Yumurta çatlatma iğnesi tüp bebek tedavisinde uygulanan son derece etkili bir yöntemdir. Bu yöntem ile belirli bir olgunluğa gelmiş olan yumurtaların çatlatılması hedeflenir. Kadınların her ay yumurtalarından biri yavaş yavaş büyür ve yeterli olgunluğa geldikten 14 gün sonra çatlar. Bu sayede ise yumurtadaki oosatin adlı hücre atılır. Bazı kadınlarda bu süreç, çeşitli problemler oluşturabilir. Bu durum sonucunda ise anne adayına yumurta çatlatma iğnesi uygulanabilir. Tüp bebek tedavisi sürecinde temel amaç, yumurtalıkların gelişmesini sağlamaktır. Bu nedenle uygulanan yüksek doz ilaçlar, birden fazla sayıda yumurta oluşmasını sağlayabilir. Bu bağlamda ise yumurta çatlatma iğnesi nasıl yapılır konusu tüp bebek tedavisi almak isteyen her çift için bilinmesi gereken bir konudur.
Bu yazımızda ise tüp bebek tedavi sürecinde yumurta çatlatma iğnesi nedir, ne zaman uygulanır ve yumurta çatlatma iğnesi nasıl yapılır konuları ile ilgili bilgi sahibi olmanızı sağlayacak detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Yumurta Çatlatma İğnesi Nedir?
Gebelik oluşumu sürecinde anne adayının yumurtalık rezervinde bulunan yumurtanın olgunlaşması ve çatlaması gerekir. Çatlayan bu yumurta ise fallop tüplerine ilerlemelidir. Yumurta bu tüplerdeyken sperm ile birleşmeli ve sağlıklı bir döllenme oluşmalıdır. Bunun yanı sıra çatlama olmadığında normal yollardan gebeliğin oluşması da mümkün değildir. Hekimlerin tanı koyması ile yumurta çatlatma iğnesi uygulanabilmektedir. Genel olarak yumurta çatlatma iğnesi, yumurtaların doğal bir şekilde olgunlaştığı fakat çatlamadığı durumlarda da uygulanmaktadır. Bu iğnenin içeriğinde HCG hormonu bulunur. Bu hormon, sağlıklı kadınlarda salgılanan luteinleştirici hormon ile aynı yapıdadır.
Uygulandıktan sonra yükselen lutropin hormon düzeyi ile yumurtanın çatlaması ve direkt olarak fallop tüplerine düşmesi sağlanmaktadır. Bunun yanı sıra yumurta çatlatma iğnesinin uygulanması için yumurtanın ideal olgunluğa erişmiş olması son derece önemli bir kriterdir. Bu bağlamda yumurta çatlatma iğnesinin uygulanması yumurtanın boyutuna göre değişiklik göstermektedir.
Olgunlaşan yumurtalar belirli bir milimetre büyüklüğüne geldiğinde ise yumurta çatlatma iğnesi olarak bilinen Pregnyl veya Ovitrelle ilaçları uygulanmaktadır. Bu ilaç uygulamasından yaklaşık 36-40 saat sonra gelişen yumurtalar, karın içi boşluğunda çatlar. Böylece kendiliğinden yumurtlama gerçekleşir. Tüp bebek tedavisi sürecinde bu işlemden yaklaşık 36 saat sonra, yumurtlama olmadan yumurtaların toplanması gerekir.
Tüp bebek tedavisinin başarısı kapsamında çatlatma iğnesinin doğru zamanda uygulaması son derece önemlidir. Her ne kadar “çatlatma iğnesi” olarak adlandırılsa da tüp bebek tedavisinde ilacın uygulanma amacı yumurtaların olgunlaşmasıdır.
Çatlatma iğnelerinin uygulama saati tüp bebek laboratuvarında yumurta toplama (OPU) işlemi randevusuna göre uygulanmalıdır. Bu nedenle laboratuvarın hazırlanacağı saatten 36 saat önce çatlatma iğnesi yapılması gerekir. İlacın erken yapılması ya da yumurta toplama işleminin gecikmesi durumunda ise gelişen yumurtalar karın içine çatlar ve tedavi için kullanılamaz.
Çatlatma iğnesi sonrası yumurta toplama işlemine 40-44 saatten daha uzun geç kalınmaması gerekir. Bu durumda yumurtalar karın boşluğuna yayılır ve yayılmış yumurtaların toplanmasıyla uygulanacak tedavinin başarı oranı da azalır.
Tüm bu sebeplere bağlı olarak çatlatma iğnesinin uygulama saatini ve şeklini çok iyi belirlemek ve uygulamayı eksiksiz yapmak büyük öneme sahiptir. Hastaların kuşkuya düştüğü durumlarda ise mutlaka doktoru ile iletişime geçmesi gerekir.
Yumurta Çatlatma İğnesi Ne Zaman Yapılır?
Yumurta çatlatma iğnesi genellikle kadınların yumurtlama dönemini takip etmek ve yumurtlamayı uyarabilmek için yapılan bir işlemdir. İçerisinde insan koryonik gonadotropin hormonu bulunan bu ilaç, kadın doğum uzmanı tarafından belirlenmiş takvime göre uygulanmalıdır. Uzman doktor, yumurtanın gelişimini takip eder ve belirli bir olgunluk gözlemlediğinde ise hastaya uygulama için net bir tarih verir.
Bu işlemle yumurtaların çatlatılması için beklenen olgunluk ortalama 16-20 milimetre kadardır. Bazı durumlarda anne adayına yumurta geliştirici ilaçlar uygulanabilir. Bu sayede yumurtanın, gerekli olgunluğa erişmesi sağlanır. Bu süreçte yumurtanın çatlatma işlemine hazır olup olmadığı ultrason ile yapılan muayenelerle anlaşılabilir. Böylelikle uygun zamanda ve uygun dozda iğne uygulanabilir.
Yumurtlama çatlatma iğnesi, genellikle yumurtlama öncesi 24-36 saat içinde uygulanmalıdır. Bu süreç, anne adayının adet döngüsü ve doktorun önerisi ile belirlenir. Yumurtlama takibi ve çatlatma işlemi genellikle doğurganlık tedavisi alanında uzmanlaşmış doktorlar tarafından takip edilir. Tedavinin diğer aşamaları ve iğnenin zamanlaması hakkında daha fazla bilgi için doktorunuza danışmanız gerekir.
Yumurta Çatlatma İğnesi Nasıl Uygulanır?
Tüp bebek tedavisinde pek çok aşama yer almaktadır. Bunların başında ise yumurtaların uyarılması yer alır. Bu kapsamda çatlatma iğnesi uygulaması genellikle klinik ve hastane ortamında yapılmaktadır. Ancak, gerekli durumlarda doktor kontrolü altında evde de uygulanabilmektedir. Bu iğneler eczanelerden soğuk akü ile alınması nedeni ile evde uygulanacaksa uygulama zamanına kadar buzdolabının normal katında bekletilmesi gerekir.
Uygulama yapılacağı zaman, iki elde kısa süreli ve hafif olacak şekilde ovuşturularak ısıtılması önemlidir. Bu aşamadan sonra ise enjekte edilebilir. İğne vücutta birkaç farklı bölgeye uygulanabilmektedir. Bu bölgeler ise kalçanın üst kısmı, üst kol ve alt karın olabilir. Evde uygulanacak çatlatma iğnesinde ise dikkat edilmesi gereken uygulama adımları aşağıdaki gibidir:
- Ellerinizi iyice yıkamanız gerekir.
- İğnenin uygulanacağı bölgeyi alkolle temizlemelisiniz.
- İğne dik tutulmalı ve iğne ucunda kalan hava tamamen alınmalıdır.
- İğnenin uygulanacağı bölgede yüzey, bir elle hafifçe kavranmalı ve diğer elle de 90 derecelik açı oluşturulmalıdır.
- İğne, deri altı yağ dokusuna gelecek şekilde enjekte edilmelidir.
- Son aşamada ise iğne, gazlı bir bez ya da pamukla bastırılarak çıkarılmalı ve çıkarıldıktan sonra 10 saniye kadar gazlı bez ile beklenmelidir.
Yumurta Çatlatma İğnesi Sonrası Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Tüp bebek tedavisinde yumurta çatlatma iğnesini takiben 36 saat sonra ilişkiye girilmesi gerekir. Bir diğer seçenek ise yumurta dondurma işlemidir. Yumurta dondurma işlemine 36 saat sonunda geçilmesi gerekir. Bunun nedeni ise spermin 72-96 saat kadar canlılığını devam ettirmesidir. Genel olarak bu iğne yapıldıktan sonra yumurta çatlamış bile olsa spermlerin bir şekilde yumurtayı dölleme şansı mevcuttur.
Yumurta Çatlatma İğnesinin Yan Etkileri Nelerdir?
Yumurta çatlatma iğnesinin yan etkileri oldukça nadirdir. Bunun temel nedeni, iğne ile insandan elde edilen bir hormonun enjekte edilmesidir. Ancak bazı hastalarda, nadir de olsa riskli durumlara neden olabilir. Bu riskli durumlardan en önemlisi ise dış gebeliktir. Bu nedenle iğne uygulamasından sonra gebelik testi pozitif çıkan kişilerin kısa sürede doktor muayenesinden geçmesi son derece önemlidir. Dış gebeliğin yanı sıra görülebilecek diğer yan etkiler ise aşağıdaki gibidir:
- Hızlı kilo alma ve verme
- Şişkinlik
- Mide ağrısı
- İshal
- Yorgunluk
- Mide bulantısı ve kusma
- Halsizlik hissi
- İşlem yapılan bölgede ağrı, kızarma veya şişkinlik
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Yumurta Çatlatma İğnesi Nasıl Yapılır?” hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavisinde yumurta çatlatma iğnesi nedir, nasıl uygulanır ve tedavide çatlatma iğnesi ne zaman yapılır hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Dilerseniz görüşmek için web sitemiz üzerinden randevu oluşturabilirsiniz.
