Vajinal mantar enfeksiyonu rahatsız edici bir durum olsa da çok yaygındır. Bir kadın hayatı boyunca bir veya birkaç kez vajinal mantar enfeksiyonu yaşayabilir. Vajinal mantar enfeksiyonun semptomları kaşıntı, kızarıklık ve beyaz akıntıdır.
Bu enfeksiyonlara zaten vücudunuzda halihazırda bulunan candida adı verilen bir mantar (maya) neden olur. Normal koşullarada candida vücudunuzun ekosistemi ile dengelenir ve bir probleme sebep olmaz. Ancak zaman zaman bu denge bozulabilir ve maya hızla büyür ve bir mantar enfeksiyonuna sebep olur.
Candida Nedir?
Düşünmesi size garip gelebilir, ancak candida vücudunuzun çeşitli yerlerinde (ağzınızda, sindirim sisteminizde ve vajinanızda) yaşar. Normalde candida bir soruna neden olmaz. Zaten vücudunuzda olması gerekir ve normaldir.
Bununla birlikte, vücudunuzda sürekli olarak bir denge içindedir. Bu denge bozulduğunda farklı komplikasyonlar yaşanabilir. Ağzınızda çok fazla mantar geliştirirseniz buna pamukçuk denir. Vajinanızda gelişirse, bu vajinal mantar enfeksiyonuna sebep olur.
Vajinal Mantar Enfeksiyonları Neden Olur?
Vajinanızdaki kimyasal dengenin kaybı kandidanın çoğalmasına neden olabilir. Bu, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok nedenden dolayı olabilir:
- Antibiyotik kullanmak: İdrar yolu enfeksiyonu (İYE) buna bir örnektir. Bu enfeksiyonu tedavi ederken vajinadaki koruyucu bakteriler öldürülür. Bu koruyucu bakteriler vücudunuzun dengesini kontrol altında tutmaktan sorumludur. Eğer denge bozulursa mantarlar hakimiyet kazanabilir
- Hamilelik ve hormonal kontraseptif kullanmak (hormonal doğum kontrol yöntemleri): Hormonlarınız hamilelik sırasında değişir. Hormonlarınızdaki bu değişiklik vajinadaki kandida dengesini bozabilir. Benzer şekilde hormonal doğum kontrol yöntemleri de bu dengeyi bozabilir.
- Şeker hastalığı: Şeker hastalığınız olduğunda, idrarınızda çok fazla şeker bulunur ve vajinanız bundan etkilenir.
- Zayıflamış bir bağışıklık sistemi: HIV veya AIDS gibi bir hastalığınız varsa, ilaçlarınız bağışıklık sisteminizi baskılayabilir.
Vajinal Mantar Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
- Vajina ve vulvada kaşıntı hissi.
- Süzme peynir kıvamında kalın, beyaz bir vajinal akıntı.
- Vajina ve vulvada kızarıklık ve şişlik.
- Bölgedeki kırılgan cilt nedeniyle vulva derisinde küçük kesikler veya küçük çatlaklar.
- İdrar yaparken yanma hissi.
- Bazı durumlarda vajinal mantar enfeksiyonunun bir başka belirtisi de seks sırasında ağrı olabilir.
Vajinal Mantar Enfeksiyonu Nasıl Teşhis Edilir?
Vajinal mantar enfeksiyonu, doktorunuz tarafından teşhis edilir. Doktorunuzun mantar enfeksiyonunu doğrulamak için vajinanızdan bir akıntı örneği alması gerekebilir.
Vajinal Mantar Enfeksiyonunu Nasıl Tedavi Edebilirim?
Vajinal mantar enfeksiyonu tedavisini düşünürken, birçok farklı maya türü olduğunu bilmek önemlidir. Doktorunuz, mantar enfeksiyonunun türüne bağlı olarak farklı tedavi türlerini tartışabilir.
Doktorunuz tipik olarak vajinal mantar enfeksiyonunu mantar önleyici bir ilaçla tedavi edecektir. Bu ilaç türü, özellikle vücuttaki aşırı mantar büyümeleriyle mücadele etmek için kullanılır.
İki tür ilaç vardır: oral veya topikal. Oral ilaçlar ağızdan alınırken, topikal ilaçlar etkilenen bölgeye uygulanır. Doktorunuz size her bir ilaç türü hakkında bilgi ve her birinin doğru şekilde nasıl kullanılacağına dair talimatlar verecektir. Enfeksiyonun tamamen çözüldüğünden ve geri dönmediğinden emin olmak için bu ilaçları kullanırken her zaman doktorunuzun talimatlarına uymanız önemlidir.
Vajinal Mantar Enfeksiyonu İçin Reçetesiz Tedavi Kullanabilir Miyim?
Bazen vajinal mantar enfeksiyonunu reçetesiz satılan ilaçlarla tedavi edebilirsiniz. Ancak, bunun aslında bir maya enfeksiyonu olduğundan tam olarak emin değilseniz başka sorunlara yol açabilirsiniz. Genellikle doktorunuzla konuşmak ve durum için doğru tedaviyi aldığınızdan emin olmak en iyisidir.
Vajinal Mantar Enfeksiyonlarını Nasıl Önleyebilirim?
Genellikle birkaç yaşam tarzı değişikliği yaparak vajinal mantar enfeksiyonlarını önleyebilirsiniz. Bu değişiklikler şunları içerebilir:
- Duş yaparken vajinanızı yıkamamak. Duş yapmak mantarı kontrol eden bakterileri öldürebilir. Vajinanızın içini sabunla yıkamayın. Sadece vulvanızı (vajinanın dışı) su ile yıkayın.
- Vajinal deodorantların kullanımından kaçınmak.
- Kokulu tampon veya ped kullanmamak.
- Islak giysileri, özellikle mayoları mümkün olan en kısa sürede değiştirmek.
- Su bazlı cinsel kayganlaştırıcılar kullanmak.
Ayrıca şeker hastalığınız varsa, kan şekeri seviyenizi mümkün olduğunca normale yakın tutmanız önemlidir. Diyabetinizi kontrol etmek vajinal mantar enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
Sık Sık Mantar Enfeksiyonu Geçiriyorsam Ne Yapmalıyım?
Sık sık mantar enfeksiyonunu geçiriyorsanız, sağlık uzmanınızla görüşmeniz gerekir. Doktorunuz gerçekten vajinal mantar enfeksiyonunuz olduğunu doğrulamak için testler yapacaktır. Şeker hastalığı için kan şekeri testi yaptırmayı önerebilir. Ayrıca HIV/AIDS testi yapmanız gerekebilir. Doktorunuzla olası hormonal değişiklikleri (doğum kontrolü veya hamilelik) de mutlaka tartışın.
Enfeksiyonun nedenini kontrol etmek, gelecekteki vajinal mantar enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
