Günümüzde kist ameliyatı genellikle laparoskopi (kapalı yöntemle) yapılmaktadır. Ameliyat, yumurtalıktaki kist kapsülünün sıyrılması ve yumurtalığa zarar verilmeden sadece kist duvarının çıkartılması olarak planlanır. Karın içi yapışıklıkların olduğu, karmaşık ya da yumurtalığın alınması gereken ameliyatlardan sonra ağrı şikâyeti daha fazla görülebilir. Açık yani laparatomiyle yapılan ameliyatlardan sonra hastanede kalma süresi daha uzundur. Bunun yanı sıra ağrı şikâyeti daha fazla görülür.
Hastanın hareketleri daha kısıtlı ve ağrılı olacağından ameliyat sonrası mobilizasyon da daha gecikmeli olarak uygulanabilir. Bununla birlikte laparoskopik ameliyatlar, hastalar için çok daha avantajlı ve konforludur. Laparoskopik cerrahi tıbbın her alanında olduğu gibi kadın – doğumda da hastanın rahatlığı için önemli katkı sağlar. Bu sayede hastanın iyileşmesi ve günlük yaşamına geri dönmesi daha kısa sürede mümkün hale gelir. Ayrıca ameliyatın zorluğu, kistin iyi ya da kötü huylu olması gibi durumlar ameliyat sonrası iyileşme sürecini etkileyen kriterlerdir. Kalem Bebek olarak bu yazımızda, kist ameliyatı hakkında merak edilenleri sizler ile paylaşacağız.
Kist Ameliyatı Nedir?
Kistlerin ilaç ile tedavi edilememesi sonucu tedavi için cerrahi işlemlere baş vurulması gerekir. Kistlerin cerrahi yöntem ile dokudan çıkartılmaları kist ameliyatı olarak adlandırılır. Kistin, kist ameliyatı ile alınmasına karar verildiğinde hastaya göre hangi yöntemin uygun olacağına karar verilmesi gerekir. Bunun için ise kistin büyüklüğüne, yapısına ve bulunduğu konuma zarar verip vermemesine bakılarak karar verilir.
Kist Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kist ameliyatı genellikle kapalı yöntem ile yapılmaktadır. Bununla birlikte bazen açık cerrahiye ihtiyaç duyulabilir. Jinekoloğunuz, sizin durumunuzda hangi tip operasyonun tercih edileceği konusunda sizi bilgilendirecektir.
Açık olarak uygulanan yumurtalık (over kisti) operasyonlarında yaygın olarak kullanılan karın kesiği, sezaryen operasyonlarında uygulanan bir kesidir. Bu kesi, pubik tüylerin üzerinden enine uygulanır ve ortalama 8-10 cm uzunluğundadır. Kistin büyüklüğü ya da farklı sebeplerle karın ortasından dikine uygulanan kesiyle de operasyon sürdürülebilir. Bu gibi durumlarda pubik tüylerden göbeğe doğru orta hatta ortalama 10 cm’lik bir kesi açılması gerekmektedir. Laparoskopik yani kapalı ameliyat yöntemi, uygulanan yumurtalık kisti operasyonlarında göbekten ve kasık alanlarından açılan 1 cm’lik kesiler ile yapılır.
Kist Ameliyatı Öncesi Bilmeniz Gerekenler
Kist ameliyatı öncesi dikkat etmeniz gereken bazı kriterler vardır. Bu kriterleri bilmeniz ve bu kriterlere dikkat etmeniz, başarılı bir operasyon geçirmenize yardımcı olur. Ayrıca kist ameliyatı öncesi dikkat edilmesi gerekenleri bilmek, ameliyat sonrası sürecinde problemsiz geçmesini mümkün kılar. Kist ameliyatı öncesi bilinmesi gerekenler detaylı bir şekilde aşağıdaki gibidir:
- Yumurtalık kisti çıkarma ameliyatından önce prosedürün planlanması son derece önemlidir. Böylece, ameliyat sürecinin başarılı geçmesi ve en az komplikasyonlarla tamamlanması mümkündür.
- Yumurtalık kisti ameliyatı jinekologlar tarafından uygulanır. Jinekolog tarafından hastaya bilgilendirme yapılara tüm avantajlar ve dezavantajlar açıklanmaktadır.
- Hasta, genel sağlığının belirlenmesine yardımcı olmak için bir dizi testten geçer. Beyaz kan hücresi sayımı, kan şekeri, kan grubu tayini, kanın pıhtılaşma ve kanama süresini belirlemek için kan testleri yapılması gerekir. Diğer sağlık problemlerine dair herhangi bir ilaç kullanılıyorsa bu durum doktora bildirilmelidir. Anestezi verileceği için ameliyattan önceki geceden itibaren hiçbir besin ve içecek tüketilmemelidir.
- Ameliyat günü, hastanın önceden hazırlanması son derece önemlidir. Ameliyat sırasında hastane tarafından sağlanan temiz, steril bir cerrahi önlük giydirilerek anestezi uygulanmalıdır. Ayrıca işlem bölgesi antiseptik bir çözelti ile temizlenmelidir. Anestezi uygulanırken ve operasyon boyunca kan basıncı, solunum hızı, nabız ve vücut sıcaklığı takip edilir.
Kist Ameliyatı Sonrası Dikkat Etmeniz Gerekenler
Ameliyat sonrası süreçte bilmeniz gereken birçok faktör mevcuttur. Bu faktörler sayesinde iyileşme sürecinizi hızlandırabilir ve problemsiz bir iyileşme süreci yaşayabilirsiniz. Komplikasyonların hızlı iyileşmesi durumunda dahi kist ameliyatından birkaç gün sonra bile dikkatli olunması gerekir. Ameliyat sonrasında hasta, 1-2 gün gözlem altında tutulmalıdır. Bunun yanı sıra bu süreçte ağır aktivitelerden uzak durmak da büyük öneme sahiptir.
Ameliyat sonrası süreçte beslenme konusu da bilinmesi gerekenlerdendir. Sağlıklı beslenmek ve düzenli doktor kontrolleri ile beslenme sürecini kontrol altına almak iyileşmeniz açısından size kolaylık sağlayacaktır. İyileşme sürecinizi aksatmamak ve problemsiz bir ameliyat sonrası süreç için doktorunuzun tavsiyelerini dinlemeniz de başka bir önemli faktördür. Bu süreçte doktorunuzun kontrolü altında kalmanız gerekir.
Kist Ameliyatı Riskli mi?
Kist ameliyatları genel anestezi altında yapılan ameliyatlardır. Bu nedenle genel anesteziye bağlı oluşması muhtemel riskler bu ameliyatta da gerçekleşebilir. Dikkatli bir ön değerlendirme ve tecrübeli bir anestezi ekibi tarafından verilen anestezi bu riskleri azaltmaktadır.
Karından uygulanan jinekolojik ameliyatlarda genital organlarda yapışıklık oluşma riski mevcuttur. Bu yapışıklıklar yumurtalık ve tüpler etrafında olduklarında bu organların işlevlerini olumsuz yönde etkileyerek gebe kalamama veya zor gebe kalmaya sebep olabilir. Ameliyatın kısa zamanda tamamlanması, yapışıklık riskini azaltmanız için bazı önlemler almanıza yardımcı olur. Bunun yanı sıra bu önlemler, laparoskopi gibi çok az yapışıklık oluşumuna neden olan bir yöntem kullanılsa dahi tümüyle önlenememektedir.
Kist ameliyatlarında yalnızca kistin çıkarılması planlanmasına karşın sağlam yumurtalık dokusunun bulunması her zaman mümkün olmayabilir. Bu sebeple de her kadının bu tür ameliyatlarda kistin bulunduğu taraftaki yumurtalığın da alınma olasılığını bilmesi kritik öneme sahiptir.
Ameliyat sürecinde kistin kanser olduğunun düşünülmesi ve bunun ameliyat devam ederken yapılan acil patolojik incelemeyle doğrulanması süreci değiştirebilir. Bunun sonucunda ise her iki yumurtalıkla beraber rahmin de alındığı daha geniş bir ameliyat yapılması gerekebilir.
Kist alınması, kullanılan teknik ameliyata bağlı riskleri etkileyen diğer bir durumdur. Uygun bir ameliyat tekniği kullanıldığında ameliyat tekniğinin kendisine bağlı riskler nadir olarak ortaya çıkmaktadır.
Kist Ameliyatı İyileşme Süreci
En az komplikasyonlarla hızlı iyileşmeyi sağlamak için, yumurtalık kisti ameliyatından birkaç gün sonra dahi dikkatli olunması gerekir. Ameliyat sonrasında hasta, 1-2 gün gözlem altında kalmalıdır.
Herhangi bir ağrı veya enfeksiyonu önlemek adına ağrı kesiciler, antibiyotikler reçete edilmelidir. Ameliyattan sonra hastanın kan basıncı, vücut ısısı, nabız ve solunum hızı düzenli olarak takibe alınmalıdır. Ameliyattan hemen sonra hastanın yemek yemesine izin verilmediği için serum yoluyla beslenme durumunun devam etmesi gerekir.
Bağırsak hareketleri başladıktan sonra hasta, gıda tüketimine geçebilir. Gözlem sonrası hiçbir komplikasyon oluşmadığında hasta taburcu olur. Cerrahi yaranın temiz ve kuru tutulması gerekir. Bununla birlikte pansumanın cerrahın önerdiği şekilde değiştirilmesi gerekir.
Yumurtalık kisti ameliyatları sonrasında hastanın birkaç hafta içinde iyileşmesi mümkündür. Bu süre boyunca, zorlayıcı fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı ve karın kasları zorlanmamalıdır. Belirlenen aralıklarla kontrol amaçlı muayene gerekir. Cerrahi kesilerin iyileşme durumu bu süreçte değerlendirilir. Herhangi bir kanama, ağrı ve enfeksiyon belirtisi varsa hemen doktorunuza bildirmeniz gerekir.
