Günümüzde neredeyse her yıl binlerce çift bebek sahibi olmaya karar verdiğinde çeşitli problemlerle karşılaşarak doğal yollar ile bebek sahibi olamamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan tanımlamaya göre ise bir yıl boyunca çiftlerin korunmasız ve düzenli olarak cinsel ilişkiye girmelerine rağmen gebeliğin oluşmaması ise infertilite olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca bu süre 35 yaş ve altı için bir yıl iken kadınlarda ilerleyen yaşla birlikte yumurta rezervlerinin azalması söz konusu olduğu için 35 yaş üzerinde 6 ay, 40 yaş ve üzeri için ise 3 ay olarak kabul edilmektedir. İnfertilite ya da halk arasında daha çok bilinen adı ile kısırlık, her ne kadar insan hayatını tehlikeye atan hayati bir sağlık problemi olmasa da bebek sahibi olmak isteyen çiftler için özellikle psikolojik olarak olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bilim insanları uzun yıllardır bebek sahibi olmak isteyen ancak doğal yollar ile bebek sahibi olamayan çiftler için oldukça başarılı çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmalar sonucunda aşılama tedavisi, tüp bebek tedavisi gibi çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlayan yardımcı üreme teknikleri geliştirmişlerdir. Yazımızda aşılama tedavisi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olmanızı sağlayacak aşılama tedavisi nedir, aşamaları nelerdir, aşılama tedavisi ne kadar sürer, sonuçları ve başarı oranları hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Aşılama tedavisi, çiftlerin doğal yollar ile bebek sahibi olamadıkları bazı durumlarda, gebeliğin oluşmasına yardımcı olan bir çeşit yardımcı üreme tekniğidir. İnfertilite tanımlamasına göre belirlenen sürelerde gebelik oluşumu söz konusu değilse, konusunda uzman doktorlar çiftlerin bebek sahibi olmasını sağlamak için aşılama tedavisini önerebilirler. Aşılama tedavisi ise en basit tanımı ile baba adayından alınan sperm hücresinin aşılama yöntemi ile anne adayının rahmine aktarılması olarak tanımlanabilir. Her ne kadar basit bir işlem gibi görülse de aslında gebeliğin oluşma şansını artırmak için bazı detaylara dikkat edilmesi son derece önemlidir.
Aşılama Tedavisi Aşamaları Nelerdir?
Aşılama tedavisi nedir sorusuna cevap verebilmek için, öncelikle aşılama tedavisinin aşamalarını bilmek gerekir. Aşılama tedavisine karar veren ya da aşılama tedavisi konusunda kararsız kalan çiftlerin en çok merak ettikleri soruların başında aşılama tedavisi aşamaları nedir sorusu gelmektedir. Aşılama tedavisine başlamadan önce yapılan muayeneler, görüntülemeler, testler ve değerlendirmeler ile çiftin aşılama tedavisi için uygunluğuna karar verilmektedir. Bunun için ise kadınlarda öncelikle rahim ve fallop tüplerinde aşılama sonrası gebeliğin oluşmasına neden olabilecek bir durum olup olmadığı kontrol edilir. Çünkü fallop tüplerinde herhangi bir tıkanıklık ya da yapışıklık olması gebeliğin oluşumunu olumsuz olarak etkileyebileceği gibi rahim ile ilgili problemlerde gebelik oluşsa bile devam etmesi konusunda sorunlara neden olabilmektedir. Erkeklerde ise spermiogram yani sperm testi ile erkeğin sahip olduğu sperm hücrelerinin sağlığı ile ilgili bilgiler elde edilir. Böylelikle sperm hücresinde aşılama tedavisi için herhangi bir problem olup olmadığı kontrol edilmiş olur. Gerekli bütün testler ve değerlendirmelerden sonra ise aşılama tedavisine başlanır. Genel olarak bakıldığında ise aşılama tedavisi 3 aşamadan oluşmaktadır. Bunlardan kısaca bahsedecek olursak:
- Yumurtaların uyarılması
Bu aşama her ne kadar aşılama tedavisinin ilk aşaması olarak karşımıza çıksa da uygulanması kadının sahip olduğu yumurta rezervine ya da yumurtlama düzenine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Eğer kadın sağlıklı bir yumurtlama düzenine ve yeterli yumurta rezervine sahip ise yumurtaların uyarılmasına ihtiyaç duyulmayabilir. Ancak yumurtlama ile ilgili sağlık problemleri, düzensizlikler ya da yumurta rezervinde düşüş söz konusu ise doktor yumurtalıkların uyarılmasını isteyebilir.
- Sperm hücresinin alınması
Kadının yumurtlaması için doğru zaman ve doğru şartlar sağlandığı takdirde baba adayından sperm hücresi alınması işlemi gerçekleştirilir. Bu aşamada baba adayından meni örneği vermesi istenir. Sonrasında ise gebelik oluşma ihtimalini arttırmak için meni yıkanarak sperm hücreleri dışında bütün maddelerden temizlenir. Elde edilen sperm hücreleri arasından ise en sağlıklı ve kaliteli olanlar seçilir.
- Aşılama işlemi
Bu aşamada anne adayının vajinasına spekulum adı verilen alet yerleştirilerek işlemin gerçekleştirilmesi için gerekli açıklık sağlanır. Sonrasında ise ince bir plastik kanül yardımı ile baba adayından alınan sperm hücreleri anne adayının rahminin içerisine bırakılır. Böylelikle aşılama tedavisi tamamlanmış olur.
Aşılama Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Aşılama tedavisi ile ilgili en çok merak edilen sorulardan biri de aşılama tedavisi ne kadar sürer sorusudur. Çünkü çiftler bir an evvel tedaviyi gerçekleştirmek ve sonucunu öğrenmek isteyebilirler. Aslında aşılama tedavisi son derece kısa süren bir işlemdir. Ancak tedavi öncesi ve sonrasına etki eden bazı faktörler tedavinin süresini etkileyebilmektedir. Öncelikle çiftler aşılama tedavisine karar verdikleri andan itibaren kadının yumurtlama döneminin takip edilmesi gerekmektedir. Aşılama işleminde anne rahmine aktarılan sperm hücresinin yumurta ile denk gelmesi ve gebeliğin oluşabilmesi için yumurtlama döneminin takibi son derece önemlidir. Bu durumda tedavi için karar verilmiş olsa bile anne adayının yumurtlama dönemi için beklenmesi gerekebilir. Ayrıca aşılama tedavisi öncesinde tedavinin başarılı bir şekilde sonuçlanmasına engel olabilecek ancak tedavi ile ortadan kaldırılabilecek sağlık problemleri söz konusu ise gerekli şartların sağlanabilmesi için de çiftlerin bir süre beklemesi gerekebilir. Bu yüzden aslında aşılama tedavisine karar verildiği andan itibaren uygulanmasına kadar geçen süre kişiden kişiye değişkenlik gösterebilmektedir.
Ayrıca aşılama işlemi gerçekleştikten sonra işlemin başarılı olup olmadığını öğrenmek için yani gebelik testi uygulamak için de çiftlerin beklemesi gereken 2 haftalık bir süre bulunmaktadır. Çiftlerin bu süre öncesinde gebelik testi yaptırması tavsiye edilmemektedir. Çünkü 2 hafta öncesinde yapılan gebelik testi negatif sonuç vererek çiftleri olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Gebelik oluştuktan sonra kadın vücudu beta HCG ya da bilinen diğer adı ile hamilelik hormonu salgılamaya başlar. Kanda yapılan testlerde de aslında bu hormon seviyesi kontrol edilir. Ancak bu hormon 2 hafta süre içerisinde istenilen seviyeye gelir ve hamilelik hakkında kesin bir bilgi sağlanır. Bu yüzden aslında gebelik testi sonucunun da alınması ile aşılama tedavisi sonlanmış olur.
Aşılama Tedavisi Sonuçları ve Başarı Oranları
Her tedavi yönteminde olduğu gibi aşılama tedavisinde başarı oranları ve sonuçlarını etkileyen faktörler bulunmaktadır. Gebeliğin doğal yollar ile oluşmasında nasıl ki etki eden faktörler söz konusu ise bu durum aşılama tedavisi için de geçerlidir. Genel olarak bakıldığında ise aşılama tedavisi sonuçları ve başarı oranını etkileyen faktörler arasında kadının sahip olduğu yumurta rezervi ve erkek üreme hücresi olan sperm kalitesi gelmektedir. Kadında yaş ne kadar erken olur ise yumurta rezervi o kadar yüksek olacağı için aşılama tedavisinin gebelik ile sonuçlanması da o kadar yüksek olacaktır. Aynı şekilde anne adayının rahmine bırakılan sperm sayısı ne kadar fazla ve spermler ne kadar sağlıklı ise tedavinin olumlu bir şekilde sonuçlanma ihtimali de aynı oranda fazla olacaktır.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “aşılama tedavisi nedir” hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek tedavi süreci ve aşılama tedavisi konusunda daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir dilerseniz görüşme için randevu oluşturabilirsiniz.