Tüp bebek tedavisi sonucunda elde edilen başarı oranı her geçen gün artarken doğal yollar ile bebek sahibi olamayan birçok çift bebek sahibi olabilmek için tüp bebek tedavisine başvuruyor. Tüp bebek tedavisine başvuranların sayısı her geçen gün artarken, tüp bebek süreci en çok merak edilen ve araştırılan konular arasında yer alıyor. Günümüzde artık tüp bebek ile ilgili aslında birçok farklı kaynakta bilgi bulunabilmektedir. Ancak bu bilgi çokluğu aynı zamanda bilgi kirliliğini de beraberinde getirmektedir. Ayrıca bazı bilgilerin kaynaklarda farklı şekillerde yer alması da tüp bebek tedavisi düşünen anne ve baba adayları için de kafa karıştırıcı olabilmektedir.
Yazımızda ise tüp bebek süreci hakkında bilmeniz gerekenleri tüp bebek süreci, tüp bebek süreci aşamaları, tüp bebekte beslenme ve tüp bebek sürecin dikkat edilmesi gerekenler başlıkları ile detaylı bir şekilde açıklamaya çalışacağız.
Tüp Bebek Süreci
Günümüzde sadece infertilite yani kısırlığın görüldüğü durumlarda tüp bebek tedavisi uygulandığı düşünülmektedir. Genel olarak tüp bebek tedavisi bir yıl boyunca korunmasız olarak ilişkiye giren ancak gebeliğin oluşmadığı infertilite yani kısırlık durumunda tercih edilen tedavi yöntemidir. Ancak tüp bebek tedavisi kısırlığın yanı sıra yumurta rezervlerinin az olması, hormon bozukluğu, daha önce yaşanan dış gebelik, sperm kalitesinin düşük olması gibi doğal yollarla gebelik oluşma ihtimalinin düşün olduğu durumlarda da tercih edilen bir tedavi yöntemidir.
İlginizi çekebilir: Tüp Bebek Tedavisi Ne Kadar Sürer
Tüp bebek tedavisini ilk defa deneyeceklerin en çok merak ettiği konuların başında ise tüp bebek süreci konusu gelmektedir. Tüp bebek sürecine geçmeden önce ise aslında tüp bebek nedir sorusuna cevap vermek gerekir. En basit anlatımı ile tüp bebek anne adayından alınan yumurtaların ve baba adayından alınan sperm hücrelerinin laboratuvar ortamında döllenerek, anne rahmine yerleştirilmesi olarak tanımlanabilir. Nasıl ki doğal yollar ile oluşan gebeliklerde birçok faktörün bir araya gelmesi gerekiyor ise aynı durum tüp bebek tedavisinde de söz konusudur. Ancak bu faktörlerin bir araya gelmesi çeşitli ilaçlar eşliğinde, takip ve laboratuvar ortamında müdahale ile gerçekleşmektedir. Ayrıca tıpkı doğal yollarla oluşan gebelikte olduğu gibi bazı aşamalar söz konusudur. Tüp bebek süreci toplamda 6 aşamadan oluşur, bunlar;
- İlk muayene ve testler,
- Yumurtalıkların uyarılması,
- Yumurtaların toplanması,
- Döllenmenin sağlanması,
- Embriyo transferi,
- Gebelik testi.
Tüp bebek sürecini oluşturan bu aşamaların her birinde anne adayını gebeliğe hazırlayan ilaçlar, hormonlar ve uygulamalar bulunmaktadır. Yazımızın devamında ise bütün bu aşamalar ile ilgili daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
Tüp Bebek Süreci Aşamaları
İlk olarak 1978 yılında ilk tüp bebek denemesinin başarıya ulaşmasından bu yana tüp bebek tedavisi alanında birçok gelişme yaşanmıştır. Öyle ki günümüzde tüp bebek tedavisinde başarı oranını arttırmaya yardımcı olacak araştırmalar ve gelişmeler devam etmektedir. Günümüzde uygulanan tüp bebek süreci aşamaları ise şu şekildedir:
- İlk muayene testler: Tüp bebek tedavi süreci öncelikle ön görüşme, hastanın hikayesinin dinlenmesi, muayene ve gerekli testler ile başlamaktadır. Tüp bebek tedavisi doktoru bu aşamada gebeliğin oluşmasına engel olan durumu net bir şekilde tespit edebilmek için çifte bazı sorular sorar. Daha öncesinde dış gebelik, düşük ya da gebelik geçmişi var ise bunlar sorgulanır. Ayrıca muayene ile erkek ve kadındaki üreme sistemi kontrol edilir. Son olarak bu aşamada testler ve görüntüleme yöntemleri ile yumurta rezervleri, sperm sayısı ve kalitesi, rahim şekli gibi tüp bebek tedavisinde rol oynayan durumlar ile ilgili bilgi sağlanır.
- Yumurtalıkların uyarılması: Normal şartlar altında her kadının regl döngüsü boyunca yumurtaları büyür, olgunlaşır ve çatlar. Ancak tüp bebek yönteminde amaç en sağlıklı embriyoyu elde etmek olduğu için anne adayına yumurta geliştirici ilaçlar kullandırarak çok sayıda yumurta elde edilmeye çalışılır. Her anne adayının kullanması gereken ilaç dozu ise yaşına, mevcut yumurtalık rezervlerine ve vücut kitle endeksine göre değişkenlik gösterebilir. Bu aşamada ayrıca ilaç sayesinde olgunlaşmış olan yumurtaların çatlamasını önlemek için erken yumurtlamayı önleyen ilaçlar da kullanılmaktadır.
- Yumurtaların toplanması: Yumurtalıklardaki foliküller istenilen boyutlara ulaşınca anne adayına yumurtaların olgunlaşmasını ve çatlamasını sağlayan bir iğne uygulanmaktadır. Bu iğnenin doğru şekilde yapılması ve 36 saat sonrasında yumurtaların doğru zamanda toplanması son derece önemlidir. Yumurta alımı sırasında anne adayından yumurtalıklar toplanırken aynı gün baba adayından da sperm örneği alınmaktadır. Toplanan yumurtalar ve alınan sperm örneği en kısa sürede tüp bebek laboratuvarına ulaştırılır.
- Döllenmenin sağlanması: Klasik tüp bebek tedavisinde toplanan yumurta ve sperm örneği laboratuvarda hazırlanan kültür ortamında bir araya getirilerek döllenmesi beklenir. Bu süreç boyunca doktor döllenmeyi takip ederek uygun zamanda embriyo transferine karar verir. Son zamanlarda tüp bebek tedavisinde başarı oranını arttırmak için ise mikroenjeksiyon yöntemi tercih edilmektedir. Mikroenjeksiyon yönteminde sperm örneği yumurtanın direkt olarak içine enjekte edilmekte ve böylece döllenme sağlanmaktadır.
- Embriyo transferi: Döllenme sağlandıktan sonra embriyo gelişimi takip edilerek transfer için uygun olgunluğa gelmesi beklenir. Sonrasında ise bir kateter yardımı ile anne rahminin içerisine transferi gerçekleştirilir. Bu süreçte embriyonun tutunma şansını yükseltmek için anne adayının çeşitli hormon ilaçları kullanması gerekir.
- Gebelik testi: Embriyo transferinden 12 gün sonra kanda gebelik testi yapılarak gebelik oluşumu olup olmadığı kontrol edilir. Eğer test sonucu pozitif çıkar ise 10 gün sonrasında ultrason ile görüntüleme gerçekleştirilir.
Tüp bebek süreci aşamaları genel olarak bu 6 aşamadan oluşmaktadır. Gebeliğin oluşmama nedenine bağlı olarak doktorunuz ek tedavi yöntemleri uygulayabilir.
Tüp Bebek Sürecinde Beslenme
Tüp bebek süreci ile ilgili bilinmesi gereken konulardan biri de tüp bebek sürecinde beslenmenin tüp bebek tedavisine olan etkisidir. Vücut kitle indeksi tüp bebek tedavisinde son derece önemlidir. Bu yüzden anne ve baba adayında fazla kilo söz konusu ise tüp bebek tedavisine karar verildiği andan itibaren sağlıklı bir zayıflama programı uygulanması gerekebilir. Vücutta bulunan aşırı yoğunluktaki yağ hücreleri yumurta ve sperm kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Tüp bebek sürecinde beslenme konusunda dikkat edilecek bir diğer konu ise dengeli beslenmeye dikkat edilmesidir. Anne adayı günlük olarak alması gereken besin değerlerini karşılayan besinleri mutlaka tüketmelidir. Dengeli beslenmenin yanı sıra gebelik sürecine olumlu yönde etki ettiği bilinen sağlıklı yağlara sahip besinleri tüketmesi de tüp bebek sürecine olumlu etki yaratacaktır.
Tüp Bebek Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Son olarak tüp bebek tedavisine karar verildiği andan itibaren anne ve baba adayının dikkat etmesi gerekenler bulunmaktadır. Anne ve baba adayının hayatında yapacağı bazı değişiklikler tüp bebek tedavi sürecinde başarı oranını direkt olarak etkileyebilmektedir. Öncelikle hem anne adayı hem de baba adayı yumurta ve sperm kalitesini olumsuz yönde etkileyen sigara ve alkolü hayatından çıkarmalıdır. Metabolizmasının sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için ise sağlıklı bir beslenme ve uyku düzenine sahip olmalıdır. Ayrıca bu süreçte anne ve baba adayının kronik rahatsızlıkları veya düzenli kullandıkları ilaçlar var ise mutlaka doktora bildirilmelidir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “tüp bebek süreci” ile ilgili en çok merak edilen konular hakkında detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavisi ve ilk tüp bebek süreci hakkında daha detaylı bilgi için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
