1978 yılında tüp bebek tedavisi sonucunda ilk bebeğin dünyaya gelmesiyle birlikte tüp bebek tedavisi doğal yollarla bebek sahibi olamayan çiftlere umut oldu. Yıllardır süren çalışmalar ve araştırmalar sonucunda ise tüp bebek tedavisi, sağladığı başarı oranı ile yardımcı üreme teknikleri arasında ilk sırada yer alıyor. Günümüzde çevre kirliliği, genetiği oynanmış gıda ürünleri ve artan hareketsiz yaşam tarzından dolayı her yıl neredeyse milyonlarca insan infertilite yani bilinen adı ile kısırlık teşhisi almaktadır. Tüp bebek tedavisi ise farklı nedenlerden dolayı infertilite teşhisi konmuş birçok vakada çiftlerin bebek sahibi olmasına yardımcı olmaktadır. Tüp bebek tedavisi düşünen anne ve baba adaylarının ise tedaviye karar verme aşamasında merak ettikleri ve araştırdıkları birçok konu bulunmaktadır. Tüp bebek tedavisi nedir, tüp bebek tedavisi neden yapılır, başarı oranı ya da başarısızlık oranı nedir soruları ise en çok merak edilen sorular arasında yer almaktadır.
Yazımızda ise tüp bebek tedavisinde en çok merak edilen ve araştırılan sorulardan olan tüp bebek tedavisi nedir, adımları nelerdir, süreç neleri kapsar, neden yapılır, başarı oranı nasıl ve neden artar, kimlere yapılabilir ya da kriterle nelerdir gibi birçok soruya detaylı cevap vermeye çalışacağız.
Tüp Bebek Tedavisi Nedir?
Tüp bebek tedavisi en basit tanımı ile doğal yollar ile bebek sahibi olamayan çiftlerin laboratuvar ortamında uygulanan yöntemler ile bebek sahibi olmalarını sağlayan bir yardımcı üreme tekniğidir. Farklı üreme sistemlerine sahip olan kadınlar ve erkekler, ilerleyen yaş, yumurta rezervlerinin azalması, sperm sayısı düşüklüğü, sperm kalitesizliği ya da açıklanamayan infertilite gibi farklı nedenlerden dolayı bebek sahibi olamamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre “ 1 yıl boyunca korunmasız ve aktif cinsel ilişkiye rağmen gebeliğin oluşmaması durumu” infertilite yani kısırlık olarak adlandırılmaktadır. İnfertilite birçok farklı nedene bağlı olarak gelişebilmektedir. Tüp bebek tedavisi infertilite tedavisinde en çok tercih edilen tedavi yöntemidir. Tedavinin amacı kadın ve erkek üreme sisteminde var olan süreçleri laboratuvar ortamında hazırlayarak gebeliğin oluşmasını sağlamaktır. Tüp bebek tedavisi her ne kadar basit tanımı ile kolay bir işlem gibi görünse de farklı adımlardan oluşan bir tedavi yöntemidir.
İlginizi Çekebilir: “Tüp Bebekte Beta HCG Değerleri Nedir ve Kaç Olmalıdır?”
Tüp Bebek Tedavisi Adımları
Tüp bebek tedavisi düşünen çiftlerin en çok merak ettikleri konular arasında ilk sıralarda tüp bebek tedavisi adımları gelmektedir. Tüp bebek tedavisine karar vermeden önce tüp bebek tedavisi adımları hakkında bilgi sahibi olmak çiftlerin bilinçlenerek süreci daha kolay bir şekilde atlatmalarına da yardımcı olmaktadır. Genel olarak baktığımızda ise tüp bebek tedavisi adımları 5 tanedir. Bunlar hakkında kısaca bilgi verecek olursak:
- Ön görüşme, ilk muayene ve testler:
Tüp bebek tedavisine karar veren çift ile doktor ilk görüşmesini gerçekleştirir. Bu görüşmede doktor tarafından gerekli bilgilendirme yapılırken aynı zamanda doktor kendisi için gerekli bilgileri toplayacaktır. Bunun için çiftin hikayesi dinlenir, fiziksel muayene gerçekleştirilir ve gerekli testler istenir.
- Yumurta üretiminin arttırılması:
Sağlıklı üreme sistemine sahip her kadının regl döngüsü boyunca yumurtaları gelişir ve çatlar. Ancak tüp bebek tedavisinde önemli olan çok sayıda ve kaliteli yumurta elde etmektir. Bu yüzden anne adayının çeşitli ilaçlar kullanması istenir. Bu ilaçların amacı anne adayının yumurtalıklarını destekleyerek daha fazla sayıda yumurta elde etmektedir.
- Yumurtaların toplanması:
Yumurtalar istenilen olgunluğa eriştiği zaman anne adayına yumurtaların çatlamasını sağlayan bir iğne yapılmaktadır. Çatlatma iğnesi olarak da bilinen bu işlem sonrasında ise yumurta toplama işlemi ile anne adayından yumurtalar alınır. Anne adayından yumurtalar alınırken aynı gün içerisinde de baba adayından sperm hücreleri alınmaktadır.
- Döllenmenin sağlanması:
Anne adayından alınan yumurtalar ve baba adayından alından sperm hücreleri embriyologlar tarafından laboratuvar ortamında döllenerek embriyo oluşumu sağlanır. Tüp bebek tedavisinde en önemli adımlardan biridir. Döllenen yumurtanın gelişimi embriyo transferi gününe kadar takip edilir.
- Embriyo transferi:
Embriyo, transfer için gerekli olgunluğa eriştikten sonra bir kateter yardımı ile anne adayının rahminin içerisine transfer edilir. Transferden 12 gün sonra ise kanda yapılan gebelik testi ile gebelik oluşumunun durumu tespit edilir.
Tüp bebek tedavisi adımları genel olarak bu 5 adımdan oluşsa da tüp bebek tedavisinin uygulanma nedenine göre ek tedavi yöntemleri söz konusu olabilmektedir.
Tüp Bebek Tedavi Süreci Neleri Kapsar?
Günümüzde birçok çift farklı nedenlere bağlı olarak doğal yollar ile bebek sahibi olamamaktadır. Tüp bebek tedavisi düşünen çiftlerin merak ettikleri sorulardan biri ise tüp bebek tedavi süreci neleri kapsar sorusudur. Tüp bebek tedavisinin amacı kadından alınan yumurtalar ile erkekten alınan sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenerek gebeliğin oluşmasını sağlamaktır. Bu yüzden tüp bebek tedavisi öncelikle yumurtaların ve spermlerin elde edilmesi kapsamında başlar. Eğer tüp bebek tedavisinde gerekli olan yumurta ve spermin elde edilmesi ile ilgili bir durum söz konusu ise bu tüp bebek tedavi süreci kapsamında bir durumdur. Ayrıca döllenen yumurtanın anne rahmine transferi de tüp bebek tedavisi süreci kapsamında iken gebelik oluştuktan sonra fetüsün gelişimi ve gebelik takibi tüp bebek süreci kapsamı dışındadır.
Tüp Bebek Neden Yapılır?
İlk kez tüp bebek tedavisi denemesini gerçekleştirecek olan çiftlerin en çok merak ettikleri sorulardan biri de tüp bebek neden yapılır sorusudur. Çünkü günümüzde neredeyse milyonlarca insan farklı nedenlerden dolayı bebek sahibi olamamaktadır. Tüp bebek tedavisinin amacı ise bu insanların bebek sahibi olmasını sağlamaktır. Bu yüzden tüp bebek tedavisinin nedeni doğal yollar ile bebek sahibi olamayan çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlamaktır. Tüp bebek tedavisi başta infertilite yani kısırlık olmak üzere açıklanamayan infertilite, yumurta rezervlerinin azalması, hormon bozukluğu, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ya da erken boşalma gibi durumlarda uygulanan bir tedavi yöntemidir. Aslında erkek menisinde sperm hücresi, kadında ise yumurta rezervi ve rahim olduğu müddetçe tüp bebek tedavisi uygulanabilmektedir.
Tüp Bebekte Hamile Kalma Oranı Nasıl ve Neden Artar?
Tüp bebek tedavisi konusunda belki de en çok merak edilen soru hamile kalma oranı nasıl ve neden artar sorusudur. Çünkü tüp bebek tedavisi uygulayan her çift en kısa sürede bebeğini kucağına almak ister. Tüp bebekte hamile kalma oranı nasıl ve neden artar sorusunun ise birkaç cevabı bulunmaktadır. Bu oran aslında direkt olarak tüp bebek tedavisinde başarı oranını artıran faktörler ile ilgilidir. Yapılan araştırmalara göre tüp bebek tedavisinde hamile kalma oranını artıran en önemli faktörlerin başında anne adayının yaşı gelmektedir. Anne adayı ne kadar genç olur ise yumurta rezervleri de o kadar fazla olacaktır. Bir diğer önemli faktör ise seçtiğiniz tüp bebek tedavisi merkezi olacaktır. Seçtiğiniz tüp bebek merkezi ekibi ne kadar tecrübeli ve konusunda uzman ise ve ne kadar teknolojik alt yapıya sahip ise hamile kalma oranınız da o kadar yüksek olacaktır.
Tüp Bebek Tedavisi Kimlere Yapılır?
Tüp bebek tedavisi denince akıllara ilk olarak infertilite yani kısırlık teşhisi almış kişiler gelmektedir. Bunun en önemli nedeni ise tüp bebek tedavisinin büyük oranda infertilite teşhisi alan kişilerde uygulanmasıdır. Ancak çiftlerin doğal yollar ile bebek sahibi olmasına engel birçok durumda da tüp bebek tedavisi uygulanabilmektedir. Tüp bebek tedavisi hangi durumlarda kimlere yapılır sorusuna ise kısaca cevap verecek olursak şu şekilde sıralayabiliriz:
Kadınlarda:
- Regl dönemi düzensizlikleri,
- Daha önce yaşanan dış gebelik,
- Yumurta rezervinde görülen azalma,
- İlerleyen yaş,
- Gebeliğe engel olan hormon bozuklukları,
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
- Cerrahi operasyondan dolayı rahim veya tüplerde meydana gelen yapışma,
- Yumurtalık enfeksiyonu,
Erkeklerde ise:
- Erken boşalma,
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
- Testis travması,
- Aile infertilite öyküsü,
Bulunan kişilerde tüp bebek tedavisi yapılabilmektedir.
Tüp Bebek Tedavisinin Başarısız Olmasının Nedenleri
Tüp bebek tedavisine ilk defa karar veren ya da daha önce tüp bebek tedavisinde başarısız bir sonuç ile karşılaşanların en çok merak ettikleri konulardan biri de tüp bebek tedavisinin başarısız olmasının nedenleri konusudur. Tüp bebek tedavisi başarı sonuçlarına bakıldığında başarı oranı en yüksek yardımcı üreme tekniğidir. Ancak tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen bazı faktörler bulunmaktadır ve tedavi her zaman başarı ile sonuçlanmayabilir. Tüp bebek tedavisinin başarısız olmasının nedenleri ise birincil, ikincil ve üçüncül sebepler olarak üç başlık altında değerlendirilmektedir. Bu şekilde ayrılmasının sebebi ise başarısız olma nedenlerinin genetik faktörler gibi direkt anne veya babadan kaynaklı ya da rahimle veya embriyo transferinde yaşanan sorunlar ile ilgili olabilmesidir. Genel olarak bakıldığında ise tüp bebek tedavisinde başarısız olunmasının en önemli nedenleri arasında embriyonun çeşitli nedenlerden dolayı rahme tutunamaması yer almaktadır.
Tüp Bebekte Başarıyı Etkileyen Kriterler Nelerdir?
1978 yılında ilk tüp bebeğin dünyaya gelmesinden bu yana yapılan araştırmalar ve teknolojik gelişmelerle birlikte tüp bebek tedavisinde de önemli gelişmeler yaşanmıştır. Buna bağlı olarak tüp bebekte başarı oranı da her geçen gün artmaktadır. Dünyanın birçok yerinde tüp bebek tedavisi yapılırken ülkemiz bu açıdan son derece önemli bir başarıya sahiptir. Konusunda uzman, tecrübeli bir tüp bebek doktoru ve ekibi ile çalışmak ise tüp bebekte başarıyı etkileyen en önemli kriterlerden biridir. Çünkü tüp bebek tedavisi her aşamasında dikkat ve tecrübe isteyen bir tedavi yöntemidir. Seçeceğiniz tüp bebek merkezinin uzman bir doktora, embriyoloğa, ekibe ve gelişmiş son teknolojik cihazlara sahip olması tüp bebekte başarı oranını olumlu olarak etkileyecektir.
Tüp Bebek Merkezi Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tüp bebek merkezi seçimi ile ilgili yapılan araştırmalara göre tüp bebek tedavisinde seçilen tüp bebek merkezi tedavinin sonucunu neredeyse %70 oranında etkilemektedir. Bu yüzden tüp bebek merkezi seçimi son derece önemli bir konudur. Tüp bebek merkezi seçerken ise dikkat edilmesi gerekenlerin başında tüp bebek doktoru gelmektedir. Seçilen merkezde yer alan doktorun uzmanlığı, tecrübesi, başarı oranı ve daha önce kendisi tedavi görenlerin yorumları mutlaka incelenmelidir. Ayrıca tüp bebek doktorunun yanı sıra embriyologlar ve sağlık ekibinin de konusunda uzman olması son derece önemlidir. Çünkü yumurta toplama, yumurtanın döllenmesi ve transferi gibi son derece önemli süreçler embriyoloji laboratuvarında gerçekleştirilmektedir. Son olarak ise tüp bebek merkezi seçerken tüp bebek tedavisinde kullanılan son teknolojiye sahip olması son derece önemlidir. Tüp bebek tedavisinde gelişmiş teknolojik aletlerin kullanımı başarı oranının artmasını sağlayacaktır.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “ tüp bebek neden yapılır ” konusu hakkında, en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve tüp bebek neden yapılır konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
