Tıp literatüründe infertilite, halk arasındaki adı ile ise kısırlık, birçok çiftin doğal yollar ile bebek sahibi olmasını engelleyen bir sağlık problemidir. İnfertiliteye neden olabilecek çevre kirliliği, hava kirliliği ve genetiği oynanmış sağlıksız besinlerin tüketimi her geçen gün artarken infertilite oranında da yükselme yaşanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan infertilite araştırmaları sonucuna göre dünya üzerine yaşayan çiftlerin neredeyse %25’i infertilite tanısı alarak, doğal yollar ile bebek sahibi olamamaktadır. Ancak bilim dünyası bebek sahibi olmak isteyen çiftler için uzun yıllardır çalışmalar yapmakta ve başarılı sonuçlar elde etmektedir. Gelişen teknolojiyle birlikte günümüzde uygulanan infertilite tedavisi için uygulanan yöntemlerden son derece başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Yazımızda ise infertilite şüphesi duyan ya da infertilite tanısı alan birçok çift tarafından merak edilen infertilite tedavisi hakkında infertilite tedavi süreci, infertilite tedavisi aşamaları, infertilite tedavi yöntemleri, erkeklerde infertilite süreci ve kadınlarda infertilite süreci hakkında detaylı bilgi vermeye çalışacağız.
İnfertilite Tedavi Süreci
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre 1 yıl boyunca herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmadan aktif cinsel ilişkiye rağmen çiftlerde gebelik oluşumunun sağlanamaması infertilite olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımlama aynı zamanda 35 yaş altı kadınlar için geçerlidir. Kadınlarda ilerleyen yaşla birlikte yumurta rezervlerinde azalma söz konusu olduğu için 35 yaş ve üstü kadınlarda bu süre 6 ay olarak kabul edilmektedir. 40 yaş ve üstü kadınlarda ise bu süre 3 aya kadar düşmektedir. İnfertilite tanısı almış çiftlerin en çok merak ettikleri ve araştırdıkları konuların başında ise infertilite tedavi süreci gelmektedir.
İnfertilite tanısı almış birçok çift genellikle bebek sahibi olma konusunda umutsuzluğa kapılmaktadır. Ancak yıllardır yapılan çalışmalar ve gelişen teknolojiyle birlikte infertilite tanısı almış binlerce çift bebek sahibi olabilmektedir. İnfertilite tedavi süreci ise öncelikle infertilite tanı testleri ile başlamaktadır. Kadınlar ve erkekler farklı üreme sitemlerine sahip oldukları için ise farklı infertilite testleri uygulanmaktadır. Erkeklerde gebeliğin oluşmasındaki en önemli faktör olan sperm hücresi ile ilgili testler uygulanır. Sperm testinde spermin kalitesi, sperm hareketliliği, sperm sayısı ya da sperm şekli gibi detaylar incelenir. Kadınlarda ise gebeliğin oluşumu için rahim, yumurtalıklar, tüpler ve yumurta rezervleri ile ilgili testler söz konusudur. İnfertilite tanı testleri infertilite durumunun neden kaynaklandığını anlamak açısından son derece önemlidir. Çünkü infertilite tedavisi için hangi yöntemin tercih edileceğine infertilite nedenine göre karar verilmektedir.
İnfertilite Tedavi Yöntemleri
İnfertilite tanısı kesin olarak konduktan ve infertiliteye neden olan durum değerlendirildikten sonra artık tedavi süreci başlamaktadır. İnfertilite nedenine bağlı olarak uygulanan tedavi yöntemleri değişkenlik gösterebilmektedir. Ayrıca ihtiyaç duyulması durumunda farklı birkaç tedavi yöntemi de uygulanabilmektedir. İnfertilite tedavi yöntemleri arasında sağladığı başarı oranı ile en çok tercih edilen tedavi yöntemi ise tüp bebek tedavi yöntemidir. Tüp bebek tedavisinde anne adayından alınan yumurta ile baba adayından alınan sperm hücresi laboratuvar ortamında döllenerek embriyo oluşturulur. Sonrasında ise embriyo anne adayının rahmine transfer edilir. Böylece gebelik oluşumu sağlanır.
İnfertilite tedavisi için tercih edilen bir diğer tedavi yöntemi ise mikroenjeksiyon uygulamasıdır. Mikroenjeksiyon uygulaması da bir çeşit tüp bebek tdavi yöntemidir. Klasik tüp bebek tedavisinde anneden alınan yumurta ile babadan alınan sperm hücresi bir tüpe konur ve döllenmesi beklenir. Ancak mikroenjeksiyon tedavisinde seçilen en kaliteli yumurtaya seçilen en kaliteli sperm hücresi direkt olarak enjekte edilir ve döllenmesi sağlanır. Sonrasında ise döllenmiş yumurta yani embriyo anne adayının rahmine transfer edilir.
Tedavi yöntemleri arasında genellikle her ne kadar bu iki tedavi yöntemi tercih edilse de infertilite durumunun ortaya çıkmasına neden olan duruma göre tedavi yöntemleri değişkenlik gösterebilmektedir. Bazı durumlarda ilaç tedavisi, iğne tedavisi ya da cerrahi operasyonlar infertilite tedavi yöntemi olarak tercih edilebilmektedir.
Erkeklerde İnfertilite Süreci
Erkekler ve kadınlar farklı üreme sistemine sahip oldukları için infertilite durumu söz konusu olduğunda her ikisi için de tanı testleri uygulanır. Eğer infertilite erkek üreme sisteminden kaynaklanıyor ise bu durum erkek infertilitesi olarak tanımlanır. Erkek üreme sisteminde gebeliğin oluşması için ihtiyaç duyulan ise sperm hücresidir. Bu yüzden erkeklerde infertilite tanısı için öncelikle sperm hücresi sağlığına odaklanılır. Erkek infertilitesinde öncelikle genel bir muayene yapılır bu muayenede hastanın tıbbi geçmişi dinlenirken aynı zamanda fiziksel muayene ile bazı kontroller gerçekleştirilir. Sonrasında ise doktor infertilite tanısı için en önemli test olan spermogram yani sperm testi isteyecektir. Sperm testi, erkeğin sahip olduğu sperm hakkında sperm sayısı, sperm hareketliliği, sperm kalitesi ve sperm şekli gibi önemli bilgiler veren son derece önemli bir testtir. Sperm testi sonuçlarına göre ise erkek infertilitesi tedavi yöntemine karar verilmektedir.
Erkek infertilite tedavisi aşamaları sürecinde en önemli detay menide canlı sperm bulunmasıdır. Bu durum tedavi sürecini direkt olarak etkilemektedir. Eğer menide canlı sperm hücresi var ise tedavi yöntemleri ile erkek, bebek sahibi olabilir. Ancak menide canlı sperm bulunmuyor ise bebek sahibi olması mümkün değildir. İnfertilite, hormonal sorunlardan kaynaklanıyor ise hormonların dengelenmesi için ilaç ve iğne tedavisi uygulanmaktadır. Eğer erkek infertilitesi erken boşalma ya da ereksiyon problemi gibi nedenlerden dolayı kaynaklanıyor ise bunlar cinsel ilişki problemler olarak kabul edilir ve ona göre tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Kadınlarda İnfertilite Süreci
Kadınlarda gebeliğin oluşabilmesi için vücudumuzda bulunan birkaç sistemin bir arada ve uyum içerisinde çalışması gerekmektedir. Daha detaylı bahsedecek olursak gebeliğin oluşması için beyin, endokrin ve sağlıklı üreme sistemi birlikte çalışmalıdır. Bu yüzden kadınlarda infertilite durumu birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Genel olarak bakacak olursak:
- Hormonal bozukluklar,
- Regl dönemi düzensizlikleri,
- Çikolata kisti,
- Rahim içerisindeki yapışıklıklar,
- Tiroid hormonu bozuklukları,
- Yumurta rezervlerinin düşüklüğü,
Kadınlarda infertilite nedenlerinden sadece birkaçıdır. Kadınlarda üreme sistemi her ne kadar karmaşık bir yapıya sahip olsa da geliştirilen tedavi yöntemleri ile kadınlarda infertilite tedavisi mümkündür. İnfertilite süreci ise öncelikle tanı konması ve infertilite nedeninin araştırılması ile başlamaktadır. Kadınlarda infertilite farklı birçok nedene bağlı olarak gelişebileceği için tedavi yönteminin belirlenmesinde nedenin doğru bir şekilde tespit edilmesi son derece önemlidir.
Söz konusu infertilite hormonal bozukluklardan kaynaklanıyor ise ilaç ve iğne tedavisi tercih edilebilir. Yumurta rezervlerinde azalma var ise yumurta kalitesini ve sayısını arttıran tedaviler uygulanacaktır. Önemli olan kadınlarda infertilite tanısının konusunda uzman bir doktor tarafından doğru bir şekilde konulması ve doğru tedavi yönteminin seçilmesidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “infertilite tedavisi aşamaları ” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve infertilite tedavisi konusu hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
