Jinekolojik kanserler kadınların en fazla yaşadıkları hastalıkların başında gelmektedir. Jinekolojik kanserlere karşı korunma yöntemleri her kadının mutlaka bilmesi gereken bilgilerin başında gelmektedir. Kalem bebek olarak yazımızda jinekolojik kanserler nelerdir, risk faktörleri nelerdir, jinekolojik kanserler nasıl önlenir gibi soruların cevaplarını sizler için yanıtladık.
Jinekolojik Kanserler Nelerdir?
Jinekolojik kanser, bir kadının üreme organlarında başlayan herhangi bir kansere verilen addır.
Uzun yıllar boyunca jinekolojik kanserler literatürde, yalnızca sınırlı tedavi seçenekleri bulunana kadar önlenemeyen veya saptanamayan kanser türleri olarak geçmekteydi.
Artık, modern testlerin, taramaların ve genetik keşiflerin ortaya çıkmasıyla, doktorlar erken teşhisin mümkün olduğunu ve birçok jinekolojik kanser türünün önlenebileceğini keşfettiler.
Jinekolojik kanser risklerini, sizin ve sevdikleriniz için en iyi korunma biçimlerini ve olası belirti ve semptomlarını sizin için derledik.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Aşağıdakiler önemli risk faktörleridir:
Aile Öykünüz: Yumurtalık kanseri için bilinen en güçlü risk faktörü aile öyküsüdür. Şimdi, beş yumurtalık kanseri vakasından birinin , nesilden nesile aktarılan BRCA1 ve 2 gibi yumurtalık kanserine yatkınlık genlerinde meydana gelen mutasyonlardan kaynaklandığını tahmin ediyoruz.
Endometriyal kanser ayrıca bazı ailelerde, çoğunlukla Lynch sendromu ile birlikte görülür. Lynch sendromu, endometriyal, yumurtalık ve kolon kanseri riskinin artmasıyla bilinen kalıtsal bir kanser sendromudur .
Obezite: Artan obezite ile birlikte, özellikle endometriyal kanserde önemli bir artış görülüyor. Obezite, östrojen üretiminde ve kronik inflamasyonda artışa neden olur, bu da uterusun (endometrium) iç duvarını etkileyebilir ve bu kanser için daha büyük bir riske yol açar.
Yaş: Jinekolojik kanserlerin çoğunluğu için, bir kadının riski 60 yaşın üzerinde en yüksektir.
HPV: HPV, jinekolojik kanserle çok güçlü bağları olan cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Neredeyse tüm rahim ağzı kanseri vakalarına HPV neden olur ve hastalığın birçok türü de vajina ve vulvar kanserine neden olabilir . Ancak HPV aşısı ile rahim ağzı kanserleri büyük ölçüde önlenebilir.
Jinekolojik Kanserler Nasıl Önlenir?
Jinekolojik kanser risklerinizi bilmek, önerilen testler, taramalar ve önleme için mevcut olan aşılardan geçtiği için çok önemlidir.
Pap Testleri: Pap testi, özellikle HPV testi ile birleştirildiğinde mevcut olan en değerli rahim ağzı kanseri tarama aracıdır. Pap testleri ve HPV testi, servikste kanser öncesi değişikliklerin kansere dönüşmeden tespit edilmesini sağlayabilir.
- 21 ila 29 arasındaki kadınlar için her üç yılda bir Pap testleri önerilir.
- 30 yaş ve üstü kadınlar için her beş yılda bir HPV testi (birlikte test olarak bilinir) ile birlikte Pap testleri önerilir.
- Düşük riskli olarak kabul edilirlerse, 65 yaş üstü kadınlar için tarama durdurulabilir.
Sağlıklı Diyet ve Yaşam Tarzı: Endometrium kanseri için önemli bir risk faktörü olarak tanımlanan obezite ile sağlıklı bir diyet ve yaşam tarzını sürdürmek önemlidir.
HPV Aşısı: HPV aşısı, rahim ağzı kanserini önlemede değerli bir araçtır. Amerikan Pediatri Uzmanları Akademisi tarafından yakın zamanda yayınlanan çığır açan bir çalışmada aşılama, genç kızlarda HPV oranını yüzde 63 ve 20 ila 24 yaş arası kadınlarda yüzde 34 oranında azalttığı gözlemlendi. HPV aşısı genellikle 11 ile 26 yaş arasındaki kadın ve erkeklere önerilir.
Jinekolojik Kanserlerin Potansiyel Belirtileri Nelerdir?
Kadınların gözlemleyebileceği birçok jinekolojik kanser belirtisi vardır: anormal kanama, pelvik ağrı ve şişkinlik gibi.
Ancak, bunlar genellikle diğer, daha iyi huylu durumların belirtileri olabilir, bu yüzden telaşlanmamak önemlidir. Yine de bir şey hissettiğinde doktoruna bir şey söylemelisiniz. Aşağıdaki semptomlar jinekolojik kanserlerin belirtileri olabilir.
- Rahim ağzı kanseri: Anormal kanama (adet döneminizle ilgili olmayan herhangi bir vajinal kanama), normalden daha ağır ve/veya daha uzun adet kanaması, menopoz sonrası kanama, ilişki sırasında ağrı ve kanama.
- Endometriyal Kanser: Anormal kanama, menopoz sonrası kanama, zor veya ağrılı idrara çıkma, cinsel ilişki sırasında ağrı, pelvik bölgede ağrı ve/veya kitle.
- Yumurtalık Kanseri: Alt karın bölgesinde şişkinlik veya şişkinlik hissi; iştah kaybı; gaz, hazımsızlık ve mide bulantısı; sık idrara çıkma; anormal vajinal kanama
- Vajinal Kanser: Anormal kanama, idrar yapmada zorluk, ilişki sırasında ağrı, pelvik ağrı, kabızlık, hissedebileceğiniz bir kitle
- Vulvar Kanseri: Sürekli kaşıntı; vulvanızın renginde değişiklik; adetle ilgili olmayan kanama veya akıntı; palpe edilebilen nodül, kitle veya yara.
Risk faktörlerinin farkında olmak, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, rutin test ve taramalardan geçmek ve olası belirti ve semptomları araştırmak jinekolojik kanserleri önlemenize ve tespit etmenize yardımcı olabilir.
