İnfertilite çiftlerin düzenli ve korunmasız ilişkiye girmelerine rağmen 1 sene içinde gebeliğin gerçekleşmemesi olarak ifade edilir. Bunun yanı sıra 35 yaşın üstündeki kadınlarda düzenli ve korunmasız olarak ilişkiye girilmesine rağmen hamilelik belirtileri yoksa gerekli tetkik ve tedavilere daha erken başlanması mümkündür. İnfertilite çok sık görülen bir durumdur. Bununla birlikte kadınlarda kısırlık belirtileri merak edilen konular arasında yer almaktadır.
İnfertilite giderek artan bir sağlık problemidir. Bunun yanı sıra yaş ilerledikçe görülme sıklığı da artmaktadır. İnfertilite, tek bir sebebe bağlı olabildiği gibi birkaç faktörün birleşmesi ile de oluşabilir. Üreme sisteminin üreme işlevini yerine getirme yeteneğini bozan bir rahatsızlıktır. Kadınlarda kısırlık belirtileri ve nedenleri özellikle merak edilmektedir. Kalem Bebek olarak bu yazımızda, kadınlarda kısırlık belirtileri hakkında merak edilenleri detaylı bir şekilde sizler ile paylaşacağız.
Kadınlarda Kısırlık Nedir?
Kadınlarda kısırlık (infertilite), en az bir yıl ya da kadın 35 yaşın üzerindeyse 6 ay denemeden sonra hamile kalamamak anlamına gelmektedir. Bir kadın düşük yapmaya devam ettiği zaman ise buna da infertilite denir. Kadın infertilitesi; yaş, fiziksel problemler, hormon problemleri, yaşam tarzı veya çevresel faktörlerden kaynaklı olabilmektedir.
Kadınlarda Kısırlık Belirtileri
Kısırlığın ana belirtisi hamile kalamamadır. Kişide herhangi bir infertilite belirtisi olmayabilir. Bu nedenle de infertilite fark edilmeyebilir. İnfertilite belirtileri, kısırlığın kaynaklandığı duruma da bağlı görülebilmektedir. Bunun yanı sıra birçok sağlık durumu da kadınların hamile kalmasını zorlaştırabilir. Bazen kadınlarda kısırlığın sebebi bulunamamaktadır. Kadınlarda adet döngüsündeki ve yumurtlamadaki değişiklikler kısırlığa bağlı bir hastalığın belirtisi olabilmektedir. Kadınlarda kısırlık belirtileriise genel olarak aşağıdaki gibidir:
- Anormal Siklusla: Kanama normalden daha fazla veya daha hafiftir.
- Düzensiz Sikluslar: Adet başlangıçları arasındaki süre her ay değişir.
- Adet görmeme
- Ağrılı adet dönemleri: Sırt ağrısı, pelvik ağrı ve kramp olabilir.
Bazen kadın kısırlığı bir hormon sorunuyla ilgili olabilmektedir. Bu durumda, semptomlar şu şekilde sıralanabilir:
- Ciltte sivilce, akne artması ve cilt değişiklikleri
- Cinsel dürtü ve arzudaki değişiklikler
- Dudaklarda, memede ve çenede kıllanma
- Saç dökülmesi veya saç seyrelmesi
- Kilo alma
İntertiliteye yol açabilecek diğer rahatsızlık belirtileri ise şu şekildedir:
- Emzirme ile ilgili olmayan meme uçlarından süt beyazı akıntı
- Seks esnasında ağrı
Kadınlarda infertilite ile ilgili başka birçok belirti olması mümkündür. Bu nedene bağlı olarak da semptomlar değişiklik gösterebilmektedir.
Kadınlarda Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Hamile kalmak için yumurtlama ve döllenme sırasındaki tüm adımların doğru bir şekilde gerçekleşmesi son derece önemlidir. Çiftlerde kısırlığa neden olan sorunlar bazen doğuştan olabilirken bazen de ilerleyen dönemlerde ortaya çıkar. İnfertilite nedenleri her iki partneri de etkileyebilir. Bu durum sonucunda ise bazen hiçbir sebep bulunamaz.
Kadınlarda görülen infertilitede en sık rastlanan sebepler arasında tüp tıkanıklığı, endometriozis (çikolata kisti), yumurtlama bozuklukları, polikistik over sendromu, erken menopoz gibi nedenler yer alır. Bunun yanı sıra kadınlarda infertilite nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Tüplerde tahribat veya tıkanıklık olması
- Düzensiz adet döngüsüne sahip olmak
- Azalmış yumurtalık rezervi olması
- Fallop tüplerinin tıkanıklığı ya da yapışıklığı durumu
- Geçirilmiş enfeksiyonlar ya da karın içi operasyonların olması
- Endometriozis: Rahim iç tabakasında bulunan ve her ay âdet kanaması şeklinde dışarıya dökülen endometriumun vücutta rahim dışında bir yere yerleşmesidir. Bunun sonucunda ise yumurtalık, rahim veya fallop tüplerin fonksiyonunu etkilemesi olarak ifade edilir.
- Yumurtlama bozuklukları olanlar
- Yüksek prolaktin seviyesine sahip olmak
- Polikistik Over Sendromu (PCOS): Bu durumda vücut çok fazla androjen hormonu üretir. Bu durum, yumurtlamayı etkiler. Polikistik Over Sendromu, insülin direnci veya obezite ile de ilişkilidir.
- Erken menopoz
- Rahim Miyomları: Miyomlar rahim duvarında yer alan iyi huylu tümörler olarak ifade edilmektedir.
- Karın İçi Yapışıklık: Pelvik enfeksiyon, apandisit, karın veya pelvik operasyon sonrası oluşan yapışık dokular olarak tanımlanmaktadır.
- Tiroid Problemleri: Tiroid bezindeki aksaklıklar (çok fazla veya çok az tiroid hormonu salgısı), adet döngüsünü etkileyerek infertiliteye (İnfertilite), sebep olabilir.
- Kanser öyküsü ve kanser tedavisi: Özellikle kadın üreme sisteminde meydana gelen kanserler kısırlığa sebep olabilir. Radyoterapi ve kemoterapi de kadının üreme durumunu etkiler.
- Diğer Tıbbi Durumlar: Geç ergenlik, adet olamama, karaciğer rahatsızlığı, diyabet gibi rahatsızlıklar da kadınlarda kısırlığa neden olur.
- Kafein Alımı: Aşırı kafein tüketimi de infertiliteye sebep olur.
- Obezite
- Aşırı sigara ve alkol tüketimi
- Bazen doğurganlık birden fazla faktöre bağlı azalırken bazen de infertiliteye hiçbir neden bulunamaz.
Kadınlarda İnfertilite Testi ve Tanısı
Kadınlarda infertilitenin sebebini bulmak için uygulanan testler aşağıdaki gibidir:
Kan testleri
Yumurtlamanın yapılıp yapılmadığını ve over rezervinin yeterli olup olmadığını değerlendirmek için yardımcı olacak hormon değerlerine kandan bakılır.
Ultrason taraması
Yumurtalıkları, rahmi (uterus) ve fallop tüplerini kontrol etmek için kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından uygulanacak ultrason taraması son derece önemli bir aşamadır. Transvajinal ultrason taraması sürecinde vajinaya bir ultrason probu yerleştirilir. Tarama, rahmin ve yumurtalıkların sağlığını ve fallop tüplerindeki tıkanıklıkları kontrol etmek için kullanılmaktadır.
Sonohisterografi (Sulu Ultrasonografi)
Normal ultrason ile izlenemeyebilen bir takım rahim içi problemleri, adet bitiminde rahim içine çok az miktarda serum vererek yapılan sulu ultrasonografi ile uygulanmasıdır.
Histeresalfingografi
Özel bir boya enjekte edildikten sonra rahmin ve fallop tüplerin röntgeninin çekilmesidir.
Laparoskopi
Laparoskopi (kapalı ameliyat); alt karına açılan küçük bir kesinin içinden ucunda küçük bir kamere bulunan ince bir tüp ile rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklar incelenir. Laparoskopiye daha önceden bir rahatsızlık gerçekleşmiş olması durumunda başvurulmaktadır.
Kadınlarda Kısırlık Tedavi Süreci
Bazı kadınların doğurganlığı iyileştirmek için yalnızca bir veya iki tedaviye ihtiyacı bulunur. Bazen hamileliği sağlamak adına birkaç farklı tedavi kombinasyonuna başvurmak gerekebilir. Tedavi için başvurulan başlıca yöntemler ise şu şekildedir:
Yumurtlamayı sağlayan ilaçlar: Yumurtlama bozuklukları sebebi ile kısır olan kadınların temel tedavisidir. Bu ilaçlar yumurtlamayı düzenler ve uyarır.
Aşılama / Intrauterın Inseminasyon (IUI): Aşılama sürecinde yumurtalık döllenmek üzere bir ya da daha fazla yumurta bıraktığında sağlıklı spermler doğrudan rahme yerleştirilir.
Doğurganlığı geri kazanmak için ameliyat yapılabilir: Endometrial polipler, uterin septum, intrauterin skar dokusu ve bazı miyomlar gibi rahim sorunları histeroskopik cerrahi ile tedavi edilir. Endometriozis, pelvik yapışıklıklar ve daha büyük fibroidler, laparoskopik cerrahi veya daha büyük bir karın kesisi ile ameliyat işlemi gerektirir.
Tüp Bebek Tedavisi: Yardımcı üreme teknolojisi, yumurta ve spermin işlendiği herhangi bir doğurganlık tedavisidir.
İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI): Bu teknikte ise tek bir sağlıklı sperm, doğrudan olgun bir yumurtaya enjekte edilmektedir. ICSI genellikle sperm kalitesi veya miktarı düşük olduğun zamanlarda ya da önceki IVF döngüleri sırasında döllenme girişimleri başarısız olduğunda tercih edilen bir yöntemdir.
Kalem Bebek olarak bu yazımızda, “kadınlarda kısırlık belirtilerive nedenleri” hakkında merak edilenleri ele aldık. Kadınlarda kısırlık belirtilerive nedenleri hakkında daha detaylı bilgi için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçebilir veya buraya tıklayarak web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
