Kadın üreme sistemi, iç genital organlar ve dış genital organlar olmak üzere farklı birçok organın bir araya gelmesi ile oluşan bir sistemdir. Ayrıca kadın üreme sisteminin sağlıklı bir şekilde işlevlerini yerine getirebilmesi için bu organların hem birbirleri ile hem de beyinde bulunan bazı kısımlarla birlikte çalışması gerekmektedir. Kadın üreme sistemi her ne kadar oldukça karmaşık görünse de bilim insanlarının çok uzun yıllardır yaptıkları çalışmalar sonucunda kadın üreme sistemi ile ilgili birçok önemli bilgi elde edilmiştir. Böylelikle kadın üreme sisteminde ortaya çıkan rahatsızlıkların anlaşılması ve tedavi yöntemleri geliştirilmesi ile ilgili çok önemli gelişmeler yaşanmıştır. Kadın üreme sisteminde görülen rahatsızlıklardan biri de adenomyozis hastalığıdır. Özellikle ilerleyen yaşlarda kadınlarda sıkça görülen kadın üreme sistemi rahatsızlıklarından biri olan adenomyozis 40- 50 yaş aralığındaki kadınların neredeyse %30’unda görülmektedir. Yazımızda ise adenomyozis hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmanızı sağlayacak adenomyozis nedir, tanısı nasıl konur, tedavi gerektirir mi ve adenomyozis rahatsızlığının gebelik üzerindeki etkileri nelerdir soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalışacağız.
Adenomyozis Nedir?
Adenomyozis tanısı alan kadınların en çok merak ettikleri ve araştırdıkları soruların başında adenomyozis nedir sorusu gelmektedir. Kadın üreme sistemine baktığımızda en önemli organlardan biri uterus yani rahimdir. Rahmin iç kısmında ise endometrium adı verilen bir rahim içi zarı bulunmaktadır. Endometrium yani rahim içi zarı adet döngüsüyle birlikte her ay kendisini yenileyen bir yapıya sahiptir. Adet dönemi boyunca rahim içi zarı döllenmiş yumurtanın tutunabilmesi için kalınlaşır. Ancak döllenme gerçekleşmez ise eski haline döner yani incelir ve incelme sırasında kopan dokular adet kanaması ile vücuttan atılır. Rahmin iç yüzeyini kaplayan ve adet kanaması ile her ay atılan rahim içi zarının, rahim kas tabakasına doğru ilerleyerek rahim kasına yerleşmesi durumuna ise adenomyozis adı verilmektedir. Rahim kas dokusu arasına doğru ilerleyen ve yerleşen rahim içi zarı, kas dokusu içerisinde normal rahim iç zarı gibi davranmaya devam eder. Bu durum adenomyozis rahatsızlığına sahip kişide ağır ve uzun süren adet sancılarına, adet döneminde şiddetli kramplara ve karın bölgesinde basınç ve şişliğe neden olabilmektedir.
Adenomyozis Tanısı Nasıl Konur?
Adenomyozis çoğu zaman iyi huylu bir rahatsızlık olarak kabul edilir. Ancak hastalığın şiddetine göre cerrahi müdahale gerektiren ya da kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyecek durumlara da neden olabilmektedir. Bu yüzden adenomyozis şüphesi bulunduğu takdirde tanısı konması ve gerekli tedavinin uygulanması son derece önemlidir. Kişide adenomyozis rahatsızlığının önemli belirtilerinden olan ağrılı ve uzun süren, şiddetli kramplar eşliğinde adet kanamaları söz konusu ise doktor hastanın tıbbi öyküsünü dinledikten sonra adenomyozis tanısı için öncelikle jinekolojik muayene yapacaktır. Böylece rahmin büyüklüğü ve hassasiyeti kontrol edilir. Çünkü adenomyozis rahatsızlığında rahim dokusuna doğru ilerleyen rahim içi duvarı rahim büyümesine neden olacaktır. Ayrıca adenomyozis tanısı için kullanılan testler ve görüntüleme yöntemleri de bulunmaktadır.
Adenomyozis tanısı için en çok tercih edilen görüntüleme yöntemlerinden biri ultrasonografi yöntemidir. Ultrasonografi yöntemi her ne kadar kesin tanı için yeterli olmasa da en azından diğer hastalıkların elenmesi açısından bilgi vermektedir. Kullanılan bir diğer görüntüleme yöntemi ise MRI yani manyetik rezonans görüntüleme yöntemdir. Görüntüleme yöntemleri ile tanı koyulamayan durumlarda ise kesin tanı için endometrial biyopsi tercih edilmektedir. Rahim içerisinden alınan doku örneği üzerine yapılan testler sayesinde kesin olarak adenomyozis tanısı konulabilmektedir.
Adenomyozis Tedavi Gerektirir Mi?
Adenomyozis rahatsızlığında hastalığın şiddetine göre tedavi edilmesi gereken durumlar ortaya çıkabilmektedir. Hastalığın şiddetinin yüksek olduğu durumlarda adet döneminde görülen ağrı, sancı ve kramplar, adet kanamasının uzun sürmesi kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Ayrıca bebek sahibi olmayı düşünen kadınlarda da gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için adenomyozis rahatsızlığının tedavi edilmesi gerekebilir. Eğer hastalık hafif şiddette seyrediyor ise genellikle ilaçla tedavi yöntemi tercih edilmektedir. Adenomyozis rahatsızlığının neden olduğu ağrıları hafifletmek için genellikle antienflamatuar ilaçlar tercih edilmektedir. Kullanılan bir diğer tedavi yöntemi ise hormon tedavisidir. İlaçlı spiral, doğum kontrol hapı gibi hormon içeren aracılar ile kanama ve ağrı kontrol altına alınmaya çalışılır. Bu iki yöntemin yanı sıra rahmi besleyen atardamarların tıkanması ile kan akışının kesilmesi ve adenomyozis dokusunun küçülmesini sağlayan Uterin arter embolizasyonu ve rahmin komple alınması anlamına gelen histerektomi işlemi ise diğer tedavi yöntemleri arasında yer almaktadır.
Adenomyozis‘in Gebelik Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Kadın üreme sistemi ile ilgili rahatsızlıklar konusunda kadınları en tedirgin eden konuların başında söz konusu rahatsızlığın gebelik üzerindeki etkileri gelmektedir. Bebek sahibi olmak isteyen ve adenomyozis tanısı almış kadınlar için de bu durum geçerlidir. Yapılan araştırmalara göre adenomyozis durumunun gebeliğin oluşması ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. Ancak yine yapılan araştırmalara göre kısırlık için bir risk faktörü olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca Adenomyozis, döllenmiş yumurta yani embriyonun rahim içerisine tutunmasını zorlaştırmaktadır. Embriyo tutunmayı başarsa bile gebeliğin ilerleyen sürecinde bebeğin tutunmasını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Adenomyozis tanısı alan kadınlarda görülen erken düşük oranı normal kadınlara oranla iki kat daha fazladır. Bu yüzden her ne kadar gebeliğin oluşumunda bir etkisi olmasa da gebeliğin devam etmesini olumsuz yönde etkilemektedir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Adenomyozis nedir ” konusu hakkında en çok merak edilen ve araştırılan sorular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve Adenomyozis nedir konusu hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
