Tüp bebek tedavisi, birçok çiftin çocuk sahibi olmasına yardımcı olan bir süreci kapsar. Bu tedavinin en temel adımı olan tüp bebek transfer süreci, birçok anne ve baba adayının bilgi sahibi olmak istediği konulardan biridir. Tüp bebek transfer süreci, yumurtanın sperm tarafından döllenmesi sonucu embriyonun oluşması ile başlar. Embriyo, tüp bebek tedavisinde laboratuvar ortamında sperm ve yumurtanın birleştirilmesiyle elde edilebilir. Tüp bebek tedavisinde embriyo transferi, oluşturulan embriyonun rahim içine yerleştirilmesi işlemini kapsar.
Bu yazımızda ise tüp bebek transfer süreci, süreç için gerekli hazırlıklar, transfer öncesi ve sonrası dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili bilgi sahibi olmanızı sağlayacak adımlar hakkında detaylı bilgiler vermeye çalışacağız.
Tüp Bebek Transferi Nedir? Adım Adım Süreç ve Hazırlıklar
Embriyo transferi olarak adlandırılan tüp bebek transferi, tüp bebek tedavisinde en kısa sürede tamamlanan aşama olarak bilinmektedir. Yaklaşık olarak 5 dakika süren transfer işleminin süresi kısadır ancak titizlik ve uzmanlık isteyen bir süreçtir. Transfer sürecinde yapılabilecek en ufak hata dahi tedavinin gidişatını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle yalnızca uzman ve tecrübeli kişiler tarafından yapılması gereken bir işlemdir.
Embriyo transferinde, anne adayının daha sakin hissetmesi açısından lokal anestezi uygulanabilir. Genel anestezi uygulanmasına gerek yoktur. Embriyo transferinden sonra anne adayının işlemin gerçekleştiği merkezde bir süre dinlenmesi gerekir. Tüp bebek transfer sürecinde süreç ve hazırlıklar genel olarak aşağıdaki gibidir:
Ön görüşme: Bu süreç, anne ve baba adaylarının tedaviye başlayacakları doktor ile yaptığı ilk görüşmedir. Bu görüşmede, çiftin geçmiş deneyimleri ile daha önce yapılan test ve tahliller üzerinde durulur.
Muayene ve test süreci: Görüşme sonrasında anne adayı muayene edilir. Hem anne hem de baba adayından bazı testler talep edilir.
Yumurta üretimi: Tedavi için ön hazırlık yapıldıktan sonra, anne adayının adet döneminin 2. veya 3. gününün gelmesi beklenir. Daha sonra ise tüp bebek tedavisine başlanır. Bu süreçte anne adayının 8-10 gün arasında doktorun önerdiği hormon iğnelerini kullanması gerekir.
Düzenli kontroller: Doktorun verdiği hormon iğneleri ile gelişen folikül yapıları, rutin kontroller ile gözlemlenir.
Çatlatma iğnesi: Yapılan hormon takviyesi sonrası çatlatma iğnesi (HCG) kullanılır ve bu iğne ile 34-46 saat içinde yumurtaların olgunlaşması hedeflenir. Bu iğne, yumurta toplama işlemi için uygun saatin belirlenmesine yardımcı olur.
Yumurta toplama (OPU): Çatlatma iğnesinin yapılmasından sonra olgunlaşan yumurtalar ameliyathane ortamında toplanır. Bu işlem sırasında anestezi uygulandığı için ağrı hissedilmez.
Sperm alınması ve embriyo oluşturma: Yumurta toplama işlemi ile aynı gün baba adayından sperm örneği alınır. Ayırt edilen sağlıklı spermler anne adayının yumurtalarını enjekte edilir. Bu sayede embriyolar oluşturulur.
Embriyo takibi: Sperm ile döllenen yumurtalar embriyolara dönüşür. Bu embriyolar, “embriyoskop” ile takip edilir ve en kaliteli olanları seçilir.
Embriyo transferi süreci: Embriyo takibi sürecinde gelişmiş en kaliteli olan embriyolardan biri seçilir. Seçilen bu embriyo, anne adayının rahmine transfer edilir. Bu işlem sırasında anestezi uygulanmaz. Ancak, anne adayının idrarını tutuyor olması gerekir. Transfer işlemi sonrası, anne adayı 30 dakika kadar gözetim altında tutulduktan sonra taburcu edilir.
Tüp Bebek Transferi Öncesi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tüp bebek transferi öncesi ve sonrasında dikkat edilmesi gereken bazı önemli kriterler bulunmaktadır. Bu kriterleri bilmek, sağlıklı ve bilinçli bir gebelik süreci yaşamanıza olanak tanır.
Tüp bebek transferi öncesi dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:
- Embriyo transferi günü, idrara sıkışık olmanız son derece önemlidir.
- Progesteron ilacınızı (vajinal fitil) kullanmadan işleme gelmemeniz gerekir.
Tüp bebek transferi sonrası dikkat edilmesi gerekenler ise genel olarak aşağıdaki gibidir:
- Tüp bebek tedavisinde embriyo transferi sonrasında klinikte 30 dakika istirahat edilmesi yeterli olacaktır.
- Transfer sonrası yatak istirahati süresi ise bilinenin aksine, gebe kalma açısından önem arz etmemektedir. Yapılan araştırmalar, embriyo transferi sonrası sürekli yatak istirahatinin başarı şansını artırmadığını göstermiştir.
- Embriyo transferinin ardından 1-2 günlük dinlenme sonrası günlük hayatınıza dönebilirsiniz.
- Gebelik testi yaptırana kadar ağır spor, ağır iş, ağır yük kaldırma ve buna benzer aktivitelerden uzak durulması gerekir. Ancak, bu süreç içerisinde sürekli olarak istirahat etmeye gerek yoktur. Hafif ev işleri yapılabilir, duş alınabilir, araba ve uçak yolculuğu dahi yapılabilir. Seyahat edilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.
- Embriyo transferi yapıldıktan 12 gün sonra kanda gebelik testi (Beta-HCG) yapılması gerekir. (Transfer günü hesaplamaya dahil değildir.)
Tüp Bebek Transferi Bilmeniz Gerekenler
Tüp bebek transfer sürecinde başarı oranlarını etkileyen birçok kriter vardır. Bu kriterlerden biri de tüp bebek merkezinin başarılı olmasıdır. Tüp bebek merkezinin laboratuvar teknolojisinin yanı sıra tedavi olanaklarının geniş yelpazeye sahip olması, embriyo gelişim sürecini ve oluşan embriyoların kalitesini direkt olarak etkiler.
Kaliteli embriyolar elde edebilmek için yumurtaların toplandıktan sonra hazırlık aşamasının da tamamlanması son derece önemlidir. Bunun için de kaliteli spermlerin seçilmesiyle birlikte yumurtanın spermle döllenme aşamasının da dikkatli ve tecrübeli embriyologlar tarafından yapılması gerekir. Bununla birlikte laboratuvarda kullanılan yüksek teknolojik cihazlar ve teknikler tüp bebek başarı oranında önemli bir role sahiptir. Özellikle yüksek çözünürlük ve büyütmeye sahip mikroskop altında en iyi sperm seçilebilmektedir. Bunun için IMSI yöntemi ve yumurtanın spermle döllenmesi işleminde kullanılan ICSI (mikroenjeksiyon) işlemi ile çok yüksek oranda döllenme başarısı elde edilmesi mümkündür.
Yüksek döllenme oranı ile elde edilen embriyoların kalitesi de bu yöntemlerin kullanımıyla daha da artar. Bunun yanı sıra döllenme başarısını artırmak ve kaliteli embriyolar elde etmek için bazı yöntemlerin kullanılması gerekir. Bunlar; embriyoskop, kalsiyum iyonofor ve embriyoların genetik analizinde kullanılan NGS yöntemi şeklinde sıralanabilir. Bu yöntemler, tüp bebek transfer sürecinde başarı oranlarını artırmak için tüp bebek laboratuvarında mutlaka kullanılması gereken yöntemlerdir.
Tüp bebek transferi işleminden sonra, gebelik testinin yapılacağı zamana kadar geçen süre içerisinde bazı durumlarda kanama görülmesi muhtemeldir. Bu kanamalar ise luteal faz kanaması olarak bilinir. Luteal faz kanaması, transfer sonrası her kadında görülebilen bir kanamadır. Genel olarak bu kanama, yumurtaların toplanmasından sonra 7 ve 8. günlerde gerçekleşmesi olası olan hafif bir kanama şeklinde seyretmektedir.
Tüp bebek transferi sonrası kanama olmaması beklense de bazı anne adaylarında luteal faz kanaması oluşması mümkündür. Bu durumda ise transfer sonrası kanama yaşayanlar için luteal faz destek ilaçları tavsiye edilmektedir. Bu ilaçlar, yeterli miktarda kullanıldığı zaman kanamayı önler ve gebelik şansını artırır. Bu ilaçların doktor tavsiyesi doğrultusunda kullanılması gerekir.
Kalem Bebek ekibi olarak bu yazımızda, “Tüp Bebek Transfer Süreci: Adımlar, Beklentiler ve Başarı İpuçları” hakkında en çok merak edilen ve araştırılan konular ile ilgili detaylı bilgiler vermeye çalıştık. Tüp bebek transfer süreci, dikkat edilmesi gereken adımlar ve tüp bebekte transfer öncesi ve sonrası hakkında daha detaylı bilgi alabilmek için buraya tıklayarak internet sitemizi ziyaret edebilir, dilerseniz görüşmek için randevu oluşturabilirsiniz.
