanmak istediğinde en çok merak edilen sorulardan biri de histeroskopi ne zaman yapılır sorusudur. Histeroskopi uygulaması için en uygun zaman regl kanaması bittikten hemen sonraki günlerdir. Sağlıklı bir üreme sistemine sahip olan kadınlarda menstrüasyon dönemi boyunca rahim içi duvarı kalınlaşır ve de sonrasında incelir. Bunun nedeni ise kadınlarda yumurtlama olduktan sonra gebeliğin oluşabilme ihtimaline karşı oluşan embriyonun rahim içerisine daha iyi tutunabilmesi için rahim içi duvarının kalınlaşmasıdır. Yumurtlama döneminde rahim duvarı kalınlaşırken eğer gebelik söz konusu değil ise kalınlaşan rahim içi duvarı incelir ve dökülerek regl kanaması ile vücuttan atılmaktadır. Bu yüzden regl kanaması bittikten sonraki günler rahim içi duvarının en ince olduğu günlerdir. Bu günlerde gerçekleştirilen histeroskopi uygulamasında rahim duvarı ince olacağı için daha detaylı görüntüleme sağlanabilmektedir.
Ayrıca histeroskopi uygulaması iki farklı şekilde uygulanabilmektedir. Bunun nedeni ise hem tanı amaçlı hem de tedavi amaçlı olarak kullanılabilen bir yöntem olmasıdır. Her iki uygulamadan da kısaca bahsedecek olursak:
Ofis histeroskopisi:
Histeroskopi yönteminin tanısal olarak kullanılmasına ofis histeroskopisi adı verilmektedir. ofis histeroskopisi görüntüleme amacı ile uygulandığı için genellikle rahim ağzının genişletilmesine ihtiyaç duyulmamaktadır. Rahim içerisine kolaylıkla girebilen ve yerleşebilen oldukça ince bir yapıya sahip olan histeroskopi cihazı ile giriş yapılır. Sonrasında ise rahim içerisine özel bir sıvı verilir. Bu sıvının verilmesindeki amaç rahim içi boşluğunu şişmesi ve böylelikle rahim içinde detaylı bir görüntülemenin sağlanmasıdır. Ofis histeroskopisi oldukça kolay bir işlem olduğu için genel anesteziye gerek duyulmaz. Ancak bazı durumlarda işlem uygulanırken hasta kendini rahat hissetmeyebilir. Böyle durumlarda doktorun kararına göre lokal anestezi uygulanabilmektedir.
Operatif histeroskopi:
Histeroskopi ameliyatı olarak da bilinmektedir. Ayrıca ofis histeroskopi uygulamasından farklıdır. Bunun nedeni ise ofis histeroskopisinde görüntüleme ve tanılama söz konusu iken operatif histeroskopi uygulamasında ise cerrahi müdahale söz konusudur. Bu yüzden işlem öncesinde gerekli medikal cihazların rahim içerisine rahatça girebilmesi için rahim ağzı spekulum adı verilen bir alet ile açılır. Cihazda bulunan kamera sayesinde görüntüleme sağlanırken ayrıca cihazda yer alan küçük cerrahi aletler sayesinde gerekli müdahale gerçekleştirilir. Cerrahi bir müdahale söz konusu olduğu için doktorun kararına göre hastaya genel veya spinal anestezi uygulanabilmektedir.
Histeroskopi Sonrası Bakım ve İyileşme Süreci
Histeroskopi işlemi sonrasında doğru bakımı sağlayarak iyileşme sürecini hızlandırmak için doktorun tavsiyelerine uymak son derece önemlidir. Görüntüleme ve tanılama için gerçekleştirilen ofis histeroskopisinde sadece görüntüleme gerçekleştirildiği için son derece basit bir işlemdir. Bu yüzden sonrasında doktor herhangi bir tavsiyede bulunmadığı müddetçe herhangi bir bakım veya uzun bir iyileşme süreci genellikle söz konusu olmamaktadır. Ancak operatif histeroskopide cerrahi müdahale söz konusu olduğu için hastanın bakım ve iyileşme sürecinde dikkat etmesi gereken detaylar bulunmaktadır. Öncelikle işlem sonrasında 10 gün boyunca cinsel ilişkiye girilmemelidir. Ayrıca bu 10 günlük süre cerrahi müdahalenin boyutuna göre değişkenlik gösterebilmektedir. İşlem sonrasında iyileşme sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli konu ise meydana gelebilecek hafif kanamalardır. Cerrah bir müdahale söz konusu olduğu için hafif kanamalar normal olarak kabul edilmektedir. Ancak hastayı rahatsız edecek şekilde şiddetli kanamalar söz konusu ise hasta en kısa sürede doktoru ile iletişime geçmelidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “histeroskopi nedir” sorusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve histeroskopi konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.