İnfertilite bir yıl korunmasız cinsel ilişki sonrasında hamilelik olmamasına denir. Tüp bebek tedavisi ise infertilite yaşayan çiftler için başarı oranı en yüksek tedavidir. Tüp bebek tedavi sürecinde kullanılan bazı ilaçlar vardır. Bu yazımızda sizler için tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar nelerdir sorusunu sizler için cevaplandırdık. en
Tüp Bebek Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Neye Yarar?
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar farklı amaçlara hizmet eder ve farklı kategorilere ayrılırlar. Bunlar;
- Yumurta geliştirici ilaçlar,
- Yumurtaların erken çatlamasını önlemek için kullanılan ilaçlar,
- Yeterince büyüyen yumurtaların çatlatılmasını sağlayan ilaçlardır.
Yukarıda saydığımız amaçlarla kullanılan birçok ilaç bulunmaktadır. Bazı ilaçların farklı isimleri olabilir ancak etken maddeleri aynıdır.
Doktorunuz, sizin için en uygun tedavi yöntemini ve en uygun ilaçları belirleyecektir. Dozlar hastadan hastaya ve yumurta rezervine bağlı olarak gelişir. Tedaviye genellikle adetin 2. veya 3. günü başlanır.
Tüp Bebek Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
İlaç kullanımının hedefi öncelikle birden fazla yumurta toplamak (doğal koşullarda ayda bir tane yumurta gelişir), sonra bu yumurtanın olgunlaşmasını sağlamak ve son olarak da yumurtaların erken çatlamasını engellemektir. Ayrıca yumurta yeteri kadar büyüdüğünde yumurta çatlatma ilaçları / iğneleri kullanılır.
Kadınlar hey ay normal koşullarda bir adet yumurta salınımı gerçekleştirirler. Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilk ilaçlar birden fazla yumurta üretimini sağlayan yumurtalık uyarıcı ilaçlardır. Böylelikle birden fazla yumurta toplanabilir. Yumurtalıkların uyarılmasını sağlayan hormon ilaçları, FSH (folikül stimüle eden hormon) ve LH (luteinize eden hormon) adlı hormonlardır.
Tedavi başladığında (adetinizin 2. veya 3. Günü) yumurtalık uyarıcı ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar hap veya iğne olabilir.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi ilaç türü, dozajı ve tedavi protokolü kişiselleştirilmelidir ve doktorunuz sizin için en doğru tedaviyi belirleyecektir.
Tüp Bebek Tedavisinde Kullanılan İlaçların İsimleri ve Görevleri Nelerdir?
- HMG: Human Menopozal Gonadotropinler’in kısaltması olan HMG, her iki yumurta salınımı sağlayan hormonu(FSH ve LH) içerir. Hekimin önerdiği süre boyunca ve gündelik olarak deri altına enjekte edilerek alınır.
- GnRH Agonistleri: Yumurtanın erken çatlamaması için LH ve FSH hormonlarının üretiminin kısılmasını sağlar. Burun kanalına püskürtülen sprey veya iğne formunda olabilir.
- GnRH Antagonistleri: Benzer şekilde büyüyen yumurtaların yumurta toplama gününden önce çatlamasına engel olur.
- Klomifen: Adet döngünüzün 5’inci-9’uncu günleri arasında alınır ve FSH salınımını artırır.
- Uriner FSH: FSH içerikli bir ilaçtır, genellikle iğne formundadır.
- Rekombinant FSH: Benzer şekilde FSH salınımını artırması amacıyla deri altına enjekte edilir.
- Menotropin: Her iki hormonu da içerir ve folikül gelişimi için kullanılır. Genellikle iğne şeklindedir.
- Letrazol: Doğru yumurta gelişimini sağlayan ilaçtır.
- Follitropin: FSH içeren ilaçlardır, yumurtalıkların uyarılmasını sağlar.
- hCG Hormonları: Çatlatma iğnesidir. Yumurta toplanmasından 36 saat önce uygulanır.
- Progesteron: Transfer sonrası embriyonun gelişimi için kullanılır.
Bu ilaçların yanı sıra, bir B vitamini türü olan ve bebeğin sağlıklı gelişimi için hayati öneme sahip folik asit kullanımı çok önemlidir. Hamile kalmayı planladığınız andan itibaren veya hamile olduğunuzu öğrendiğinizde kullanımına başlanır.
Tüm bu ilaçlar ve bilgiler kafa karıştırıcı olabilir. Burada en önemlisi doktorunuz ile açık bir iletişimde olmanız ve doktorunuzdan gerekli bilgileri edinmenizdir. Bir aksaklık yaşanmaması ve bir hata olmaması adına ilaçların kullanım dozajları, şekilleri ve süreleri hakkında bilgi edinmeniz önem taşır. Doktorunuz ve Tüp Bebek Merkezi ekipleri size bu konuda detaylı bilgi verecektir. Bir sorunuz olduğunda doktorunuza sormanız, içinizi rahatlatmanız ve yeterli bilgi almanız büyük önem taşır.
Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Nelerdir?
Tüp Bebek tedavisinde kullanılan ilaçların yan etkileri çeşitlidir. Ayrıca kullanılan ilaçlar hormon ilaçları olduğu için yan etkileri olması doğaldır. Ancak bu yan etkiler geçicidir ve günümüz teknolojisi ile kullanılan ilaçların yan etkileri hafiflemiştir ve çoğunlukla şikayete sebep olmaz.
Özellikle yumurtalıkları uyarıcı ilaçların yan etkileri daha ağır seyredebilir. Bazı hastalarda OHSS (Ovaryen Hiperstimulasyon Sendromu) bilinen bir sendrom ortaya çıkabilir. Bu durum yumurtalıkların fazla uyarılmasından kaynaklanır. Nefes darlığı, karın bölgesinde şişlik hissi, iştahsızlık, bulantı ve gibi semptomlar görülebilir. Bu noktada doktorunuz ile temasta olmanız ve yaşadığınız ağır yan etkileri hemen doktorunuza söylemeniz büyük önem taşır.
Bunun dışında da kullanılan ilaçlar baş ağrısı, ödem, göğüslerde hassasiyet ve duygu değişimlerine sebep verebilir. Doktorunuz kullandığınız ilaçların olası yan etkileri hakkında size detaylı bilgi verecektir.
Tedavide Kullanılan İlaçlar Kilo Yapar Mı?
Tüp Bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar vücutta su tutmaya sebep olabilirler. Bu yüzden kilonuz 1 ila 3 kilo arasında değişebilir. Bu tamamen normaldir. Ancak bu su tutma yani ödem kalıcı bir kilo değil, vücudunuza giren hormonların kısa dönemli bir yan etkisidir. Moralinizi bozmayın ve düzenli beslenmenizi aksatmayın!
Ayrıca hormon tedavisi sürecinde iştahınız açılabilir ve bu durum da kilo artışına sebep olabilir. Ancak sağlıklı beslenme ile bu etkinin önünde kolayca geçebilirsiniz. Eğer tüp bebek sürecinde kilo artışından endişeliyseniz doktorunuz sizi bir beslenme uzmanına yönlendirebilir.
Kullanılan İlaçlar Adet Gecikmesi Yapar Mı?
Merak edilen konuların başında ise kullanılan ilaçların adet gecikmesi yapıp yapmadığıdır. Tüp bebek tedavisi sürecinde kullanılan ilaçların hormon bazlı ilaçlar olduğunu anlattık. Bu yüzden adet düzeninizde değişikliklere sebebiyet verebilirler. Dahası, tüp bebek duygusal ve psikolojik açıdan zorlu bir süreç olabilir. Bu noktada ise stres adet gecikmesine neden olabilir.
Adetiniz geciktiyse hamilelik testi yapmamanız önerilir. Embriyo transferinden 12 gün sonra doktorunuz sizi muayene edecek ve bir kan testi yapacaktır. Bu en güvenilir yöntemdir. Ayrıca evde yapılan testlerden daha hassas bir testtir. Hastalar evde yaptıkları testlerde negatif sonuç görüp hayal kırıklığına uğrayabilirler, oysa ki hamile olma şansları vardır. Bu yüzden doktorunuzun belirttiği gün sayısı boyunca beklemeniz ve evde test yapmamanız önerilir.
Kısacası, tüp bebek tedavisinde adet gecikmesi çok normaldir. Bu ilaçlardan ve stresten kaynaklanabileceği gibi hamilelikten de kaynaklanabilir. İlaçlarınızı doktorunuzun öngördüğü süre boyunca düzenli olarak kullanın ve evde test yapmayın!
Kullanılan İlaçlar Ne Zaman Bırakılır?
Bu sorunun cevabı hastadan hastaya değişir. Doktorunuz en doğru bilgiyi size verecektir. Genellikle embriyo transferinden sonra progesteron hormonu ilaçları kullanımına devam edilir.
Ortalama bir süre vermek gerekirse embriyo transferi sonrasında herhangi bir şikâyet ortaya çıkmamışsa transferden 2 ay sonra ilaçlar kesilir. Dondurulmuş embriyo transferinde ise bu süre 2,5-3 aya çıkabilir.
Tüp bebek tedavisi, tedavi protokolü, kullanılacak ilaçlar ve dozajlarının hepsi kişiye göre ayarlanmalıdır. Bu yüzden deneyimli bir doktor seçmeniz ve doktorunuz ile açık bir iletişim kurmanız büyük önem taşır. Unutmayın, her tüp bebek yolculuğu farklıdır ve doktorunuz bu yolculukta her daim yanınızda olacaktır.
