Birçok insanın hayali evlenmek ve mutlu bir aileye sahip olmaktır. Bu sebeple mutlu bir evlilik sonrası çocuk sahibi olmak için planlar yaparlar. Ancak bazı çiftlerin planları istedikleri gibi gitmeyebilir ve bazı sağlık problemlerinden dolayı bebek sahibi olamayabilirler. Günümüzde farklı nedenlere bağlı olarak birçok insan bebek sahibi olmamaktadır. Öyle ki yapılan araştırmalara göre günümüzde bebek sahibi olmak isteyen her 5 çiftten 4’ü bebek sahibi olmak konusunda farklı zorluklar ile karşı karşıya kalmaktadır. Her geçen gün artan hava ve çevre kirliliği, genetiği ile oynanmış besin ürünlerinin ve sağlıksız yaşam tarzının da artmasının bunda etkisi büyüktür. Bilim insanları bebek sahibi olmak isteyen çiftler için çözüm aramak adına uzun yıllardır bilimsel araştırmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar doğrultusunda gebeliğin oluşumu ve gebeliğin oluşmasına engel olan durumlar ile ilgili çok önemli bilgiler elde edilmiştir. Kadın ve erkek üreme sisteminin nasıl çalıştığı, gebeliğin oluşumu için hangi aşamaların olduğu detaylı bir şekilde gözlenmiştir. Sağlıklı bir gebeliğin oluşabilmesi için ise beyin, rahim ve yumurtalıkların bir arada ve uyum içerisinde çalışabilmesi son derece önemlidir. Günümüzde doğal yollar ile gebeliğin oluşmasını engelleyen nedenlere bakıldığında gebeliğin oluşmasını engelleyen en önemli faktörlerin başında ise yumurta tembelliği gelmektedir. Bu yüzden yumurta tembelliği nedir, yumurta tembelliği belirtisi nelerdir soruları bebek sahibi olmakta zorlanan çiftlerin en çok merak ettikleri ve araştırdıkları sorular arasında yer almaktadır.
Yazımızda ise yumurta tembelliği belirtisi hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacak yumurta tembelliği nedir, neden olur, belirtileri nelerdir, nasıl teşhis edilir ve nasıl tedavi edilir konuları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalışacağız.
Yumurta Tembelliği Nedir?
Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre günümüzde üreme çağındaki kadınların %6 ile %8’inde yani neredeyse her 15 kadından birinde yumurta tembelliği görülmektedir. Bu yüzden yumurtalık tembelliği son zamanlarda da gösterdiği artış ile kadın hastalıkları arasında en sık görülen hastalıklar arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Her ne kadar halk arasında yumurtalık tembelliği olarak bilinse de aslında tıp dilinde polikistik over sendromu olarak bilinmektedir. PKOS olarak da bilinen polikistik over sendromu ya da yumurta tembelliği belirtisi özellikle doğurganlığı olumsuz yönde etkileyerek gebelik oluşumunu engellemesi ile ön plana çıkmaktadır. Ayrıca kadın vücudunda bazı sağlık problemlerine zemin hazırlayarak bu hastalıkların ortaya çıkmasına neden olan yumurta tembelliği, ciddiye alınması ve tedavi altına alınması gereken bir kadın üreme sistemi hastalığıdır.
Kadın üreme sistemi ile ilgili yapılan araştırmalarda gözlemlendiği üzere kız bebekler, dünyaya yumurta rezervlerine sahip olarak gelirler. Yani doğdukları anda milyonlarca yumurta hücresine sahiptirler. Ergenlik döneminin başlamasıyla birlikte ise yumurtalıklar ve hipofiz bezi, progesteron ve östrojen hormonları salgılamaya başlarlar. Böylece yumurtalıklarda bulunan yumurtalar da olgunlaşmaya ve döllenme için hazır hale gelmeye başlar ve ilk regl kanamaları görülür. Ergenlik dönemi başladıktan sonra ilk iki yıl yaşanan regl dönemi düzensizlikleri aslında normal olarak kabul edilir. Bunun nedeni ise üreme sisteminin tam olarak bir sisteme oturmasıdır. Ancak ergenliğin ilk dönemlerinde regl düzensizliklerine erkek tipi tüylenme, aşırı kilo alımı ya da aşırı sivilce oluşumu eşlik ediyor ise yumurta tembelliği yani polikistik over sendromu ihtimali üzerinde durulmalıdır. Bu belirtiler ergenlik döneminde yumurta tembelliğinin fark edilmesi ve tedavi edilmesi açısından son derece önem taşımaktadır.
Yumurta Tembelliği Neden Olur?
Yumurta tembelliği teşhisi alan kadınların en çok merak ettikleri ve araştırdıkları sorulardan biri yumurta tembelliği neden olur sorusudur. Ancak bu soruya net bir cevap bulamayabilirsiniz. Çünkü uzun süre yapılan bilimsel araştırmalara rağmen yumurta tembelliği yani polikistik over sendromunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda sadece var olan bazı faktörlerin hastalığın oluşumunda etkili olduğu düşünülmektedir. Risk faktörü olarak adlandırılan bu faktörlerin başında ise genetik faktörler ilk sırada yer almaktadır. Yapılan araştırmalar, ailesinde daha önce yumurta tembelliği hikayesi bulunan kadınlarda ailesel yatkınlık söz konusudur ve diğer kadınlara göre hastalığın görülme olasılığı çok daha yüksektir.
Genetik faktörlerin yanı sıra bir diğer önemli risk faktörü ise aşırı kilo alımı ve obezitedir. Fazla kilo alımı vücutta hiperinsülinemiye yani kanda insülin hormonu seviyesinin yükselmesine neden olmaktadır. Bu durum ise aynı zamanda vücutta androjen hormonu sentezinin artması anlamına gelir. Bütün bu durumlara bağlı olarak ise sonuç olarak vücutta bulunan cinsiyet hormonları miktarlarında dengesizlikler meydana gelmeye başlar. Bu durum yumurtlama tembelliği dahil olmak üzere yumurtalama problemlerinin ortaya çıkmasına neden olur. Yumurta tembelliği endokrin yani hormonal bir hastalık olduğu için hormonların dengesinin bozulmasına neden olabilecek bazı ilaçlar ya da zararlı kimyasallar içeren maddeler de hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Yumurta Tembelliğinin Belirtileri Nelerdir?
Sağlıklı bir üreme sistemine sahip olan kadınlarda bulunan hormon seviyeleri de belirli bir denge içerisindedir. Ancak bir çeşit endokrin yani hormon hastalığı olan yumurta tembelliği teşhisi alan kadınlarda hormon seviyelerinde dengesizlikler bulunur. Özellikle androjen hormonu seviyesinde yükselme söz konusudur. Hormon dengesizliklerinin yaşandığı hastalığın başlangıç dönemlerinde genellikle herhangi bir belirti söz konusu değildir. Ancak hormon seviyelerindeki dengesizlikler arttıkça ve hastalık ilerledikçe bazı belirtiler ortaya çıkmaktadır. Bu belirtiler her ne kadar hastalığın şiddetine göre kişiden kişiye değişkenlik gösterse de genellikle şu şekildedir:
- Regl kanamaları düzensizliği: Hastalığa sahip olan kadınlarda yumurtaların olgunlaşması ve çatlaması için gerekli hormonlar yeterli seviyede sağlanamamaktadır. Bu durumda yumurtalar tam olarak olgunlaşmadığı ya da çatlamadığı için progesteron hormonu üretilemez. Sonuç olarak bu durum regl kanamalarının düzensiz olmasına ya da hiç olmamasına neden olur. Regl kanamalarındaki düzensizlikler en sık görülen belirtilerden biri olduğu için en önemli belirti olarak kabul edilir.
- Tüylenme: Kadın vücudunda doğal olarak bulunan tüyler bu dönemde cinsiyet hormonlarındaki dengesizlikler nedeni ile değişime uğrayabilir. Kadınlarda bulunan ince açık renkli tüyler koyulaşabilir ya da daha da kalınlaşabilir. Ayrıca yine hormonal dengesizliklere bağlı olarak erkek tipi tüylenme olarak da bilinen dudak üstü, karın bölgesi, çene, kol ve bacak bölgesinde tüylenme ya da tüylerde kalınlaşma görülebilir.
- Kilo artışı: Yine hormonal dengesizliklere bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerden biri de aşırı kilo artışı problemidir. Hastalık teşhisi alan kadınların büyük bir çoğunluğu ya kilo vermeye ya da mevcut kilosunu korumaya çalışmaktadır.
En sık görülen bu belirtilerin yanı sıra görülen diğer belirtileri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
- 2 regl kanaması arasındaki dönemde görülen kanama ve lekelenmeler,
- Memelerde hissedilen büyüme, küçülme veya hassasiyet,
- Bebek sahibi olmamama, infertilite ( kısırlık),
- Yüz, göğüs ve sırt bölgesi başta olmak üzere vücutta yağlanma ve sivilce oluşumu,
- Saç dökülmesi,
- Ses kalınlaşması,
- Yüksek tansiyon,
- Uyku apnesi,
- Tekrarlayan düşük doğumlar,
Görüldüğü üzere yumurta tembelliği belirtisi kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilecek ve diğer sağlık problemlerine de neden olabilecek belirtilerdir. Bu yüzden belirtiler ortaya çıkmaya başladığı anda teşhis ve tedavi için en kısada bir doktora başvurulması son derece önemlidir.
Yumurta Tembelliği Nasıl Teşhis Edilir?
Yumurta tembelliği belirtisi söz konusu olması durumunda hastalığın teşhis edilebilmesi için öncelikle konusunda tecrübeli bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalısınız. Hastalıktan şüphelenilmesi durumunda teşhisin konması için ise öncelikle hastanın öyküsü dinlenerek klinik değerlendirme yapılmaktadır. Eğer hastada hastalığın önemli belirtileri olarak kabul edilen regl kanaması düzensizlikleri, sesin kalınlaşması, erkek tipi tüylenme söz konusu ise doktorunuz direkt olarak yumurta tembelliği ihtimali üzerinde duracaktır. Bu durumda pelvik muayene ve ultrason görüntülenmesi ile rahim detaylı bir şekilde incelenir. Ayrıca söz konusu hormonal bir hastalık olduğu için kesin teşhis için hormon seviyeleri de detaylı bir şekilde kontrol edilecektir. Regl kanamasının 3. Günü gerçekleştirilen kan testinde yumurtalama döngüsünü direkt olarak etkileyen FSH ve LH hormon seviyeleri, östrojen hormonu ve erkeklik hormonu seviyelerindeki anormallikler tespit edilecektir.
Ayrıca hastalığın teşhis edilmesinde en önemli kriterlerden biri de yumurtlamanın olmaması nedeni ile dengesini kaybeden hormon seviyelerinin neden olduğu kist oluşumlarıdır. Yapılan ultrason görüntülemelerinde bu duruma bağlı olarak yumurtalığın tekinde veya her iki yumurtalıkta da kistler görülecektir. Hastalığın kesin teşhis edilebilmesi için tek bir yumurtalıkta kistlerin görülmesi de yeterli kabul edilmektedir.
Yumurta Tembelliği Nasıl Tedavi Edilir?
Yumurta tembelliği için tercih edilen tedavi yöntemleri kişiden kişiye değişkenlik gösterebilmektedir. Bunun en önemli nedeni ise kişinin sahip olduğu hastalığın şiddet seviyesi ve hastalığın neden olduğu ikincil sağlık problemleridir. Hastanın bir yandan hastalık için tedavi görürken bir yandan da hastalığın neden olduğu ikincil sağlık problemleri için tedavi görmesi gerekebilir. Bu durumda kişiye özel bir tedavi planlaması yapılması gerektirmektedir. Hastalığın tedavisinde öncelikli uygulanan tedavi yöntemlerinin başında ise hormonal dengenin sağlanması gelmektedir. Özellikle kan dolaşımında normalin üzerinde miktarda bulunan erkeklik hormonu miktarının düşürülmesi amaçlanır. Bunun için ilaçla tedavi yöntemlerinden faydalanılır. Eğer hastada aşırı kilo alımı söz konusu ise hormon tedavisinin yanı sıra bir yandan da diyetisyenden destek alması istenebilir. Hastanın ideal kilosuna ulaşması kandaki insülin hormonu düzeyinin normal seviyelere ulaşması ve diğer hormonların da dengelenmesi açısından son derece önemlidir.
Hastalığın en önemli belirtilerinden biri olan regl kanaması düzensizlikleri, erkek tipi tüylenme ya da sivilce oluşumu gibi sağlık problemleri için ise genellikle doğum kontrol hapları tedavi yöntemi olarak tercih edilmektedir. Doğum kontrol hapları aynı zamanda rahim içi tabakasının kalınlaşması ve buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek sağlık problemlerinin önlenmesi açısından da fayda sağlamaktadır. Hastalığın tedavisi ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri de hastalığın gebelik oluşumu üzerindeki olumsuz etkisidir. Uygulanan tedavi yöntemleri sayesinde hastalık kontrol altına alındıktan sonra hastalığa bağlı oluşan kısırlık durumu da ortadan kalkacaktır. Ayrıca yumurta tembelliği tedavisi gören hastalar tüp bebek merkezine başvurarak tüp bebek tedavisi ile de bebek sahibi olabilirler. Görüldüğü üzere hastalığın kişide neden olduğu sağlık problemlerine göre uygulanması gereken tedavi yöntemleri farklılık gösterebilmektedir. Tedavi için dikkat edilmesi gereken en önemli detay hastalığın belirtileri söz konusu olduğunda en kısa sürede konusunda uzman bir doktora başvurmak olacaktır.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “yumurta tembelliği belirtisi ” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve yumurta tembelliği belirtisi konusu hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
