İnfertilite ya da halk arasında bilinen ismi ile kısırlık durumu dünya genelinde neredeyse milyonlarca insanı etkileyen en önemli sağlık problemlerinden biridir. Her yıl çocuk sahibi olmak isteyen milyonlarca insan infertilite problemi ile karşılaşarak tedavi yöntemlerine başvurmaktadır. İnfertilite durumunun son derece yüksek rakamlarda görülmesinin en önemli nedenlerinden biri de hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilen bir sağlık problemi olmasıdır. Erkekler ve kadınlar farklı üreme sistemlerine sahip oldukları için erkeklerde görülen infertilite erkek infertilite durumu, kadınlarda görülen infertilite ise kadın infertilite durumu başlığı altında incelenmektedir. Tüp bebek tedavisi ise doğal yöntemler ile bebek sahibi olamayan yani infertilitenin söz konusu olduğu durumlarda uygulanan en başarılı tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır. Tüp bebek tedavisi düşünen çiftlerin ise merak ettikleri birçok soru bulunmaktadır. Bu sorulardan biri de tüp bebekte erkeğin spermi nasıl alınır sorusudur.
Yazımızda tüp bebek tedavisi ile ilgili en çok merak edilen sorulardan biri olan tüp bebekte erkeğin spermi nasıl alınır sorusunun yanı sıra tüp bebek konusunda bilgi sahibi olmanızı sağlayacak tüp bebek tedavi süreci, tüp bebekte erkeğin spermi ne zaman alınır ve tüp bebekte baba adayından sperm alma yöntemleri hakkında da detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Tüp Bebek Tedavi Süreci
Bir yıl boyunca korunmasız ve düzenli olarak cinsel ilişkiye girilmesine rağmen gebelik oluşumu söz konusu değil ise bu durum infertilite olarak değerlendirilmektedir. Tüp bebek tedavisi ise ilerleyen yaş, erkeklerde sperm kalitesinin ya da sayısının düşük olması, kadınlarda fallop tüplerinin tıkanıklığı ya da sebebi bilinmeyen infertilite durumlarında uygulanan, çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlayan en başarılı tedavi yöntemlerinden biridir. Ayrıca tüp bebek tedavisi en basit anlatımı ile kadından alınan yumurtalar ile erkekten alınan spermlerin laboratuvar ortamında döllenerek embriyo elde edilmesi olarak anlatılabilir. Elde edilen embriyo kadının rahmine yerleştirilerek istenilen gebeliğin oluşması sağlanır.
Tüp bebek tedavisi ile ilgili en çok merak edilen konuların başında ise tüp bebek tedavi süreci gelmektedir. Tüp bebek tedavi sürecini maddeler halinde kısaca açıklayacak olursak şu şekilde sıralayabiliriz:
- Ön görüşme ve muayene: Bebek sahibi olmak isteyen çift ile tüp bebek tedavisini gerçekleştirecek olan doktor öncelikle bir ön görüşme gerçekleştirirler. Bu görüşmede çiftin öyküsü dinlenir, doktorun ihtiyacı olan bazı bilgiler alınır ve çift tüp bebek tedavisi hakkında bilgilendirilir. Sonrasında ise doktor çiftin bebek sahibi olmasını engelleyen durumları tespit edebilmek için fiziksel muayeneler yapabilir. Ayrıca bu aşamada muayenenin yanı sıra kadınlarda yumurtalıkların ve rahmin durumu ya da erkeklerde sperm sayısı ve kalitesi gibi bilgiler için testler istenebilir.
- Yumurta üretiminin arttırılması: İlk aşamadan sonra gerekli hazırlıklar yapılır ve kadının regl döneminin 2. Veya 3. Gününe gelmesiyle tüp bebek tedavisine başlanır. Bu süreçte anne adayının yumurta üretimini arttırması için 8 veya 10 gün boyunca hormon iğnesi kullanması gerekir.
- Yumurtaların toplanması: Hormon takviyesinin ardından yumurtaların 34-46 saat içerisinde olgunlaşabilmesi için çatlatma iğnesi yapılır. Sonrasında ise olgunlaşan yumurtalar, ameliyathane ortamında toplanır.
- Sperm alınması ve embriyo oluşturma: Anne adayından yumurta toplanırken aynı gün baba adayından da sperm örneği alınır. Sperm alınma işlemi esnasında sperm hücrelerinde herhangi bir sağlık problemi var ise sağlıklı spermler ayırt edilerek seçilir. Sağlıklı spermler anne adayının toplanan yumurtalarına enjekte edilerek embriyo oluşumu sağlanır.
- Embriyo takibi ve transferi: Oluşturulan embriyolar, laboratuvarda hazırlanan ve anne karnı ile aynı özelliklere sahip ortamda bir süre takip edilirler. Sonrasında ise en kaliteli embriyo seçilir ve anne adayının rahmine transfer edilir. Embriyo transferinden 12 gün sonra ise sonucu öğrenmek için gebelik testi yapılır.
Tüp bebek tedavi süreci genel olarak bakıldığında bu aşamalardan oluşmaktadır. Ancak her aşamanın kendi içerisinde infertilite durumunun nedenine göre farklı uygulamalar söz konusu olabilmektedir.
Tüp Bebekte Erkeğin Spermi Nasıl Alınır?
Sağlıklı bir döllenmenin oluşabilmesi için kadınlarda üretilen yumurta kadar erkekler tarafından üretilen sperm de son derece önemlidir. Bu yüzden bebek sahibi olamayan çiftlerde kadınlar için gerekli testler ve değerlendirmeler yapılırken erkeklerde de sperm kalitesi, sperm şekli ya da sperm sayısı gibi bilgilere sahip olabilmek için sperm testleri uygulanabilir. Ayrıca tüp bebek tedavisinde embriyonun oluşması için de erkekten sperm alınması gerekmektedir. Bu noktada en çok merak edilen soru ise tüp bebekte erkeğin spermi nasıl alınır sorusudur. Tüp bebek tedavisi türüne ya da erkek infertilitesi nedenine göre 5 farklı yöntem ile erkek spermi alınmaktadır. Bunlar: PESA, MESA, TESA, TESE, Mikro Tese yöntemleridir. Tüp bebekte erkeğin sperminin alınması için hangi yöntemin uygulanması gerektiğine ise doktor tarafından gerekli muayeneler sağlandıktan sonra karar verilmektedir.
Tüp Bebekte Erkeğin Spermi Ne Zaman Alınır?
Tüp bebek tedavisinde erkekten alınan spermler tıpkı kadından alınan yumurtalar kadar son derece önemlidir. Tüp bebek tedavisinde erkeğin spermi kadından yumurtaların alındığı gün ile aynı gün içerisinde alınır. Döllenmenin sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesi ve kaliteli bir embriyo oluşumu için ise erkekten alınan spermin sağlıklı ve kaliteli olması gerekmektedir. En sağlıklı ve en kaliteli sperme ulaşabilmek için erkekten spermin alınacağı gün öncesinde bazı kurallara uyması gerekmektedir. Öncelikle tüp bebek tedavisi için spermi alınacak olan erkek cinsel perhiz uygulamadır. Bu perhiz yaklaşık 3-5 gün sürmektedir. Perhiz boyunca erkek cinsel ilişkiden ya da mastürbasyondan uzak durarak boşalmamalıdır. Böylece meni içerisindeki sağlıklı ve kaliteli sperm sayısı da daha fazla olacaktır. Ayrıca bu süre boyunca erkek sperm kalitesine ve sağlığına zarar verecek yiyeceklerden ya da alkol gibi içeceklerden uzak durmalıdır.
Tüp Bebekte Baba Adayından Sperm Alma Yöntemleri
Tüp bebek tedavisinde baba adayından sperm alınırken tedavi türüne ya da infertilite durumunun nedenine göre farklı yöntemlerin uygulandığından bahsetmiştik. Bu yöntemlerden kısaca bahsedecek olursak:
- TESA ( Testis Sperm Aspirasyonu): En basit tanımı ile testisten iğne aracılığı ile sperm alınması işlemidir. Lokal anestezi uygulaması sonucunda testise iğne ile girilerek sperm kanallarından sperm elde edilmesidir.
- PESA (Perkütan Epididim Sperm Aspirasyonu): Testislerin üzerinde yer alan ve epididim adı verilen kanalların içerisindeki spermlerin, cilde iğne batırarak alınması yöntemidir.
- MESA ( Mikro Epididim Sperm Aspirasyonu): MESA yöntemi genel veya lokal anestezi altında ameliyathanede ve ameliyathane mikroskopu kullanılarak gerçekleştirilen bir işlemdir. Testis derisinde ufak bir kesi açılır ve sperm kanallarına ulaşarak sperm toplanır. Diğer sperm alma yöntemlerine göre çok daha fazla sayıda olgunlaşmış sperme ulaşmayı sağlar.
- TESE ve Mikro TESE ( Mikroskobik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu) : Genel anestezi altında ve sperm hücrelerinin görüntülenmesi için özel bir mikroskopun kullanılması ile gerçekleştirilen bir yöntemdir. Bu yöntemde hem sayı olarak daha fazla hem de kalite olarak daha kaliteli spermleri bulma oranı çok daha yüksektir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Tüp bebekte erkeğin spermi nasıl alınır?” hakkında merak edilenleri ele aldık. Tüp bebek tedavi süreci hakkında daha detaylı bilgi için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
