Tüp bebek tedavisinde dış gebelik oluşumu riski, doğal yollar ile oluşan gebeliklere göre daha yüksek bir orana sahiptir. Bu durum ise tüp bebek tedavisi sürecine karar verenler ya da tüp bebek tedavisi sürecinde olanlar için tüp bebekte dış gebelik olur mu ya da dış gebelik nedir gibi soruların merak edilmesine neden olmaktadır. Tüp bebek tedavi sürecinde embriyo transferi gerçekleştirildikten 12 gün sonra gebelik testi uygulanır. Bu süreçte gebelik testi pozitif sonuç verse bile bebek henüz ultrason ile görüntülenebilecek boyutta olmadığı için ultrason ile görüntüleme gerçekleştirilemez. Gebelik testi pozitif ise test uygulandıktan iki hafta sonra anne adayı ultrason ile görüntüleme için çağrılır. Eğer bu ultrason görüntülenmesinde testin pozitif sonucuna rağmen gebelik oluşumu gözlemlenemiyor ise doktor ilk olarak dış gebelik ihtimali üzerinde durur. Sonrasında ise gerekli testler uygulanarak eğer dış gebelik söz konusu ise tedavi planlaması oluşturulur. Yazımızın devamında tüp bebek tedavi sürecinde en çok merak edilen konulardan olan dış gebelik konusu hakkında dış gebelik nedir, tüp bebekte dış gebelik olurmu, tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik belirtileri nelerdir ve tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik neden olur soruları ile detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Dış Gebelik Nedir?
Kadınlarda normal yollarla ya da tüp bebek tedavisi ile döllenme sağlandıktan sonra doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesi için bazı adımların ve süreçlerin gerçekleşmesi beklenir. Bu süreçlerden biri de döllenmiş yumurtanın yani embriyonun doğru bir şekilde anne karnı içerisine yani rahme yerleşmesidir. Olması gereken yani sağlıklı bir gebelik oluşumunda embriyo rahim içerisinde bulunan endometriyum tabakasına tutunur ve doğuma kadar burada gelişmeye devam eder. Dış gebelik ise en basit tanımı ile döllenmiş yumurtanın yani embriyonun rahim dışında başka bir yere tutunması olarak tanımlanmaktadır. Dış gebelik oluşumunda sağlıklı bir gebelik oluşumu söz konusu olmadığı için ise anne adayı üzerinde hayati riske neden olur. Dış gebeliğin herhangi bir şekilde devam ettirilmesi mümkün olmadığı için gebelik doktor tarafından en kısa sürede sonlandırılır.
Tüp Bebekte Dış Gebelik Olur Mu?
Dış gebelik ile ilgili en çok merak edilen soruların başında tüp bebekte dış gebelik olurmu sorusu gelmektedir. Bunun en önemli nedeni ise tüp bebek tedavisinde dış gebelik oluşumu riskinin normal yollar ile oluşan gebeliklere göre daha yüksek olmasıdır. Dış gebelik aslında bütün kadınlarda görülebilen bir durumdur. Ancak bazı kadınlarda dış gebelik riskini arttıran bazı risk faktörleri bulunmaktadır. Bu risk faktörlerine bakıldığında gebelik yaşının 35 ve üzeri olması, çikolata kisti, daha önce geçirilmiş pelvik cerrahi operasyonlar ilk sıralarda yer almaktadır. Bu nedenlerin bir kısmı aynı zamanda birçok çiftin çocuk sahibi olmasını engelleyen ve tüp bebek tedavisine başvurmasındaki nedenlerden birkaçıdır. Bütün bu faktörler bir araya geldiğinde ise ortaya çıkan tabloda tüp bebekte dış gebelik görülme oranı daha yüksek çıkmaktadır.
Tüp bebek tedavisini uygulayan kadınların %2 ila %5’inde dış gebelik oluşumu görülür. Bu oranın nedeni ise aslında tüp bebek tedavisi uygulanan kadınların büyük bir kısmında fallop tüpü sorunu olmasıdır. Genel olarak bakıldığında da tüm dış gebelik vakalarının %95’i fallop tüpü içerisine yerleşmiş embriyodan kaynaklanmaktadır. Çok nadiren de olsa rahim ağzına ya da karın içine yerleştiği vakalar bulunmaktadır.
Tüp Bebek Tedavisinden Sonra Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik oluşumu ile ilgili en çok merak edilen bir diğer konu ise tüp bebek tedavisinden sonra görülen dış gebelik belirtileridir. Dış gebelikte aslında rahim içinden farklı bir yerde bile olsa bir gebelik oluşumu söz konusudur. Bu yüzden dış gebeliğin ilk dönemlerinde dış gebelik durumunun anlaşmasını sağlayacak herhangi bir belirti bulunmamaktadır. Ancak dış gebelik belirtilerine genel olarak bakıldığında anne adayında dış gebeliğine işaret eden ve en yaygın görülen belirtiler şu şekildedir:
- Vajinal kanama,
- Vajinal lekelenme,
- Üreme organlarının bulunduğu bölgede bıçak saplanması hissine sahip keskin ağrılar,
- Embriyonun yerleştiği bölgeye göre karnın tek bir tarafında hissedilen şiddetli ağrı,
- Sindirim sisteminin çalışma düzeninde görülen bozumalar,
- Kilo kaybı,
- Baş dönmesi ve buna bağlı olarak bayılma.
Dış gebeliğin genel olarak belirtileri bu şekilde olsa da dış gebelikte asıl tanı ultrason görüntülenmesinde bebeğin görüntülenememesi ile kesin olarak konulabilir.
Tüp bebek tedavisinde embriyo transferinden 12 gün sonra gebelik oluşumunun kontrolü için kan testleri yapılmaktadır. Bu kan testinde değerlere bakılarak gebeliğin oluşumu takip edilir. İlk testten yaklaşık olarak 48 saat sonra yapılan ikinci bir test ile tekrar değerler kontrol edilir. Bu testte ise gebelik oluşumuna işaret eden değerlerin yükselmesi beklenir. Eğer değerlerde beklenen yükselme söz konusu değil ve anne adayı dış gebelik belirtilerine sahip ise doktor dış gebelik şüphesi üstünde duracaktır. Ancak asıl tanı bebeğin ultrason ile görüntülenme sonucu konulmaktadır.
Tüp Bebek Tedavisinden Sonra Dış Gebelik Neden Olur?
Anne adaylarında dış gebelik oranlarına bakıldığında normal yollar ile gebelik oluşumunun söz konusu olduğu kadınlarda dış gebelik oranı 100 kadında 1 veya 2 yani %1-2 oranındadır. Ancak tüp bebek tedavisi sonrasında anne adayında dış gebelik görünme oranı ise bu oran yükselerek %2 veya %5 oranındadır. Bu yüzden tüp bebek tedavisi sürecine başlamak isteyen ya da tüp bebek tedavi sürecinde olan birçok çiftin en çok merak ettiği sorulardan biri de tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik neden olur sorusudur. Tüp bebek tedavisi gören anne adaylarında dış gebelik görülme olasılığının daha yüksek olmasının aslında en önemli nedeni anne adayının fallop tüplerinde herhangi bir sağlık probleminin söz konusu olmasıdır. Günümüzde bebek sahibi olamayan kadınların tüp bebek tedavisini tercih etmelerindeki en önemli nedenlerden biri fallop tüpleri ya da üreme sistemlerindeki sorunlardır. Bazı kadınlarda fallop tüpleri tamamen tıkalı, bazı kadınlarda ise kısmı tıkanıklar söz konusu ise embriyo transferi sonrasında dış gebelik oluşumu söz konusu olabilir.
Tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik oluşumu söz konusu ise tedavi yöntemine bazı faktörler göz önüne alınarak karar verilir. Anne adayının bebek sahibi olmasına engel olan durum, yaşı, dış gebeliğin hangi aşamada olduğu ya da hangi bölgede oluştuğu gibi bütün detaylar değerlendirmeye alınır. Bazı dış gebelik oluşumlarında rutin ve sıkı bir takip ile medikal tedavi yeterli olurken bazılarında ise cerrahi müdahale söz konusu olabilir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “tüp bebekte dış gebelik olurmu?” konusu hakkında en çok merak edilen sorulardan olan dış gebelik nedir, tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik belirtileri nelerdir ve tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik neden olur soruları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve tüp bebek tedavisinden sonra dış gebelik hakkında daha detaylı bilgi için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
